به مناسبت شهادت امام الرئوف (ع)

حضرت امام رضا (ع) در زهد و پارسایی و پرستش پروردگار، یگانه عصر خود بود و زر و سیم دنیا و مناصب اجتماعی و حکومتی در برابر مقام عبودیت و پارسایی او هیچ گونه ارزشی نداشت. "محمد بن عباد" …

حضرت امام رضا (ع) در زهد و پارسایی و پرستش پروردگار، یگانه عصر خود بود و زر و سیم دنیا و مناصب اجتماعی و حکومتی در برابر مقام عبودیت و پارسایی او هیچ گونه ارزشی نداشت. "محمد بن عباد" درباره زهد و ساده زیستی امام (ع) می‌گوید: "حضرت رضا (ع) در تابستان بر روی حصیر می‌نشست و در زمستان بر روی گلیم و لباسهایش زبر و خشن بود؛ و لی هنگامی که در میان مردم می‌رفت از لباسهای عادی مردم استفاده می‌کرد".

پیشوای هشتم (ع) با آنکه مقام رفیع امامت را داشت و برگزیده خدا بود، در زندگی خویش با طبقات مختلف مردم حتی خدمتکاران و زیردستان با نهایت صمیمیت و فروتنی رفتار می‌کرد. کلینی از مردی بلخی روایت کرده است: "من در سفر خراسان همراه امام (ع) بودم، روزی هنگامی که سفره گسترده شد، امام (ع) از همه خدمتکاران خواست تا در کنار او بر سر سفره بنشینند. عرض کردم، فدایت شوم، بهتر بود سفره آنان را جدا می‌کردی؟ حضرت فرمودند: ساکت باش! همانا پروردگار و پدر و مادر همه ما یکی است و پاداش هم به اعمال است".

درباره جود و بخشش امام رضا (ع) ابن شهر آشوب می‌نویسد: "امام رضا (ع) در روز عرفه در خراسان، تمام اموال خود را در راه خدا بخشید "فضل بن سهل" گفت: این گونه بخشش زیان آور است. فرمود: نه، بلکه سودآور است. هرگز آنچه را که موجب اجر و پاداش اخروی است غرامت مشمار". مردی خدمت امام رضا (ع) رسید و عرض کرد: به اندازه مروتت به من عطا فرما. فرمود: این مقدار برای من مقدور نیست. عرض کرد: پس به قدر جوانمردی من. فرمود: این ممکن است آن گاه به خدمتکار خود دستور داد دویست دینار به او بپردازد. مرد دیگری به حضور آن گرامی رسید و عرض کرد: "من از دوستان شما خاندان هستم هم اکنون از سفر مکه باز می‌گردم و پولم را گم کرده‌ام. در صورتی که شما کمکی به من بفرمایید پس از بازگشت به وطنم آن مبلغ را از جانب شما صدقه خواهم داد".

امام (ع) به اندرون رفت و پس از لحظاتی بازگشت و از بالای در، بدون آنکه در را بگشاید مبلغ دویست دینار به او داد و فرمود: این مبلغ را بگیرد و برای خود مبارک بدان و از طرف من هم صدقه مده و فورا بیرون رو که نه من تو را ببینم و نه تو مرا. پس از آنکه سائل بیرون رفت، یکی از حاضران که از سخنان و رفتار امام (ع) به شگفت آمده بود پرسید: با آنکه مبلغ زیادی به وی دادید چرا خودتان را به او نشان ندادید؟ فرمود: برای آنکه نمی‌خواستم ذلت سئوال را در چهره او مشاهده کنم؛ مگر نشنیده‌ای که پیغمبر (ص) فرمود: کسی که پنهانی انفاق کند معادل با آن است که هفتاد حج انجام داده باشد؟