کم‌رنگ‌شدن حوزه‌ی خصوصی

یکی از چیزهایی که این روزها مورد دقت من بوده، کم‌رنگ‌شدن هرروزه‌ی حوزه‌ی خصوصی انسان‌هاست. این حوزه را دنیای انفورماتیک ویران کرد و ته‌مانده‌هایش را هم مدیا دارد دفن می‌کند. …

یکی از چیزهایی که این روزها مورد دقت من بوده، کم‌رنگ‌شدن هرروزه‌ی حوزه‌ی خصوصی انسان‌هاست. این حوزه را دنیای انفورماتیک ویران کرد و ته‌مانده‌هایش را هم مدیا دارد دفن می‌کند. برای درک موضوع، کافی است کمی به عقب برگردیم تا ببینیم بسیاری از آن‌چه را که قبل‌تر در دایره‌ی زندگی خصوصی خود حفظ می‌کردیم، امروزه علنی جار می‌زنیم.

یکی از موضوعات جالب برای مطالعه، مراسلات است. خود ما، شاید همه‌ی ما، هنوز تعدادی نامه و کارت تبریک را که از عزیزان‌مان دریافت کرده‌ایم، در گنجه حفظ کرده‌ایم. اصلا با مرور همین نامه‌ها و کارت‌ها است که نام و خاطره‌ی بعضی از این عزیزان را به یاد می‌آوریم. خاطره‌نویسی نیز مشغولیت روزمره‌ی خیلی‌های‌مان بوده و هست و به گفتِ سروده‌ی کوتاهی از من، با گشتن در بر‌گ‌های آن دفترچه‌ها -که به واقع برگ‌های زندگی گذشته‌مان است- در کوچه‌پس‌کوچه‌های خاطرات خود پرسه می‌زنیم و چیزی نزد ما زنده می‌شود که دیگر نیست. آیا می‌شود از گذشته‌ها برید؟

حکایت تصاویر نیز چیزی جز این نیست. اگر گرفتن عکس و چاپ آن با دشواری‌هایی همراه بود، این‌قدر اما ارزش داشت که دهه‌ها در آلبوم عکس‌های ما خانه کند.

امروز نامه‌ها جای‌شان را به ایمیل داده‌اند. اگر نامه که می‌نوشتیم، حس از قلم روی کاغذ می‌چکید و دل لابلای سطرها جاری می‌شد، امروز اما تایپ می‌کنیم و پاک می‌کنیم و تایپ می‌کنیم و... آخر سر کلمه را به ماشین می‌دهیم و ماشین -که خودش واسطه است- می‌زند روی صفحه‌ی مونیتور و بعد بدون امضای ما، با کلیک یک دکمه، پرتابش می‌کند به ناکجاآباد اینترنت و از هزار دالان که نمی‌شناسیم عبورش می‌دهد و مخاطب‌مان -که اغلب کسی است که هرگز ندیده‌ایم‌اش- نگاهی به آن می‌اندازد و با کلیکی از صحنه‌ی روزگار محوش می‌کند. همین!

امروز دفتر خاطرات جایش را به وبلاگ داده است. اگر دیروز می‌نوشتیم که فقط خودمان بخوانیم، امروز اصرار داریم که همه بخوانند و تازه جلوی پای هر خواننده‌ی تازه‌رسیده فرش قرمز پهن می‌کنیم.

امروز کنار دست هیچ بچه‌ای نیست که دوربین دیجیتال پیدا نشود. اگر هم نداشت، موبایل که دارد! هر روز هم حافظه‌اش را بیش‌تر می‌کنند که عکس‌های یک‌بارمصرف بیش‌تری بگیریم؛ عکس‌هایی که سرنوشت بیش‌ترشان پاک‌شدن بعد از فقط یک‌بار دیدن است... محوشدن به کلیکی.

http://www.majidzohari.com