کنکور چاقم کرد

بیماری قوز قرنیه ارتباطی به وضعیت عمومی بدن ندارد در ضمن چاقی ایشان به مشکل چشمشان مربوط نیست و از طرفی چاقی و لاغری افراد تاثیری بر ابتلا به این بیماری نمی گذارد

● نگاه فوق‌تخصص شبکیه و لیزر

برای ایشان هیچ ممانعت

ورزشی‌ای وجود ندارد

دکتر مسیح ‎هاشمی

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

بیماری قوز قرنیه ارتباطی به وضعیت عمومی ‎بدن ندارد. در ضمن چاقی ایشان به مشکل چشمشان مربوط نیست و از طرفی چاقی و لاغری افراد تاثیری بر ابتلا به این بیماری نمی‌گذارد. در کل، تغذیه و فعالیت بدنی نیز تاثیری در بیماری قوز قرنیه ندارد و ایشان محدودیت غذایی و ممانعتی برای ورزش کردن ندارند و می‎توانند هر ورزشی که دوست دارند (مثلا شنا، کشتی و تکواندو) انجام دهند. دید کم چشم ممکن است به دلیل تنبلی چشم، آستیگمات یا مشکلات دیگر باشد (که هر کدام راه‎های درمانی خاص خود را دارند) و احتمال دارد ربطی به قوز قرنیه نداشته باشد. علایم اولیه بیماری در ایشان سردرد بوده است. در بیماری قوز قرنیه ممکن است سردرد اتفاق بیفتد که علت آن عمدتا آستیگمات نامنظم است. ممکن است فرد دچار اعوجاج تصویر، خستگی، سرگیجه و سردرد شود. درمان‎های مختلفی برای این بیماری وجود دارد. گاهی اوقات درمان‎های غیرجراحی موثر نیستند و بیماری پیشرفت می‎کند و کار به جراحی می‎کشد. بعد از جراحی ممکن است دید اصلاح شود اما این احتمال هم وجود دارد که خیلی بهبود پیدا نکند. توصیه من به ایشان این است که درمان را تحت‌نظر پزشکان متخصص شهر مشهد ادامه دهند تا نتیجه بگیرند.

● نگاه ‌متخصص تربیت بدنی

پیاده‌روی متعادل‌تان می‌کند

دکتر فریده گنجوی

عضو هیات علمی ‎دانشگاه آزاد اسلامی

این خانم با توجه به شرایط سنی‎شان، توانایی انجام حرکت‌های ورزشی را دارد و با توجه به نظر چشم‌پزشک در مورد نبود ممانعت برای انجام ورزش می‎توانند تمرینات سبک و حرکات کششی را برای آماده‌سازی عضلات (نه به منظور افزایش انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی بیش از حد معمول) شروع کنند و پیاده‌روی در مسافت‎های کوتاه با استراحت را در برنامه روزانه داشته باشند.

توصیه می‎کنم پیاده‌روی را با هزار تا دوهزار گام در روز شروع کنند و پس از گذشت ۶ هفته به حدود ۶ تا ۷ هزار گام (حدود یک تا یک ساعت و نیم) برسانند. در کنار آن باید تمرین‌های قدرتی و کار با وزنه را با ۶۰درصد قدرت بیشینه عضلات (حداکثر وزنه‎ای که فرد می‎تواند فقط یک بار بلند کند) در ۳بخش بالاتنه، تنه و پایین تنه زیر نظر مربی بدنسازی شروع کنند. نباید فراموش کرد که برنامه دقیق تمرین با توجه به شکل بدن مشخص می‎شود و متناسب با شرایط ممکن است در بخش‎های مختلف بدن تغییر کند. توصیه من به ایشان این است که حتما ورزش را در برنامه روزانه‎شان بگنجانند زیرا فعالیت بدنی مانند پیاده‌روی به تعادل فیزیکی و روانی کمک می‌کند ‎ و در کسب نتیجه بهتر در کنکور هم موثر است.

● نگاه روان‌پزشک

زندگی را فدای کنکور نکنید

دکتر محمدرضا خدایی

عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

داستانی قدیمی هست که می‌گوید فردی که از مراجعه به پزشکان برای درمان بیماری‎اش درمانده شده بود به حکیمی ‎مراجعه کرد. بعد از اینکه بیماری‎اش را برای حکیم شرح داد، حکیم گفت: «برای درمان بهتر است همه چیز را در محیط اطرافت به رنگ سبز در بیاوری.» بعد از مدتی فرد بهبود پیدا کرد. وقتی برای تشکر پیش حکیم رفت، گفت: «این درمان برای من خیلی گران تمام شد، چون مجبور شدم همه لوازم خانه را نقاشی و رنگ‌آمیزی کنم.» حکیم گفت: «لازم نبود این کار را انجام دهی. به جای اینکه محیط اطرافت را تغییر بدهی کافی بود یک عینک سبز به چشم بزنی تا همه چیز را سبز ببینی.»

