دوشنبه, ۱۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 3 February, 2025
مجله ویستا

۲۳ نوامبر۲۰۰۳ ـ و به این سان مردی که در انحلال بلوک شرق و شوروی نقش اساسی، و در غرب بیش از وطن خود دوستدار داشت مجبور به کناره گیری شد


«ادوارد شواردنادزه» رئیس جمهوری گرجستان که در اروپا و آمریکا بیش از کشور خود دارای هوادار است و غرب کمک او به انحلال بلوک شرق و فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد را فراموش نخواهد …

«ادوارد شواردنادزه» رئیس جمهوری گرجستان که در اروپا و آمریکا بیش از کشور خود دارای هوادار است و غرب کمک او به انحلال بلوک شرق و فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد را فراموش نخواهد کرد ۲۳ نوامبر۲۰۰۳ به طور غیر منتظره از آن سمت کناره گیری کرد. شواردنادزه سالها وزیر امور خارجه گورباچف و مدت کوتاهی هم همکار یلتسین بود که گورباچف هم بمانند او گوشه نشین شده است . در برابر، گروهی هم هستند که در انتظار محاکمه و مجازات این دو تن نشسته اند که با نیرنگ و از راه فرصت طلبی وارد حزب کمونیست شدند و از طریق آن به رهبری راه یافتند و سپس آن را منحل ساختند.

در پی اعلام کناره گیری شواردنادزه از ریاست جمهوری گرجستان، بیش از پنجاه هزار گرجی در شهر تفلیس به خیابانها ریختند و بدون این که مطمئن باشند که آیا جانشین او «بهتر» خواهد بود به پایکوبی و آتشبازی پرداختند.

شواردنادزه روز پیش ازکناره گیری، از دست مردم معترض به جریان انتخابات اوایل نوامبر گرجستان که به ساختمان پارلمان حمله برده بودند از این ساختمان به حومه شهر گریخته بود و وضعیت فوق العاده اعلام کرده بود. معترضان پس از فرار او از ساختمان پارلمان، به تظاهرات خیابانی ادامه دادند و خواستار کناره گیری فوری او و تجدید انتخابات شدند.

شواردنادزه از ساختمان دولتی حومه شهر تلفنی با پوتین رئیس جمهور وقت روسیه و نیز کولن پاول وزیر امور خارجه وقت آمریکا تماس گرفت. این آخرین مکالمه او با این دو مقام پیش از کناره گیری اش بود. وی در طول اعتراض مردم به جریان انتخابات که نزدیک به دو هفته طول کشیده بود چند بار با این دو تن تلفنی صحبت کرده بود. پوتین در پی آخرین مکالمه، ایوانف وزیر امور خارجه روسیه را روانه تفلیس کرد.

شواردنادزه که با این مکالمات ضعف، و از دست دادن تکیه گاه مردمی خود را نشان داده بود هنگامی که دید ارتش از او در سرکوب مخالفان فرمان نخواهد برد؛ از دست وزیر امورخارجه روسیه که به تفلیس آمده بود برای میانجیگری کاری بر نمی آید و رهبر مخالفان به او اخطار کرده است که اگر کناره گیری نکند، به اقامتگاهش حمله خواهد شد از تلویزیون اعلام داشت که دیگر رئیس جمهوری نیست.

با کناره گیری شواردنازه (در ا« زمان ۷۵ ساله) ساله که ده سال رئیس جمهوری گرجستان بود بانو «نینو بوردژاندزه» رئیس پارلمان موقتا برجای او نشست تا ظرف ۴۵ روز انتخابات برگذار شود. اهمیت گرجستان برای غرب قرار داشتن بر سر راه لوله نفت آذربایجان و قرار داشتنش در کنار دریای سیاه و ناظر بودن بر خاورمیانه است.

شواردنادزه از جوانی وارد حزب کمونیست شده بود که در آن زمان تنها راه رسیدن به مقام و قدرت بود. وی در ۱۹۷۲ دبیر اول حزب کمونیست گرجستان شد. سپس به عضویت دفتر سیاسی حزب کمونیست شوروی تعیین شد و مدتی وزیر داخله روسیه فدراتیو بود. درسال ۱۹۸۵ گورباچف وی را وزیر امور خارجه خود کرد که تا اواخر کار در این سمت بود و سپس به یلتسین پیوست. شواردنازه در پی کودتای ۱۹۹۲ گرجستان به ریاست جمهوری این کشور که اینک دچار درگیری با روسیه است انتخاب گردید.

شواردنازه در انحلال ـ آسانتر از نوشیدن آب ـ بلوک شرق و شوروی و برهم زدن نظم جهان دوقطبی نقشی چشمگیر داشت.