چهارشنبه, ۱۹ دی, ۱۴۰۳ / 8 January, 2025
مجله ویستا

زنگ خطر در «سوکوترا»


زنگ خطر در «سوکوترا»

دیوید پترائوس فرمانده نظامی آمریکا در منطقه خاورمیانه چند روز پیش حامل پیامی از باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا برای علی عبدالله صالح رئیس جمهور یمن بود

دیوید پترائوس فرمانده نظامی آمریکا در منطقه خاورمیانه چند روز پیش حامل پیامی از باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا برای علی عبدالله صالح رئیس جمهور یمن بود. درباره محتوای پیام او اطلاعات دقیقی منتشر نشده است ولی نگاهی به مجموعه تحرکات آمریکایی ها در یمن و تحولاتی که طی روزهای اخیر در این خصوص مشاهده شده تا حد زیادی از محتوای آن نامه پرده برمی دارد.

از آنجا که فرمانده نظامیان آمریکا در خاورمیانه حامل این نامه بوده می توانیم با قطعیت بگوئیم این نامه «امنیتی» و «ویژه» بوده است اما برای آنکه به محتوای این نامه پی ببریم توجه به خبرهایی که در حول و حوش آن وجود دارد، ضروری است:

۱) علی الاحمد که سعودی الاصل و تبعه آمریکاست در مصاحبه با یک شبکه تلویزیونی از راه اندازی یک پایگاه نظامی توسط آمریکا در جزیره استراتژیک «سوکوترا» (SOCOTRA) که متعلق به یمن است خبر داد. این جزیره در دهانه باب المندب و حدود ۳۸۰ کیلومتری مرزهای جنوبی یمن واقع شده و مساحتی به اندازه چند کشور کوچک حاشیه جنوبی خلیج فارس دارد. این جزیره به شاخ آفریقا، اولین تنگه استراتژیک دنیا، دریای سرخ و اقیانوس هند اشراف دارد.

۲) آمریکا، اتحادیه اروپا و کشورهای عرب شبه جزیره در تاریخ هشتم بهمن ماه آینده (۲۸ ژانویه) در یک کنفرانس در لندن گردهم خواهند آمد. در این بین دفتر گوردون براون- نخست وزیر انگلیس- در تاریخ ۱۱ دی ماه طی بیانیه رسمی اعلام کرد: «براون همه بازیگران بین المللی کلیدی را به نشستی در سطح مقامات عالی رتبه به منظور گفت وگو برای یافتن بهترین راه حل مبارزه با افراط گرایی فراخوانده است» انگلیسی ها و آمریکایی ها در دو سطح رسانه ای و دیپلماتیک، اسلام گرایی را با واژه افراط گرایی بیان می نمایند.

۳) نشریه آلمانی «دی ولت» دو روز پیش نوشت: «آمریکا در نظر دارد در پاسخ به حمله تروریستی به هواپیمای مسافربری دلتا که به سمت دیترویت آمریکا پرواز می کرد، خود را برای انجام عملیات نظامی در یمن آماده کند.» آمریکایی ها مدعی شده اند که در روز اول کریسمس - ۱۱ دی ماه- القاعده در صدد انفجار این هواپیما برآمده است. مدت ها بود که از القاعده در یمن خبر چندانی منتشر نمی شد اما پس از شکست سنگین ارتش یمن، ارتش عربستان و حملات هوایی آمریکا در جنگ علیه مبارزان صعده، مسئله پیدایی «القاعده جدید» مطرح گردید.

۴) شبکه سعودی العربیه- که در منطقه به العبریه معروف است- سه روز پیش اعلام کرد که تدابیر امنیتی در اطراف سفارتخانه های غربی در صنعا متمرکز شده است. آمریکا و چند کشور دیگر غربی سفارت خانه خود را در این کشور تعطیل کرده اند و وزیرخارجه آمریکا اعلام کرده است که: «بی ثباتی یمن، امنیت منطقه و جهان را تهدید می کند.»