ما همیشه به دنبال تغییر محیط اطرافمان هستیم درحالی که اگر بتوانیم دیدگاه خودمان را تغییر بدهیم به نتایج موثرتری می‎رسیم. به نظر می‎رسد ایشان دچار احساس یکنواختی و به خاطر مشکلاتی مانند بیماری چشم یا افزایش وزن دچار ناامیدی شده است و عملا سعی نمی‎کند وضعیت خود را اصلاح کند. گاهی افراد دچار حالت درماندگی آموخته‌شده می‎شوند و با این تصور که نمی‎توانند سرنوشتشان را تغییر دهند دنبال تغییر و تنوعی در زندگی‎شان نیستند. این حالت می‎تواند احساس یأس و تسلیم‌شدن ایجاد کند و فرد برای فرار از مشغله فکری خودش را با چیزهای دیگر مانند غذاخوردن، بازی با مو و ناخن جویدن سرگرم می‌کند و دچار اختلالات عادتی می‌شود. توصیه می‎کنم برای اینکه این حالت تبدیل به افسردگی و ناامیدی نشود دیدشان را اصلاح کنند. مسلما بیماری این خانم با روش‎های جدید قابل‌درمان است و باید انرژی‎اش را روی درمان بگذارد. گاهی ما فکر می‎کنیم نمی‎توانیم اما کافی است به خودمان حرکت بدهیم و کمی ‎انرژی مصرف کنیم تا به نتیجه برسیم. توصیه می‎کنم ایشان کار امروز را به فردا نیندازند و از همین امروز رژیم غذایی‌شان را کنترل کنند. در ضمن، از همین امروز فعالیت فیزیکی و ورزش را شروع کنند و برای این کار برنامه‌ریزی مشخصی داشته باشند. حتی می‎توانند در خانه این کار را انجام دهند اما برای ایجاد انگیزه و برای اینکه حالت اجبار ایجاد شود، بهتر است این کار را در مراکز ورزشی انجام دهند. شاید برای شروع سخت باشد اما ادامه راه مشکل نیست. ایشان باید برای خودش انگیزه ایجاد کنند و فرد دیگری به‌ویژه مادر او را کمک کند. به علاوه اگر در کنار این کارها برنامه‎ریزی درسی مناسبی برای کنکور داشته باشند بعد از مدتی خودشان انرژی پیدا می‎کنند و مسیر درست را ادامه می‎دهند. گاهی جوانان هنگام درس خواندن برای کنکور استرس زیادی را تجربه می‎کنند. استرس وقتی زیاد است که برنامه‎ریزی نداشته باشیم. در ضمن، لازم نیست فرد همه برنامه‎های زندگی‎اش را فدای کنکور کند، استراحت، تغذیه و ورزش هم مکمل درس‌خواندن هستند. محیط اطراف باید آرام و بدون تنش باشد. توجه به این موضوع که کنکور یک رقابت است و همه افرادی که در آن شرکت می‎کنند اضطراب دارند استرس را کاهش می‎دهد. اگر استرس خیلی زیاد باشد، ممکن است لازم باشد به مشاور یا روان‌پزشک مراجعه کنند و به صورت خفیف مداخله درمانی انجام شود. اشتباه دیگری که برخی کنکوری‎ها انجام می‎دهند، استفاده از مواد نیروزا و نوشابه‎ها و داروهای انرژی‎زاست. این افراد باید بدانند این مواد شاید در کوتاه‌مدت موثر باشند اما در درازمدت یا حتی در زمان کنکور، ممکن است تمرکز و توجه را دچار اختلال کنند و نتیجه منفی داشته باشند.

● نگاه متخصص تغذیه

توصیه دکتر سعیدحسینی

به سوژه

«میزگرد تغذیه»

استرس چاق‌تان نکند!

▪ خانم صادقی‎نژاد دختر ۱۹ ساله‎ای است که اخیرا دچار افزایش وزن شده و می‎خواهد وزن کم کند. با توجه به اینکه قدش ۱۶۰ سانتی‎متر و وزنش ۸۱ کیلوگرم است، چقدر اضافه وزن دارد؟

وزن ایشان حداکثر باید ۶۵ کیلوگرم باشد و تقریبا حدود ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرم اضافه وزن دارد.

▪ ایشان از وقتی برای کنکور درس می‎خوانده، چاق شده است. چرا بعضی‎ها در زمان کنکور چاق می‎شوند؟

به هر حال کنکور استرس دارد و افراد وقتی دچار استرس می‎شوند برای رسیدن به آرامش دست به اقدام‌های مختلفی می‌زنند. برخی با افزایش استرس راه می‎روند. این راه مقصد ندارد اما باعث آرامش می‎شود. این افراد حتی هنگام درس خواندن راه می‎روند. یکی از راه‎های فرار از استرس، خوردن است. مصرف خوراکی‎های شیرین مانند شیرینی و شکلات بیشتر ایجاد آرامش می‎کند اما مشکل اینجاست که در کنار آن، انرژی زیادی وارد بدن می‎شود بنابراین توصیه می‎شود خوراکی‎های پرحجم و کم انرژی مانند تکه‎های کوچک میوه یا ذرت بوداده بدون روغن که در خانه تهیه شده به مقدار فراوان در دسترس باشد و به جای خوراکی‎های کم حجم و پرکالری مصرف شوند.

