قرآن و مقابله با خرافات

جامعه عوام‌گرا و سطحی‌نگر با خرافات بیشتری روبه‌رو است.
قرآن از دو راه دعوت به تعقل و اندیشه‌ورزی و دعوت مدعیان به ارائه استدلال، با مسئله خرافات، موهومات و غلو مبارزه کرده …

جامعه عوام‌گرا و سطحی‌نگر با خرافات بیشتری روبه‌رو است.

قرآن از دو راه دعوت به تعقل و اندیشه‌ورزی و دعوت مدعیان به ارائه استدلال، با مسئله خرافات، موهومات و غلو مبارزه کرده است. قرآن به مسئله غلو پرداخته و در آیات بسیاری به پیروان ادیان گذشته اشاره کرده که این افراد غلو نکنند.

یکی از اهداف بعثت پیامبران این مسئله عنوان شده، به‌طوری که در بخشی از آیه ۱۵۷ سوره اعراف آمده است: (پیامبر) بارهای سنگین و زنجیرهایی را که بر آنها بود، (از دوش و گردنشان) برمی‏دارد، پس کسانی که به او ایمان آوردند و حمایت و یاری‌اش کردند و از نوری که با او نازل شده پیروی نمودند، آنان رستگارانند. آیات بسیاری در این رابطه وجود دارد و قرآن از دو راه به این مسئله پرداخته است.

یکی به‌صورت ایجابی که مسئله را به‌صورت تعقل، خردورزی و در بستر اندیشه‌ورزی طرح می‌کند و یکی هم از طریق اینکه برای مسائل اعتقادی خود استدلال کرده و دلیل می‌آورد و از طرف مقابل می‌خواهد که اگر شما هم در اعتقادات خود دلیل و استدلال دارید آنها را ارائه کنید.

در این رابطه همچنین به آیه ۶۴ سوره نمل می‌توان اشاره کرد که می‌فرماید: یا کسی که آفرینش را آغاز کرد، سپس آن را تجدید می‏کند و کسی که شما را از آسمان و زمین روزی می‏دهد؛ آیا معبودی با خداست؟! بگو: «دلیلتان را بیاورید اگر راست می‏گویید!»بنابراین قرآن کریم صرف‌نظر از این مبانی که در باب دعوت به فکر و اندیشه می‌آورد با انحرافات، خرافات و غلوها هم مبارزه می‌کند.

هر جامعه‌ای که در آن عوام‌گرایی و سطحی نگری و خردستیزی باشد، به‌طور قطع رواج خرافات بیشتر می‌شود.این در حالی است که رهبر معظم انقلاب در سیاست‌های ابلاغی برنامه پنجم توسعه در بخش فرهنگ، بر تکمیل و اجرای طرح مهندسی فرهنگی کشور و تهیه پیوست فرهنگی برای طرح‏های مهم، زنده و نمایان نگه داشتن اندیشه دینی و سیاسی حضرت امام‌خمینی(ره) و برجسته کردن نقش آن به‌عنوان یک معیار اساسی در تمام سیاستگذاری‏ها و برنامه‌ریزی‏ها و اهتمام به ارتقای کیفیت در تولید، مقابله با جریانات انحرافی در حوزه دین و زدودن خرافات و موهومات توصیه اکید کرده اند.

حجت‌الاسلام محمدعلی ایازی