تشدید فشارها بر اخوان المسلمین کویت

اخوان المسلمین کویت و حزب سیاسی وابسته به آن یعنی «جنبش قانون اسلام» که اختصارا به عربی «حدس» خوانده می شود, تاریخ طولانی در حیات سیاسی و جامعه کویت دارد, اما این جنبش نیز همانند دیگراحزاب اسلامی منطقه ازتشدید اقدامات علیه خود مصون نبوده است

اخوان‌المسلمین کویت و حزب سیاسی وابسته به آن یعنی «جنبش قانون اسلام» که اختصارا به عربی «حدس» خوانده می‌شود، تاریخ طولانی در حیات سیاسی و جامعه کویت دارد، اما این جنبش نیز همانند دیگراحزاب اسلامی منطقه ازتشدید اقدامات علیه خود مصون نبوده است.

با خلع محمد مرسی از قدرت از سوی نظامیان مصر، ماه ها اعتراض خیابانی احزاب سکولار تونس برای استعفای دولت تحت حاکمیت النهضه، طرح اتهام از سوی مقامات اماراتی علیه ۲۰ مصری و ۱۰ تبعه امارات به اتهام ارتباط با اخوان المسلمین و جار و جنجال مخالفان حزب عدالت و سازندگی در لیبی اکنون بر شدت فشارها به اخوان المسلمین کویت هم افزوده است.

شعبه کویتی اخوان المسلمین به دنبال اخوان مصر در دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی تاسیس شد. این حزب بیشتر وقت خود را دردهه اول تاسیس خود صرف کارهای خیریه، آموزشی و فعالیت های اجتماعی برای تبلیغ پیامش در ساختن یک جامعه اسلامی صرف کرد. اخوانی ها در طول این دوره با معرفی نامزد در انتخابات پارلمانی و شرکت در دولت دانشجویی و نیز با اظهار نارضایتی از حکومت، گاهی در سیاست نیز به طور تفننی مشارکت می کرد.

در پی حمله عراق به کویت در سال ۱۹۹۰، اخوان المسلمین این کشور دوره ای از تغییر و تحولات گوناگون از جمله قطع روابط با سازمان مادر به دلیل حمایت آن از عراق و تاسیس حزب سیاسی حدس برای مشارکت کامل در سیاست کویت را از سر گذراند؛ در خلال این سال ها اخوان کویت تمرکز بر سیاست های داخلی و شرکت در انتخابات پارلمانی را بیشتر کرد.

حدس با کسب استقلال نسبی از سازمان مادر بسرعت خود را به عنوان یک حزب سیاسی کارآمد تثبیت و همکاری با دیگرنیروهای مخالف را گسترش داد و نیز به طور پیوسته یک یا چند کرسی را در پارلمان کویت در طول سال های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ به دست آورد. تشدید فعالیت های سیاسی حدس بیشتر به سبب ماهیت سیستم حکومتی کویت امکان پذیر شد.

حضور سلفی ها، شخصیت های قبیله ای، شیعیان، لیبرال ها، ملی گراها و حتی اعضای خانواده حاکم که فعالانه در پی کسب نفوذ سیاسی دوشادوش اخوان هستند، نشان از تنوع سیاسی گسترده در کویت دارد. حدس با آن که گهگاه با فرستادن چند وزیر به کابینه ژست سیاسی نیز می گرفت، اما هرگز نه امیدی و نه جاه طلبی لازم برای کسب اکثریت در پارلمان را داشت. اهداف محدود حدس بازتاب تلاش آن در نشان دادن تصویر خود بعنوان یک حزب سیاسی مخالف و اعتقاد به تغییرات تدریجی درون سیستم حاکمیت است.

با این همه در طول چند سال گذشته سیاست در کویت به سبب بحث بر سر موضوعات داخلی بسیار متشنج و دو قطبی شده است. قوانین انتخابات پارلمانی عاملی برای کشمکش های پی درپی و ایجاد فضایی بشدت تفرقه افکنانه در کشور شده و این مساله شکایت بسیاری از کویتی ها را در پی داشته است.

با داغ شدن بحث های سیاسی در کشور، حدس نیز به ائتلاف برای فشار به دولت برای بازگشت به فضای باز سیاسی سابق پیوست. تحریم انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۲ از سوی این ائتلاف با موفقیت همراه بود و به حضور کم رای دهندگان منجر شد، اما فراخوان مجدد به شرکت نکردن در انتخابات با استقبال کمی روبه رو و در نتیجه ائتلاف مخالفان شکست سنگینی را در تابستان امسال متحمل و از پارلمان اخراج شد و همین مسأله فضای لازم را برای انعکاس تحولات مصر در کویت فراهم کرد.

بسیاری از گروه ها بویژه جنبش حدس نه تنها از سیاست اتخاذ شده دولت کویت علیه مرسی انتقاد کردند، بلکه واکنش های متفاوت در باره حوادث سوریه و ایران نیز به طرح بحث های داخلی در کویت منجر شد. با وجود بحث های گسترده ای که میان اخوان المسلمین کویت در باره میزان دخالت این جنبش در حوادث منطقه ای وجود دارد، اما احساس خشم و انزجار از سقوط مرسی و حوادث سوریه بدنه اصلی را به اتخاذ یک سیاست خارجی سخت تر واداشته است.

حدس به جای آن که اتهامات علیه خود مبنی بر وفاداری به اخوان المسلمین مصر را بر طرف کند، انتقادات از دولت جدید مصر و حکومت کویت را افزایش داده است. پس از سقوط مرسی سیاستمداران کویتی بسرعت شروع به متهم کردن حدس به سرسپردگی به اخوان مصر، اقدامات تروریستی، پول شویی و طرح نقشه برای کودتا علیه دولت کویت کردند.

در این میان دولت کویت هم فرصت را برای اعمال فشار بیشتر علیه اخوان مغتنم شمرده است. روزنامه های مخالف گزارش هایی از اجرای پاکسازی حامیان اخوان در دولت منتشر کرده اند و از قول منابع ناشناس خواستار بازنشسته کردن طرفداران اخوان از وزارت اوقاف و امور اسلامی، سازمان زکات و دیگر سازمان های دولتی و انتقال آنها به سازمان های حاشیه ای شده اند. بسیاری در توجیه این اقدامات اعلام کرده اند این پاکسازی دفاع مشروع علیه سازمانی خارجی و خرابکار است که دولت را به رسمیت نمی شناسد. در هر صورت با آن که احتمال تصفیه شدید اعضای اخوان وجود ندارد، اما فضای عمومی بشدت علیه این جنبش است.

اکنون اتفاق نظر و اجماعی که در کویت در مورد سیاست خارجی پس از سال ۱۹۹۰ وجود داشت، رو به تیرگی است وحوادث منطقه باعث تشدید مشاجرات و کشمکش های داخلی و افزایش تفرقه، دو دستگی و جار و جنجال دراین کشور شده است.

منبع: فارین پالیسی

مترجم: ایرج جودت