رسوایی غرب در ژنو ۲

غرب آسیا خاورمیانه همچنان کانون اصلی تحولات منطقه است که دامنه آن نه تنها سراسر منطقه بلکه تمام عرصه بین الملل را دربرمی گیرد از نکات مهم در حوزه سوریه برگزاری نشست ژنو ۲ در اوایل بهمن ماه آینده است بازیگران حاضر در این عرصه در دو حوزه قابل بررسی است

غرب آسیا (خاورمیانه) همچنان کانون اصلی تحولات منطقه است که دامنه آن نه تنها سراسر منطقه بلکه تمام عرصه بین‌الملل را دربرمی‌گیرد. از نکات مهم در حوزه سوریه برگزاری نشست ژنو ۲ در اوایل بهمن ماه آینده است. بازیگران حاضر در این عرصه در دو حوزه قابل بررسی است.

نخست سوریه و حامیان آن از جمله روسیه است. براساس گزارش های منتشره از یک سو نظام سوریه آمادگی کامل خود را برای حضور در ژنو۲ اعلام داشته و ولید معلم وزیر امور خارجه سوریه در این نشست حضور خواهد یافت.

از سوی دیگر، متحدان سوریه شامل روسیه، جمهوری اسلامی ایران، چین و بسیاری از کشورهای جهان نیز به آمادگی خود جهت برگزاری نشست مذکور برای حل مساله سوریه و منطقه تاکید دارند.

از دیگر سو ائتلاف مخالفان سوریه شامل گروه های شبه نظامی و تروریستی حاضر در سوریه و نیز جریان های سیاسی خارج نشین است.

در کنار اینها کشورهای غربی، عربی و ترکیه قرار دارند که در طول سه سال گذشته برای نابودی سوریه هر اقدامی صورت داده اند. آنچه در ورای تحولات مربوط به ژنو ۲ و چگونگی ایفای نقش حاضران در معادلات سوریه مشاهده می شود، نوع رفتارهای کشورهای غربی است که نشانگر نکاتی قابل توجه است.

کارنامه غرب نشان می دهد آنها با دستان خالی به انتظار ژنو۲ نشسته اند، به گونه ای که بسیاری برگزاری ژنو ۲ در مقطع کنونی را برابر با شکست این کشورها می دانند.

در حوزه نظامی و برتری بر نظام سوریه، گروه های تروریستی نتوانسته اند اهداف غرب را تامین کنند چنان که گزارش ها از جنگ داخلی این گروه ها در قالب داعش، النصره، ارتش آزاد، جبهه های اسلامی و... حکایت دارد و پیشروی های ارتش می رود تا پرونده تروریسم در سوریه را باطل کند.

در حوزه سیاسی نیز گروه های موسوم به ائتلاف معارضان سوریه در شرایط بحرانی به سر می برند، چنان که پس از نشست استانبول منابع خبری از جدایی ۴۰ نفر از اعضای این گروه خبر دادند؛ هرچند آنها برای حفظ ظاهر بار دیگر الجربا را به ریاست خود برگزیدند.

در حوزه نظامی نیز دیگر کسی شنونده گفته ها و ادعاهای غرب علیه سوریه نیست و بسیاری از کشورها در کنار نظام سوریه قرار گرفته و حتی غرب را ریشه بحران های سوریه معرفی می کنند.

نکته بسیار مهم آن که کشورهای غربی براساس توافق های صورت گرفته میان آمریکا و روسیه مسئول آوردن معارضان به نشست ژنو۲ هستند، اما تاکنون از تحقق این امر ناتوان بوده اند.

این در حالی است که روسیه توانسته به تعهد خود مبنی بر آوردن سوریه به مذاکرات عمل کند. این امر نشان می دهد که غرب حتی توان اعمال فشار بر گروه های معارض برای حضور در یک نشست را ندارد، چه رسد به این که بخواهد برای آینده سوریه برنامه ریزی کند.

با توجه به این شرایط، غرب تلاش دارد تا به هر نحوی شده بر رسوایی های خود در سوریه بویژه در قبال ژنو۲ سرپوش گذاشته و چهره ای فاتح از خود به نمایش گذارد.

در این چارچوب غرب چند سناریو را در پیش گرفته است؛ نخست آن که غرب نشست های متعددی را برای اعمال فشار بر گروه های معارض جهت حضور در ژنو۲ برگزار می کند، در حالی که همزمان از تهدیدات نظامی و مالی نیز بهره می گیرد.

برگزاری نشست ترکیه، اسپانیا، فرانسه و حتی سوق دادن نشست کویت مبنی بر کمک به مردم سوریه به سمت مسائل سیاسی، نمودی از این رفتارهاست. گزارش ها نشان می دهد که آمریکایی ها، تحرکات گسترده ای را برای ورود گروه های معارض در ژنو۲ در پیش گرفته اند؛ زیرا حضور نیافتن این گروه در ژنو۲ در حالی که نظام سوریه حضور دارد، در اصل به منزله امضای غرب بر مشروعیت نظام سوریه و اقدامات آن است، حال آن که غرب به دنبال حذف مشروعیت نظام سوریه در این نشست بود.

غرب با ایجاد فضای حاشیه ای و تاکید بر ارائه پیش شرط برای حاضران در ژنو۲ سعی دارد تا در کنار نتیجه گیری زودهنگام از مذاکرات و سوق دادن آن به سمت مطالبات خود، متحدان سوریه را نیز حذف کند تا مانع از تقویت موقعیت دمشق در ژنو۲ شود.

نمود عینی این امر را در اعلام پیش شرط های ساختگی و واهی نظیر لزوم پذیرش مفاد ژنو یک با محوریت حذف نظام سوریه برای حضور ایران در ژنو۲ می توان مشاهده کرد.

گرچه غرب سعی دارد تا زیاده خواهی های خود را به ایران تحمیل کند، اما در کنار آن به دنبال محروم ساختن سوریه از متحدانی است که می توانند وزنه ژنو۲ را به سمت دمشق سنگین کنند.

نکته دیگر این که غرب با فضاسازی رسانه ای سعی دارد چنان القا سازد که شرط حضور نظام سوریه در ژنو۲، حضور گروه های معارض است تا با این بهانه ضمن سرپوش نهادن بر شکست خود در ایجاد اجماع در میان معارضان، طرح حذف نظام سوریه از نشست را اجرایی سازد؛ طرحی که براساس آن تلاش می شود تا به بهانه نبود نظام سوریه و معارضان سناریوی غرب برای حذف اسد از دولت انتقالی مورد بررسی قرار گیرد.

به عبارتی غرب سعی دارد بدون توجه به خواست مردم سوریه و صرفا براساس مطالبات و اهداف خود ساختار سیاسی آینده سوریه را چینش کند.

این در حالی است که گزارش دستگاه های اطلاعاتی آمریکا نشان می دهد در مقطع کنونی ۷۵ درصد مردم سوریه به اسد رای می دهند و ادعای غرب مبنی بر حذف اسد در دولت انتقالی صرفا برگرفته از خواست غرب و مغایر با خواست مردم است.

در مجموع می توان گفت پرونده ژنو۲ اکنون به برگ رسوایی غرب مبدل شده؛ در حالی که با فضای رسانه ای و نیز تحرکات سیاسی به دنبال پنهان کردن شکست خود است.

قاسم غفوری