جوانمردی مجمع خصایل نیک

فتوت و جوانمردی از بهترین فضایل اخلاقی و نیکوترین صفات انسانی است. هر کس دارای این خصلت نیکو باشد در هر دو جهان عزیز و سرافراز است.
گذشت و ایثار، بخشش گناهان و اشتباهات دیگران، …

فتوت و جوانمردی از بهترین فضایل اخلاقی و نیکوترین صفات انسانی است. هر کس دارای این خصلت نیکو باشد در هر دو جهان عزیز و سرافراز است.

گذشت و ایثار، بخشش گناهان و اشتباهات دیگران، کمک به دیگران و حل مشکلات آنها از صفات جوانمردی می باشد. در جامعه اسلامی لازم است که جهت پیشرفت و ایجاد جامعه ای ایده آل، افراد صفات برجسته انسانی را در خود تقویت نمایند.

پیشروایان دینی در سخنان حکمت آمیز خود با تشبیهات بی نظیر ارزش و اهمیت کرم و بخشش و مقام و مرتبه جوانمردان و سخاوتمندان را بیان کرده و مردم را به شرافت و بزرگواری آنان در هر دو جهان آگاه ساخته اند.‏

رسول اکرم (ص) در مقام بیان شرافت و بزرگواری جوانمردان و اینکه آنها در پیشگاه خداوند، عزیز و محترم هستند، فرمود: از لغزش جوانمردان بگذرید زیرا سوگند به آن خدائی که جانم در دست او است جوانمرد می لغزد ولی دستش در دست خدا می باشد و بدون تردید خداوند متعال او را بلند کرده و از

بدبختی ها نجات خواهد داد.

یعنی اینکه جوانمردان نیز مانند دیگر انسان ها در زندگی خویش، دچار لغزش و سردرگمی می شوند ولی چون در طول زندگی خود در حق دیگران نیکی و خوبی نموده اند، لذا دعای مردم باعث می شود که خداوند در چنین موقعیت های دست آنها را گرفته و در مسیر راستی و هدایت قرار دهد.

همچنان حضرت علی (ع) در مقام ارزش و اهمیت مروت و مردانگی فرموده اند: مروت و جوانمردی نامی است که در بر دارنده همه خوبی ها و برتری ها است. یعنی مجمع صفات نیک و اخلاق پسندیده می باشد زیرا که هر صفتی که باعث فضیلت گردد در مروت است، جوانمردی اسمی است که لازمه اش انجام بسیاری از کارهای نیکو و پسندیده در نزد مردم است. ‏

‏ جوانمرد و یا مروت دارای علائم و نشانه هایی است که با آن شناخته می شود.

خواهش از شخص جوانمرد او را به بذل و بخشش تشویق می کند، هرگاه نیاز و مشکل خود با او در میان بگذاری در صدد رفع آن بر می آید. کمک رسانی به مردم و نیازمندان را وظیفه خود می داند. همواره فرد جوانمرد مراقب و مواظب دوست خود و آشنایانش بوده و همیشه آنها را محترم شمرده و ارج می نهد.

نسبت به کسی که به او احسان و نیکی کرده وفادار و حقوقش را ادا می نماید. وی حتی از چیز کم سپاسگزاری می کند چه رسد به چیز زیاد، ولی ناجوانمرد و خسیس از چیز بسیار ناسپاسی می نماید چه رسد به کم و اندک.‏

جوانمرد کسی است که ثروت و مال دنیا را بر آبرو و ناموس خود ترجیح ندهد.

شخص جوانمرد اگر وعده و عهدی داشته باشد به آن عمل می کند، اگر سخنی از وی سر زند بی هدف نبوده و آن را انجام می دهد.

از حرام ها و بدی ها دوری می کند، چون کارهای زشت و بد انسان را از انجام کارهای نیکو باز می دارد. حضرت علی (ع) می فرمایند: جوانمرد هر گاه قادر باشد انتقام بگیرد عفو می کند و هر گاه مالک چیزی باشد می بخشد و هر گاه از او درخواست شود حاجت در خواست کننده را بر طرف می سازد.

همچنین فرموده اند: اگر جوانمرد نیازمندت شود و احتیاجش را بر طرف نسازی تو را عفو کند و اگر نیازمند شوی حاجت تو را برآورد. در توصیف ویژگی جوانمردی بارزترین صفت بخشش می باشد. بخشش اموال در راه نیازمندان، بخشش گناه دیگران در حق خود، عفو و گذشت از اشتباهات افراد.

در احادیث و روایات به معاشرت و همنشینی با جوانمردان توصیه و سفارش شده است، تا از کرم و مروت و بخشش آنها بهره برده شود.

عارف ایرانی