۵) مارتین نسیرکی، سخنگوی دبیر کل سازمان ملل درباره اجلاس جهانی پیرامون یمن به خبرنگاران گفت: «بان کی مون گفته است که باید از نقش رئیس جمهور یمن هم در چنین نشستی اطمینان حاصل شود.» این اظهارات از وجود مباحثات بسیار جدی در میان کشورهای غربی طراح نشست ۸ بهمن لندن پیرامون آینده یمن خبر می دهد.

۶) معاون نخست وزیر یمن- راشدالعلیمی - در واکنش به نقشه های آمریکا پیرامون این کشور گفت: «مداخله مستقیم آمریکا در امور یمن به تقویت القاعده منجر می شود.» وی در عین حال بر تعهد کشورش در همراهی با برنامه آمریکا تأکید نمود.

۷) روزنامه دیلی تلگراف چاپ لندن در تاریخ ۲۳ آذرماه گذشته از اعزام نیروهای ویژه آمریکا به یمن پرده برداشت. این روزنامه به نقل از یک مقام امنیتی آمریکا نوشت: «هدف از اعزام نیروهای ویژه ارتش آمریکا به یمن، جلوگیری از تبدیل شدن این کشور به پایگاه افراطیون است.» سه روز پس از درج این خبر، هواپیماهای آمریکایی به یک روستا-الماجله- حمله کردند و مدعی شدند که مرکز آموزش نیروهای القاعده در این روستا بوده است اما در عین حال عملیات آمریکا در کوهستان مران از مرز ۲۲۰ حمله تجاوز کرد و در این بین دهها نفر جان خود را از دست دادند. عملیات هوایی آمریکا علیه ساکنان روستای الماجله با حمله نیروهای زرهی ارتش یمن به این منطقه همراه بوده است.

۸) دولت های مصر و اردن از حملات نظامی آمریکا- بطور تلویحی- ابراز نگرانی کردند. نخست وزیران مصر و اردن ضمن دفاع از عملیات عربستان علیه نیروهای الحوثی اعلام کردند که با هرگونه دخالت خارجی در امور یک کشور عربی مخالفند. این موضوع بیانگر نگرانی ناشی از کنار گذاشتن نقش کشورهایی نظیر مصر و اردن در حوزه عربی می باشد.

۹) یک روز بعد از سفر دیوید پترائوس، آمریکایی ها سناتور «جان مک کین» -رقیب انتخاباتی اوباما- را در راس هیاتی به یمن اعزام کردند. کین بلافاصله پس از ورود به صنعا اعلام کرد که «آمریکا از دولت علی عبدالله صالح در برابر مبارزان صعده حمایت می کند.» اما او ظاهراً ماموریت دیگری داشته است.

۱۰) دو روز پیش «تایمز مالی» چاپ انگلیس طی مقاله ای- که دیروز واحد مرکزی خبر ترجمه آن را منتشر کرد- نوشت: کارشناسان غربی امور یمن پیش بینی می کنند که دولت کنونی یمن تا سال آینده سقوط می کند و این در حالی است که احساسات ضدغربی در این کشور بسیار بالاست.

از مجموعه موارد یاد شده و موارد دیگر استنتاجات زیر- که با قطعیت زیادی همراه می باشد- بدست می آید:

۱) آمریکا، اروپا و کشورهای محور آمریکا در منطقه در تلاشند تا یک دگرگونی اساسی در وضع امنیتی منطقه- شامل شبه جزیره، شاخ آفریقا و دریای سرخ- پدید آورند. محور یاد شده در این منطقه با چند مشکل جدی مواجه است. بن بست روند سازش به دلیل محور بودن مقاومت، وضعیت مبهم عربستان سعودی و احتمال جدی فروپاشی این رژیم از درون و حاکم شدن اسلام گراها بر کشوری که جایگاه قلب را در تن جهان اسلام دارد، فروپاشی دولت غرب گرای علی عبدالله صالح و قدرت گرفتن شیعیان مبارز در یک کشور عربی دیگر، فروپاشی رژیم صهیونیستی به دلیل رشد مقاومت فلسطینی-اسلامی، شکست جدی برنامه های نظامی آمریکا در منطقه و احتمال مواجه شدن غرب با وضعی که چاره ای جز خروج نظامی و سیاسی از این منطقه نداشته باشد.

