دست هایی که بالا می رود

«به زودی کسی از داخل ایران ظهور می کند و می گوید که سیاست های حکومت به بن بست رسیده است » وزیر خارجه «جورج بوش», هفته گذشته با این عبارت به بیان یک آرزوی آمریکایی پرداخت که چند سال پیش نیز توسط بوش بر زبان رانده شده بود

«به زودی کسی از داخل ایران ظهور می کند و می گوید که سیاست های حکومت به بن بست رسیده است!» وزیر خارجه «جورج بوش»، با این عبارت به بیان یک آرزوی آمریکایی پرداخت که چند سال پیش نیز توسط بوش بر زبان رانده شده بود. «کاندولیزا رایس» همچنین ایالات متحده را به تلاش برای اعمال تحریم های بیش تر علیه ایران تشویق کرد و به نتیجه بخش بودن آن امید داد؛ همان طرحی که مقامات رژیم صهیونیستی از آن به عنوان «تحریم های فلج کننده» نام برده بود.

● تحریم های فلج کننده

در شبکه هیولایی نظام جهانی سرمایه داری، بزرگ سرمایه داران با نشستن بر راس هرم سلطه، به تاسیس شبکه ای اختاپوسی برای چپاول جهان دست زده اند؛ شبکه ای که دامنه ای به وسعت کره خاکی دارد و در هر نقطه از آن باید به منافع اربابان بزرگ توجه و سهم آنان پرداخت شود. هرگونه تمرد از پرداخت منفعت، شایسه مجازات است؛ مجازاتی که از طریق سازمان های به اصلاح بین المللی صورتی قانونی می یابد. انقلاب اسلامی به عنوان موجودی برخاسته از یک شور آخرالزمانی، نه تنها یک موجود متمرد و سرکش، که موجودی مبارز و جنگ جو است و به دلیل هویت ذاتی خود، تهدیدی بنیادین برای این شبکه هیولایی است. از هین روست که انقلاب اسلامی شایسته مجازات است و چون در طول سه دهه علی رغم اعمال فشارهای گوناگون بر قدرت اثرگذاری و مبارزه جویی آن افزوده شده است، اکنون تهدیدی درجه یک به شمار می رود و به مجازاتی سخت نیازمند است؛ همان که این روزها با تحریم های به اصلاح فلج کننده آغاز شده است. با این وجود انقلاب اسلامی ایران به سان «ماهی لیز»ی می ماند که از تور نظام سرمایه داری گذر کرده است.

● ماهی لیز جهان سرمایه داری

با تاسیس اولین حکومت وابسته در ایران، حکومت پهلوی، اولین گام پیوستن ایران به حلقه های نظام سرمایه داری شکل گرفت؛ گامی که به وضوع در اقدامات به اصطلاح اصلاحی «رضا پهلوی» زیر سایه شبه روشنفکرانی چون «محمدعلی فروغی» و انقلاب سفید «محمدرضا پهلوی» دیده شد.

با این حال امام خمینی از پی انقلاب بزرگ اسلامی، این حلقه های اتصالی را پاره کرد و با دمیدن روح الهی در کالبد پارسیان، به درمان زخم های ناشی از مدرنیزاسیون جامعه ایرانی پرداخت؛ درمانی که نیمه کاره ماند و با ورود انقلاب اسلامی به عصر توسعه روی به وضع گذشته گذاشت. عصر توسعه، عصر بازگشت به مسیری بود که پیش تر طی می شد؛ هرچند با آن تفاوت هایی داشت. ورود رسانه به صحنه روابط اجتماعی و گسترش شریان مفاهیم مدرن به جامعه ایرانی در این سال ها روند مدرنیزاسیون را شدتی مضاعف بخشید و هویت ایرانی اسلامی را بیش از پیش وارد برزخ آخرالزمانی کرد.

درمان گری روح ا... هرچند نیمه کاره ماند اما به یک خوداصلاح گری در دهه های بعد بدل شد، تا جامعه ایرانی یک بار دیگر به نفی اصلاحات غربی بپردازد و به ساخت خود، مبتنی بر هویتی اصیل بپردازد. به همین جهت بود که انقلاب اسلامی در طول بیش از سه از عمر خود به ماهی لیزی بدل شد که هر از چند گاهی با وجود افتادن در دستان نظام سرمایه داری، موفق به گذر از دام شده است. با این حال هیولای مدرن هنوز امیدوارانه منتظر غفلتی تازه است؛ غفلتی که بی شک از درون انقلاب برمی خیزد و آن را گرفتار دام می سازد.

ظاهرا این بار هم نوبت بازی شبه روشنفکری است.

● بازی شبه روشنفکری

بازی شبه روشنفکری، که از روزهای سفر به فرنگ در عهد قجری آغاز شده است، هنوز ادامه دارد؛ همان ژست های متجددانه اشرافیت درباری و نوکیسه که از قبل سرمایه ملت، حرف های بامزه ای فراگرفته است و بدون فهم ریشه ها و بنیادهای آن به تجویز نسخه برای جامعه اصیل و کهن ایرانی می پردازد. با این همه نگاهی از پایین به بالا و از جایگاهی مفلسانه به هیولای صنعتی می اندازد و آهی سرد از سر حس عقب افتادگی و بیچارگی می کشد.

شبه روشنفکران وطنی، از همین روست که همواره از پی مدرن کردن جامعه ایرانی و عضویت آن در خیل حلقه های نظام سرمایه داری جهانی است و از همین روی پایه هایی لرزان و نامطمئن برای مقاومت و ایستادگی در مواجهه با آن است. شبه روشنفکران لاجرم در زمره اولین افرادی خواهند بود که در یک نبرد سخت و نفس گیر، نغمه های ناامیدی سر خواهند داد و دست های خود را بالا خواهند برد؛ دست هایی که نه تنها بالا خواهد رفت که به خیانت نیز مبتلا و به ابزاری برای بزرگ سرمایه داران بدل خواهد شد.

با این همه انقلاب اسلامی هنوز قلبی زنده و تپنده دارد و حسب تجربه تاریخی خود، به گذر از این دام آخرالزمانی امیدوار است.

منبع: هفته نامه - پنجره - ۱۳۸۹ - شماره ۶۵ - تاریخ شمسی نشر ۰۰/۰۰/۱۳۸۹