▪ ایشان از ما یک رژیم غذایی کاهش وزن خواسته است، شما می‎توانید برنامه غذایی پیشنهاد کنید که برای کنترل وزن‌شان مناسب باشد؟

رژیم غذایی باید با توجه به انرژی‎ای که ایشان نیاز دارد، تنظیم شود. پیشنهاد می‎کنم میوه و سبزی زیاد مصرف کنند. روزانه ۳ سهم میوه (هر سهم معادل یک مشت) بخورند نه آبمیوه. همراه شام و ناهار سالاد فراوان بدون سس و با روغن زیتون مصرف کنند. برای صبحانه می‎توانند از غلات آماده که دانه‌دانه و کم کالری است، استفاده کنند و اگر می‎خواهند صبحانه سنتی بخورند یک کف دست نان، یک قوطی کبریت پنیر همراه گوجه و خیار انتخاب کنند. ناهار ۵ تا ۶ قاشق غذاخوری برنج همراه خورش بدون چربی و شام هم یک شام معمولی و سبک بخورند. روزانه ۳ تا ۴ لیوان لبنیات مصرف کنند و به جای لبنیات پرچرب محلی از انواع کم چرب استفاده کنند. نکته مهم در مورد ایشان این است که به دلیل استرس زیاد به خوردن پناه می‎برند، اما واقعیت این است که اگر استرس‎ ایشان کنترل شود، مشکلشان حل خواهد شد.

▪ برای کاهش استرس می‎توان از غذاها کمک گرفت؟

به طور کلی کربوهیدرات‎ها خاصیت آرامبخشی دارند و افراد نباید با این تصور که منابع غذایی آنها نظیر نان، برنج، ماکارونی و سیب‌زمینی چاقشان می‎کند آنها را از برنامه غذایی‎شان حذف یا مصرفشان را کم کنند. برخلاف تصور، این خوراکی‎ها انرژی زیادی ندارند بلکه مصرف شکلات و شیرینی‎های حاوی خامه و کره که حجم کم و کالری بالایی دارند باید محدود شود. برای خواب بهتر و راحت‎تر نیز توصیه می‎شود قبل از خواب یک لیوان شیر یا ماست میل کنند.

▪ ایشان ۶ ماه قبل عمل پیوند قرنیه انجام داده و به همین خاطر ورزش نمی‎کند و تحرک کمی ‎دارد. این موضوع می‎تواند منجر به افزایش وزن‌شان شود؟

کم‌تحرکی خیلی در افزایش وزن موثر نیست. در برخی پیوندها بیمار پس از جراحی داروهای کورتونی (که باعث افزایش وزن می‎شود) مصرف می‎کند اما پیوند قرنیه از آن پیوندهایی است که پس از آن بیمار دارویی مصرف نمی‎کند و بنابراین نمی‎تواند خیلی باعث اضافه وزن شود. اگر قبلا روزی یک ساعت ورزش می‎کرده و حالا آن را کنار گذاشته است، این کم‌تحرکی تاثیر چندانی در افزایش وزنش ندارد. به نظر می‎رسد علت اضافه وزن ایشان دریافت انرژی بیش از حد نیاز و مصرف زیاد شیرینی و شکلات باشد. همین‌جا لازم است یادآور شوم که انرژی یک قاشق مرباخوری قند و روغن معادل یک ساعت پیاده‌روی است.

▪ چشم‌پزشک محدودیت غذایی خاصی برای ایشان در نظر نگرفته اما خودشان مصرف نمک و چربی را کم کرده‌اند. شما این کار را توصیه می‎کنید؟

این کار شاید مستقیما با بیماری و مشکل ایشان ارتباط نداشته باشد اما اقدام بسیار خوبی است. مصرف نمک زیاد، زمینه فشارخون بالا را فراهم می‎کند و در اثر فشارخون بالا ممکن است شبکیه دچار اشکال شود. همچنین مصرف چربی زیاد به عروق انتهای چشم آسیب می‎رساند، بنابراین کاهش مصرف چربی و نمک اقدام خوبی است.

▪ خانم صادقی‎نژاد کم خونی دارد و اسیدفولیک مصرف می‎کند. این موضوع تاثیری در رژیم غذایی‎اش دارد؟

اگر کم‌خونی معمولی دارد، بهتر است به جای مصرف زیاد گوشت قرمز که چربی فراوانی دارد از مکمل آهن استفاده کند و اگر تالاسمی ‎مینور دارد این موضوع به تغذیه‎اش ارتباطی ندارد و باید درمان را ادامه دهد.

فرزانه فولادبند

«میزگرد تغذیه» درباره مشکل اضافه وزن محیا صادقی‎نژاد

با حضور دکتر سعید حسینی متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی ‌ دکتر مسیح ‎هاشمی چشم‌پزشک دکتر فریده گنجوی متخصص تربیت بدنی دکتر محمدرضا خدایی روان‌پزشک