سندرم قلب های شکسته

وقتی یکی از همسران می میرد

نتایج برخی از تازه‌ترین تحقیقات نشان می‌دهد که سرعت مرگ و میر در بین همسرانی که مدت‌طولانی در کنار هم زندگی کرده‌اند و عشق و علاقه زیادی بین‌شان بوده است، بسیار بیشتر از سایر زوج‌هاست؛ به این معنا که در فاصله کوتاهی پس از مرگ همسر، مرگ به سراغ فرد دیگر خواهد آمد! ...

سال گذشته نیز نتیجه یکی از تحقیقات محققان دانشگاه گلاسکو روی بیش از ۴۰۰۰ زوج پیر و جوان که برخی صمیمی‌تر بودند و برخی هم فقط در کنار هم زندگی می‌کردند، نشان داد که به‌طور متوسط احتمال مرگ زنان و مردانی که همسران‌شان را از دست داده‌اند در ۶ ماه اول از دست دادن عزیزشان، ۳۰ درصد بیش از سایرین است و همین ۳۰ درصد در زوج‌های سالم‌تر یا بیشتر عاشق هم، ۵۰ درصد بیشتر بود و این نشان‌دهنده رابطه عمیقی بود که طی سالیان دراز بین زوج‌ها حکمفرما شده بود.

محققان به این سوال که «اگر فردی بعد از مرگ همسرش احساس کند که شدیدا قلبش شکسته، امکان جلو افتادن زمان مرگش بیش از قبل وجود دارد یا نه»، با صراحت جواب مثبت داده‌اند و از این طریق «سندرم قلب‌های شکسته» رسما معرفی شده است.

● قلب‌هایی که به هم گره خورده‌اند

برخی از نظریه‌ها بر این پایه استوار است که تحمل عوارض ناشی از غم و غصه از دست دادن عزیزان، مخصوصا همسر، برای افرادی که از احساساتی قوی‌تر برخوردارند یا اینکه در سنین بالا هستند بسیار سخت‌تر از دیگران است. نتیجه بیشتر عقاید و نظریه‌هایی که ذهن انسان‌ها را مورد کاوش قرار می‌دهند بر این پایه استوارند که صمیمیت و وابستگی‌‌ای که طی سالیان سال بین زوج‌ها برقرار می‌شود چنان محکم و ناگسستنی است که اگر یکی از آن دو از دنیا برود، دیگری عمیقا آرزوی مرگ و وصال عزیز از دست رفته‌اش را می‌کند. این عقیده بنا بر گفته برخی متخصصان قلب و عروق مانند دکتر لی‌لیپسنتال، از نظر پزشکی هم قابل اثبات است زیرا به گفته او علت مرگ بسیاری از همسران تازه داغ‌دیده: بیماری قلبی، ایست قلبی و نهایتا مرگ ناگهانی است. دکتر لی‌ پس از ذکر این مطلب تاکید می‌کند که احتمال و خطر مرگ تا ۱۸ ماه پس از مرگ عزیزان وجود دارد و بعد از آن به علت کنار آمدن با مساله یا پشتیبانی عاطفی دیگر اعضای خانواده از فرد داغدیده این احتمال خیلی کم‌رنگ‌تر می‌شود.

یکی از محققانی هم که خودش پدربزرگ و مادربزرگش را طی دو هفته از دست داده می‌گوید:‌ «احتمال مرگ همسران داغدیده که زمان طولانی است با هم زندگی می‌کنند و عشق و علاقه هم بینشان استوار است، بسیار بیشتر از همسران جوان یا آنهایی می‌باشد که بدون علاقه در کنار هم زندگی می‌کنند.» او ادامه می‌دهد که اگر شما همسر دوست‌داشتنی‌تان را از دست داده‌اید، خطر مرگ خودخواسته در کمینتان است اما اگر عوامل خطرسازی مانند بهره‌مندی از سلامت کامل روانی و جسمی را در اختیار داشته باشید، این خطر چند برابر کاهش می‌یابد.

پزشکان می‌گویند هورمون‌هایی مانند کورتیزول، اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین که در اثر استرس زیاد در بدن ترشح می‌شوند، میزان ترشح‌شان هنگام مرگ یک عزیز چند برابر می‌گردد و به همین خاطر می‌توانند شرایط عمومی فرد داغدیده را شدیدا به خطر بیندازند. اما محققان این را هم گفته‌اند که افزایش ترشح این هورمون‌ها اگر فرد در حمایت کامل عاطفی از سوی اطرافیانش باشد، خیلی نمی‌تواند دردسرساز باشد و این امر اهمیت والای حمایت روانی اطرافیان فرد داغدیده از او را بیان می‌کند.

● عشق‌های جاودانه، مرگ‌های عاشقانه

در یکی از مطالعات رولین مک‌کارتی، یکی از محققان به بررسی این موضوع پرداخت که آیا واقعا اگر دو نفر مثلا برای مدت ۶ سال در کنار یکدیگر زندگی کنند، این ۶ سال زندگی در کنار هم می‌تواند حداقل تاثیری روی آرامش هنگام خواب آنها داشته باشد؟ او طی این تحقیق به نتیجه جالبی دست یافت و فهمید طول مدت در کنار هم بودن چنان تاثیر عمیقی بر طرفین می‌گذارد که حتی ریتم نفس کشیدن‌شان (دم و بازدم‌شان) در طول شب و تمام مدت خواب مانند هم می‌شود و آرامشی که هر دو نفر هنگام خواب به یکدیگر منتقل می‌کنند تاثیر به سزایی در داشتن خواب آرامشان می‌گذارد و یکسان بودن نوار مغزی گرفته شده از زوج‌ها هنگام خواب این حقیقت انکارناپذیر را بیش از پیش آشکار نمود.

دکتر لی، سرپرست این تحقیقات اضافه می‌کند که وقتی دو نفر برای مدت ۳۰، ۴۰ یا ۵۰ سال هر روز صبح‌شان را با دیدن روی هم شروع و شب‌شان را مجددا با دیدن روی هم به پایان می‌رسانند، از نظر عاطفی و روانی چنان رابطه‌ای بین‌شان برقرار می‌شود که گسستن آن مانند گسستن ریشه از درخت است. حالا خودتان فکر کنید که چه اتفاقی می‌افتد بین دو نفری که ۵۰ سال در کنار هم بوده‌اند و از آن مهم‌تر چه اتفاقی خواهد افتاد اگر یکی از آن دو نفر با مرگ، دیگری را ترک کند؟ حتی تصورش هم غم‌انگیز و وحشتناک است و شاید به همین دلیل در سال‌های اخیر شرایطی را که فرد بعد از مرگ عزیزش تجربه می‌کند «سندرم قلب‌های شکسته» نامیده‌اند.

شرایط روحی حاکم بر یک فرد داغ‌دیده که همسر، فرزند یا پدر و مادرش را از دست داده بسیار سخت و ناگوار است و تحملش برای خانم‌ها به مراتب سخت‌تر از آقایان است و فشار روانی، اضطراب و آشفتگی ناشی از آن در خیلی از موارد ممکن است به احساس درد قفسه سینه و درنهایت ایست ناگهانی قلب منجر شود و این شرایط سخت و غیرقابل تحمل اگر در فردی که پس از ۴۰ تا ۵۰ سال زندگی همسرش را از دست داده و سابقه بیماری قلبی هم داشته باشد، بسیار خطرآفرین‌تر است و حمایت شدید عاطفی اطرافیان، مخصوصا فرزندان فرد را می‌طلبد.

ترجمه:ندا احمدلو

منبع: msnbc