سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا

هدف فلسفه تكمیل علم نیست


چرا فیلسوفان برای مشكلات موجود اندیشه‌های فلسفی – انتقادی ارائه می‌دهند؟ دلیل فلسفه ورزیدن چیست؟ این سوال طبق دیدگاه شما تفاسیر گوناگونی می‌تواند داشته باشد.
دغدغه اصلی …

چرا فیلسوفان برای مشكلات موجود اندیشه‌های فلسفی – انتقادی ارائه می‌دهند؟ دلیل فلسفه ورزیدن چیست؟ این سوال طبق دیدگاه شما تفاسیر گوناگونی می‌تواند داشته باشد.

دغدغه اصلی فیلسوفان درك مطالب فلسفی و كشف جواب‌های قابل تعریف، بدون توجه به هرگونه فایده و سود عملی، است. عموما فیلسوفان معتقدند كه جست و جو و توجه به علم از اهداف مهم آنها محسوب می‌شود.

البته با وجود این، فلسفه می‌تواند گستره وسیعی از منافع عملی داشته باشد.برای شناخت این مفاهیم رفع یكسری از شبهه‌ها و بدفهمی‌ها در درك هدف فلسفه لازم است. اول اینكه هدف فلسفه تكمیل علم نیست. مفاهیمی را كه فلسفه در پی درك آن تلاش می‌كند، متفاوت و مجزا از تحقیقات علمی هستند.دانشمندان در جست‌و‌جوی شرح پدیده‌های طبیعی هستند در حالی كه فلاسفه نه در موقعیت چنین حركتی قرار دارند و نه تلاشی در این راستا می‌كنند. هر چند كه ممكن است هر دو دسته از وقایع علمی برای ادراكاتشان الهام بگیرند اما هدف و غایت آنها كاملا متفاوت است.

فعالیت‌های علمی دو هدف خاص دارند:

یكی هدف كاركردی

دیگری تئوری.

هدف كاركردی در جهت پیش‌بینی و كنترل كردن است. به عنوان مثال به پیش‌بینی چگونگی وقوع زلزله دست زده و برای كنترل عوارض ناشی از آن تلاش می‌كند.هدف دیگر علم دست‌یابی به نظریه‌ها در كاوش‌هایشان است.اینكه دو ماده شیمیایی تحت چه شرایطی چگونه عكس‌العملی‌‌ بر یكدیگر دارند و حاصل این عكس‌العمل‌ها چگونه است و چرا این عكس‌‌العمل‌ها به وقوع می‌رسند. اینگونه پرسش كردن و جواب‌یابی نیازمند كشف و اثبات یكسری از نظریه‌های قطعی است كه در فلسفه جایگاهی ندارند.

مترجم: مهدیه مفیدی

منبع:A Preface to philosophy, Mark B. Woodhouse, ۱۹۹۹