آگاهی نمکِ سفر

وقتی فلسفه می تواند در صنعت گردشگری موثر باشد

بیشتر افراد جامعه، فلسفه را مبحثی خسته‌کننده می‌دانند که با موضوعات خشک و بی‌روح و مفاهیم سنگین هیچ جذابیتی ندارد. بسیاری هم که در این گروه جای می‌گیرند، بر این باورند که فلسفه نتوانسته به پرسش‌های اساسی که همیشه در این علم مطرح بوده، پاسخی شایسته و قابل قبول دهد و بر این اساس تاثیر زیادی بر زندگی افراد جامعه ندارد، اما در مقابل هم هستند افرادی که با این نظر چندان موافق نیستند.

فلسفه تنها به یکسری مباحث تکراری و ملال‌آور که در سیطره تعدادی اندیشمند روشنفکر است، محدود نمی‌شود. هر انسانی با هر موقعیت اجتماعی و سطح سواد‌ در زندگی‌اش فلسفه‌ای دارد و با اعتقاد و باور به آن اهداف زندگی‌اش را پی‌ریزی می‌کند. به این مفهوم که منظور از «فلسفه» آن ظاهر خشک و سنگین نیست و روش و مسلکی است که افراد در زندگی‌شان به آن پایبندند و بر اساس آن روزگار می‌گذرانند.

اوقات فراغت هم یکی از جنبه‌های اصلی زندگی هر فرد است و نحوه گذران آن ارتباط مستقیم با فلسفه زندگی وی دارد. بر این اساس سفر نیز یکی از شیوه‌های گذران اوقات فراغت محسوب می‌شود. هر گردشگری با هدف و انگیزه مشخصی به سفر می‌رود؛ برخی برای دیدن جاذبه‌های متنوع، برخی برای آشنایی با فرهنگ و زبان سایر ملل، برخی به قصد درمان و بعضی به قصد تجارت ترک خانه می‌کنند.

تحلیل فلسفه زندگی گردشگران‌ در شناسایی رفتار آنان در موضوعات اساسی چون انتخاب مقصد، انگیزه‌های سفر، علاقه‌مندی‌ها و عوامل برانگیزاننده، چگونگی رفتار در طول سفر و بسیاری موضوعات دیگر، بسیار مهم و

تعیین‌کننده است.

انتخاب بازار هدف با فلسفه

یکی از موضوعاتی که فلسفه در آن نقش تعیین‌کننده‌ای دارد، انتخاب بازار هدف است. با شناخت و تحلیل فلسفه زندگی ملل مختلف می‌توان مناسب‌ترین گردشگران را به عنوان بازار هدف گردشگری کشور برگزید. به عنوان مثال با تحلیل مردم سایر ملل و این که در طول سفرشان با چه دیدگاه‌ها و فلسفه‌ای حرکت می‌کنند، چه میزان پول در مقصد خرج می‌کنند، نگاهشان در حوزه مسائل بهداشتی و زیست‌محیطی چگونه است و معمولا چه انگیزه‌هایی آنان را به سفر ترغیب می‌کند، می‌توان علاوه بر بالا بردن درآمدهای اقتصادی حاصل از ورود گردشگران، کمترین آسیب‌های اجتماعی، زیست‌محیطی و فرهنگی را متحمل شد. متاسفانه این تحلیل و بررسی درخصوص گردشگران ورودی به ایران تاکنون اعمال نشده است. مهم‌ترین دلیل این امر شاید پایین بودن آمار گردشگران خارجی است که برای بازدید از جاذبه‌های ایران به آن سفر می‌کنند، اما این دلیل به ظاهر ساده و نبود تحلیل صحیح گردشگران ورودی می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری را به منابع ارزشمند کشور، محیط زیست، فرهنگ و آداب و سنن ما وارد کند. به‌عنوان نمونه هر‌گردشگر ژاپنی به ازای ده گردشگر چینی در مقصدهای سفر پول خرج می‌کند؛ به اضافه این که گردشگران ژاپنی نسبت به گردشگران چینی بسیار بیشتر به مسائل زیست‌محیطی، بهداشت محیط (خاصه در مراکز اقامتی) و حفظ جاذبه‌های تاریخی اهمیت داده و به فرهنگ و آداب و سنن مردمان مقصدهای گردشگری احترام می‌گذارند و در حفظ آنها کوشا هستند. این در حالی است که مسئولان برنامه‌ریزی گردشگری در کشور و برگزارکنندگان تورهای ورودی، ترجیح می‌دهند با وارد کردن هر‌گردشگری از هر کشور و با هر فرهنگی، تنها آمارها را افزایش داده و به آن ببالند.

جذابیت گردشگری با فلسفه

کشورهایی چون ایران که از تاریخ و فرهنگ باستانی بهره می‌برند، باورها و افسانه‌های مختلفی در شکل‌گیری بسیاری از مکان‌ها و آیین‌هایشان تاثیرگذار بوده است، می‌توانند با استفاده از فلسفه وجودی نهفته در دل آنها‌ در ترغیب گردشگران به بازدید از آنها بهره ببرند. در کشور ما جشن‌ها و آیین‌های مختلفی بر پایه باورهای دینی، افسانه‌های محلی و رویدادهای تاریخی شکل گرفته‌اند که حتی گاه نسل جوان نیز از آنها بی‌اطلاع هستند. با به‌کارگیری این فلسفه‌ها در برنامه‌های تبلیغاتی و تفسیرهایی که گردشگران تور برای مسافران ارائه می‌دهند، می‌توان در جذب گردشگر بیشتر موفق‌تر بود.

آذر کمانی