بایسته های تجارت الکترونیک در ایران

استفاده از فناوری الکترونیک در انجام امور بازرگانی به نیمه دوم قرن بیستم باز می گردد. می توان گفت این نوع تجارت، از حدود سال۱۹۶۵ آغاز شد که مصرف کنندگان توانستند پول خود را …

استفاده از فناوری الکترونیک در انجام امور بازرگانی به نیمه دوم قرن بیستم باز می گردد. می توان گفت این نوع تجارت، از حدود سال۱۹۶۵ آغاز شد که مصرف کنندگان توانستند پول خود را از طریق ماشین های خودپرداز دریافت کرده و خریدهای خود را با کارت های اعتباری انجام دهند.

تجارت الکترونیک Electronic Commerce( ) که عموما به شکلcommerce -e یا eCommerce شناخته شده ، شامل خرید و فروش محصولات یا خدمات از طریق سیستم های الکترونیکی مانند اینترنت و سایر شبکه های کامپیوتری است. تجارت الکترونیک مدرن عموما از شبکه جهانی اینترنت دستکم دربعضی از نقاط در چرخه تراکنش استفاده می کند اگرچه می تواند شامل طیف

گسترده تری از تکنولوژی ها شامل ایمیل نیز باشد.

درصد کوچکی از تجارت الکترونیک به طور کامل به صورت الکترونیکی و برای آیتم های “مجازی” از قبیل دسترسی به محتوای گنجانده شده در یک وب سایت است اما قسمت اعظم تجارت الکترونیک شامل خرید و فروش کالاها و خدمات از طریق اینترنت است.

این در حالی است که کشورمان در زمینه تجارت الکترونیک ابتدای راه قرار داشته و به همین دلیل گسترش این نوع تجارت در ایران، علاوه بر توسعه امکانات لازم مطابق با فناوری روز، نیازمند راهکارهای مناسب برای افزایش جذابیت و امنیت آن است. به عبارت دیگر می توان گفت، ضرورت همگامی تجارت الکترونیک ایران با تحولات جهانی، بهره مندی از آخرین امکانات پیشرفته بین المللی را گوشزد می کند.

با توجه به چنین رویکردی و به منظور ارتقای هر چه بیشتر جایگاه فناوری اطلاعات در ایران، دفتر مقام معظم رهبری طی نامه شمار۱۰۳۳ ۱/ مورخ۸۰/۳/۹ ابلاغیه ایشان را در خصوص سیاست های کلی شبکه های

اطلاع رسانی رایانه ای، به شرح ذیل تقدیم نمود:

ایجاد و تقویت نظام ملی اطلاع رسانی رایانه ای و اعمال تدابیر و نظارت های لازم به منظور صیانت از امنیت سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و جلوگیری از جنبه ها و پیامدهای منفی شبکه های اطلاع رسانی.

توسعه ی کمی و کیفی شبکه اطلاع رسانی ملی و تامین سطوح و انواع مختلف خدمات و امکانات این شبکه برای کلیه متقاضیان به تناسب نیاز آنان و با رعایت اولویت ها و مصالح ملی.

ایجاد دسترسی به شبکه های اطلاع رسانی جهانی صرفا از طریق نهادها و موسسات مجاز.

حضور فعال و اثر گذار در شبکه های جهانی و حمایت از بخش های دولتی و غیر دولتی در زمینه تولید و عرضه اطلاعات و خدمات ضروری و مفید با تاکید بر ترویج فرهنگ و اندیشه اسلامی.

ایجاد و تقویت نظام حقوقی و قضائی متناسب با توسعه شبکه های اطلاع رسانی بویژه در جهت مقابله کارآمد با جرایم سازمان یافته الکترونیکی.

توسعه فناوری اطلاعات (بویژه حفاظت از اطلاعات)، آینده نگری در خصوص آثار تحولات فناوری اطلاعات در سطح ملی و جهانی و گسترش مطالعات، تحقیقات و تربیت نیروی انسانی متخصص در این زمینه.

اقدام مناسب برای دستیابی به میثاق ها و مقررات بین المللی و ایجاد اتحادیه های اطلاع رسانی با سایر کشورها، بویژه کشورهای اسلامی به منظور ایجاد توازن در عرصه اطلاع رسانی بین المللی و حفظ و صیانت از هویت و فرهنگ ملی و مقابله با سلطه جهانی.

در نهایت به نظر می رسد امروز باید بیش از گذشته به عوامل موفقیت تجارت الکترونیک ضمن رعایت قواعد و اصول مقتضی در کشور بها داد.

برای اینکه تجارت الکترونیک در عمل موفقیت آمیز باشد، الزامات و عواملی در این کار دخیل هستند که

می توان آنها را به دو نوع فنی وسازمانی تقسیم بندی کرد که به اختصار برخی از آنها شامل موارد زیر است:

۱) انجام میزان مناسبی از تحلیل و پژوهش در بازار. مانند مدل های سنتی، تجارت الکترونیک مستلزم

برنامه ریزی مناسب تجاری و قوانین بنیادین برای عرضه و تقاضاست.

۲) ایجاد راهی آسان و ایمن برای مشتریان برای

تاثیر گذاری بر روی تراکنش هاست. کارت های اعتباری شناخته ترین ابزار پرداخت هزینه از طریق اینترنت هستند که برای اکثر خریدهای آنلاین به کار می رود.

۳) ایجاد قابلیت اعتماد و امنیت. سرورهای موازی، مسائل سخت افزاری، تکنولوژی هایی که خطا نکنند و پنهان بودن اطلاعات می توانند این نیاز را برآورده کنند.

۴) ایجاد سازمانی که دارای کارایی کافی برای واکنش مناسب به هر نوع تغییر در محیط های اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی باشد.

۵) ایجاد یک پایگاه اینترنتی جذاب که شامل نمای ظاهری مناسب است.

۶) ارائه اطلاعات کافی از محصول.

احمد جراحی