۲) آمریکا که کماکان روی استفاده از عنصر نظامی- بعنوان مهمترین نقطه امتیاز این دولت از سایرین- تاکید می کند، توجه خود را روی یافتن پایگاه ثابت و دارای ظرفیت لازم معطوف کرده است. به نظر آمریکایی ها می رسد که جزیره بسیار استراتژیک سوکوترا با حدود ۳۶۰۰ کیلومتر مربع مساحت و اشراف توامان بر شبه جزیره، شاخ آفریقا و دریای سرخ یک نقطه مناسب باشد. براین اساس باید گفت آمریکایی ها به دنبال احداث یک پایگاه نظامی در سوکوترا نیستند چرا که این پایگاه را در این جزیره از سال ۱۳۷۳- بعد از وحدت دو یمن- در اختیار گرفته اند. این پایگاه در دوره حاکمیت چپ ها بر یمن جنوبی در اختیار شوروی بود. بلکه می توان با قاطعیت گفت که آمریکایی ها به دنبال تبدیل کامل این جزیره بزرگ به پایگاه نظامی و بلکه مهمترین پایگاه نظامی خویش در منطقه هستند.

۳) کنفرانس ۸ بهمن ماه لندن و مشارکت سه ضلع آمریکا، اروپا و کشورهای عربی در واقع برای یافتن راه مهار اسلام گرایی است چرا که دغدغه و نگرانی مشترک این سه ضلع- و ضلع چهارم که حضور دارد ولی در پشت چهره های دیگران پنهان می شود یعنی صهیونیست ها- بطور قطع اسلام گرایی است. البته آنان نوعاً عنوان های دیگری نظیر مبارزه با تروریسم، کنترل موج خشونت در منطقه و مبارزه با القاعده را مطرح می کنند ولی کیست که نداند اولا تروریسم در منطقه- و از جمله القاعده- مولود خود غرب است و از سوی دولت های عربستان، کویت و... تغذیه مالی می شود، از سوی دیگر کیست که نداند تروریسم در منطقه از حمایت های مردمی برخوردار نیست و برای ریشه کن شدن گروه های کوچک و وابسته کافی است غرب دست خود را از پشت آنان بردارد.

۴) شکست جبهه مشترک غربی- عربی از شیعیان مظلوم صعده و رو به فزونی گذاشتن هواداران حوثی ها در یمن، مربع آمریکا، اروپا، صهیونیسم و کشورهای وابسته عربی را بشدت به وحشت انداخته است. این مربع منحوس سعی دارد که با احیای یک جریان وابسته شبه مذهبی- القاعده- شکست خود را بپوشاند و توجهات را به نقطه ای دیگر سوق دهد.

۵) یک نکته مهم در این میان، به حاشیه راندن محور مقاومت می باشد. این مربع منحوس با طرح بحث «القاعده جدید» درصدد است که حساسیت محور مقاومت روی تحرکات خود را بکاهد و در سایه آن طرح بسیار خطرناک تحول در ساختار امنیتی منطقه و انهدام ساختارهای منطقه ای امنیت را جلو ببرد. بر این اساس، محور مقاومت با تعقیب جدی تحرکات محور غرب باید مانع تحقق طرح های خطرناک و در عین حال خیال پردازانه غرب شوند.

۶) کشورهای اسلامی محور مقاومت و هواداران آن باید دریابند که محور چهارگانه فوق علی الظاهر دست اندر کار طراحی کلان امنیتی هستند ولی در واقع آنان سرگرم احداث یک کمربند امنیتی برای حفظ رژیم های رو به فروپاشی وابسته به خود در این منطقه هستند و بر این اساس بزرگترین پادزهر طرح های شیطانی آنان تداوم هجوم موج اسلام گرایی به اضلاع پوسیده این هندسه است. گام اول این هجوم در عرصه رسانه ها با افشاگری رقم می خورد. همه می دانند که ظرفیت مبارزه ملت ها با آمریکا بسیار بالاست. جبهه اسلام گراها می تواند با تکیه بر نفرت فزاینده مسلمانان از محور آمریکا، نیروهای عظیمی را به میدان بفرستد تا طی چند سال آینده دیگر در منطقه ما برج و بارویی برای غرب نماند.