ناز شست داش‌قناعت

● قناعت با چه چیزهایی یکجا جمع نمی‌شود؟
بعضی چیزها با هم جور درنمی‌آیند. یک جا با هم جمع نمی‌شوند. مثل خربزه و عسل می‌مانند با هم. یکی ‌شان از در بیاید داخل آن یکی از پنجره می‌پرد …

قناعت با چه چیزهایی یکجا جمع نمی‌شود؟

بعضی چیزها با هم جور درنمی‌آیند. یک جا با هم جمع نمی‌شوند. مثل خربزه و عسل می‌مانند با هم. یکی ‌شان از در بیاید داخل آن یکی از پنجره می‌پرد بیرون. مثل عروس و مادرشوهر. مثل داماد و مادرزن. البته نه همه‌شان. بعضی‌هایشان. کارد و پنیرند با هم. قناعت هم از آن مقوله‌هاست. چشم دیدن بعضی چیزها را ندارد. وقتی قناعت باشد بعضی‌ها باید جول و پلاسشان را جمع کنند و بروند. خلاصه قناعت نطق بعضی‌ها را خیلی راحت می‌کُشد.

مقوله‌هایی که با قناعت آبشان توی یک جوی نمی‌رود:

فقر:

کسی که هر چه را از خدا روزی می‌گیرد، درست و به موقع خرج کند و ریخت و پاش اضافه نداشته باشد، نه تنها به فقر و نداری نمی‌افتد، بلکه پس‌انداز هم می‌کند. با این حساب فشار زندگی هم بر گرده‌هایش سنگینی نمی‌کند.

طمع:

تشنگی از آن دردهای بی‌درمان است، مگر به آب. فقط آب سالم و زلال و گوارا. ولی وقتی له له بزنی و به جای آب درست و حسابی آب شور بخوری روی این حساب که کل دریا مال توست و باید مال خودت بکنی، دیگر باید فاتحه خود را بخوانی و سفارش حلوایت را بدهی که دیگر سیری نداری. می‌افتی به هزار و یک بلای مهلک. «گفت چشم تنگ دنیا دوست را/یا قناعت پر کند یا خاک گور»

اندوه:

هر چه بر دنیا و مال دنیا دل ببندی و حرص و جوشش را بزنی، وقتی هم از دستت برود نارحت می‌شوی که رفته است. به آنچه خدا به تو داده است راضی باش و کیف دنیا را بکن که این دنیا همین دو سه روزی بیش نیست. باید همه را بگذاری و بروی در یک جای نمورِ تاریکِ نیم متر در دو متر بخوابی و خلاص.

خواری:

آدم است دیگر دست خودش که نیست. دوست دارد دستش را جلوی هیچ کسی دراز نکند. حتی پدر و مادر خودش. چه کسی دوست دارد وام‌دار از کسی باشد که تو نفر دومش باشی. احساس می‌کنی غرورت را شکسته‌ای و کوچک شده‌ای. به تو حق می‌دهم. راست می‌گویی. بهتر است کمتر بخواهیم تا محتاج کسی جز خدا نباشیم. نان و ماست خالی از دسترنج خود بهتر از چلو بختیاری با منت یکی دیگر است.

خشم:

اگر از آدم‌های بدپیله که مدام دور و ور آدم می‌چرخند و چیزی می‌خواهند خوشتان می‌آید خودتان هم همین‌طور باشید. اعصاب آدم را می‌ریزند به هم. همه از دستشان عصبانی‌اند و می‌خواهند که سر به تنش نباشد. یک کمی بیشتر خواستن ارزش اینکه دیگران را از خودمان برانیم ندارد.

افشاگری:

بی‌نیاز باشی یا اینکه خود را بی‌نیاز نشان بدهی، جلوی سرک کشیدن دیگران را هم در زندگی‌ات می‌گیری. اگر قرار باشد از این و آن بخواهی برای مشکلاتت کمک بگیری و تمام زندگی‌ات را بریزی روی دایره که دیگر زندگی خصوصی برایت معنا نخواهد داشت.