طرح ارتقای امنیت اجتماعی

انقلاب اسلامی ایران پیش از آنکه یک انقلاب سیاسی یا اقتصادی باشد یک انقلاب فرهنگی- اجتماعی است که با توجه به دارا بودن زمینه دینی و مذهبی، داعیه‌دار حرکت به سوی جامعه اسلامی …

انقلاب اسلامی ایران پیش از آنکه یک انقلاب سیاسی یا اقتصادی باشد یک انقلاب فرهنگی- اجتماعی است که با توجه به دارا بودن زمینه دینی و مذهبی، داعیه‌دار حرکت به سوی جامعه اسلامی است. از این‌رو قدرت اصلی این انقلاب را باید در مولفه‌های فرهنگی آن جستجو کرد. اما چالش‌ها و بحران‌های نظام اسلامی از جنگ تحمیلی و تهدیدات خارجی گرفته تا تحریم‌های اقتصادی و چالش‌های درونی، توجه به این برجسته‌ترین چهره نظام (فرهنگ) را کم فروغ کرده و در نهایت منجر به پیاده سازی سیاست‌ها و برنامه‌های ناکارآمد و بعضا پارادوکسیکال شده است.

از منظر امنیتی، فرهنگ به مثابه یک مولفه قدرت و یا یک نظام فرعی در درون نظام اصلی تحلیل می‌شود. به این اعتبار، امنیت فرهنگی یعنی امنیت یک جزء در مجموعه سازواره یک کل؛ اما زیر سوال رفتن کارآمدی نظام سیاسی در توانایی ایجاد فضای اجتماعی مطلوب مردم، توانایی تبدیل فرصت‌ها به تهدیدها را در تمامی عرصه‌ها حتی در عرصه سیاسی دارد و می‌تواند به صورت بحرانی به نوعی هرج و مرج اجتماعی تبدیل شود و تمام نظام اسلامی را در برگیرد. از این‌رو پس از گذشت دو دهه از انقلاب اسلامی، فرهنگ، این مولفه‌ قدرت نظام اسلامی تبدیل به تهدید و بحرانی برای این نظام می‌شود و نیازمندی به امنیت اخلاقی و امنیت اجتماعی نه تنها در گستره برنامه‌ها و سیاست‌های فرهنگی، بلکه در عرصه انتظامی و قضائی پیگیری می‌شود تا امنیت اجتماعی و ترسیم فضایی آرام و به دور از جرایم و ناهنجاری مشهود بتواند به‌عنوان گزینه‌ای موثر برای امنیت کل نظام در نظر گرفته شود.

طرح ارتقای امنیت اجتماعی که دور تازه آن توسط نیروی انتظامی و دستگاه قضائی در حال اجرا است، پیش از آنکه برخورد با چند ده نفر اراذل و اوباش و یا چند هزار موادفروش و بدپوشش باشد، واکنشی به نیاز و خواست ده‌ها میلیون نفر از افراد جامعه است که امنیت اجتماعی را در جهت انسجام اجتماعی طلب می‌کنند. از این‌رو بالا بردن ضریب امنیت اجتماعی چه توسط برنامه‌های فرهنگی و چه انتظامی، واکنشی مناسب است به سلسله اقداماتی که می‌توانست (و می‌تواند) فرصت قدرت فرهنگی انقلاب اسلامی را تبدیل به بحرانی فراگیر و تهدیدی برای کل نظام اسلامی نماید.

حامد فتحعلی خانی