خودرویی جدید گروه بهمن

در انتظار ورود به بازارFAW Besturn B۵۰,

مدت‌هاست زمانیکه از اتوبان تهران-کرج عبور کرده و به حوالی گروه خودروسازی بهمن می‌رسید، بیلبورد جدیدی نظرتان را به خود جلب می‌کند که روی آن نمایی از یک خودروی خوش‌سیما نقش بسته و نوشته شده : «بستورن محصول جدید گروه بهمن، مجهز به گیرباکس تیپ‌ترونیک ژاپنی.» این خودرو همان آسایی است که در ۱۳ اسفند سال ۱۳۹۱ از پرده بیرون آمد، تا گروه بهمن از رقبا عقب نماند و نماینده‌ای سواری از سرزمین چین نیز در خطوط تولید خود داشته باشد! دیگر همه باید بپذیریم که نفوذ چینی‌ها در بازار خودروی کشورمان، روزبه‌روز بیشتر می‌شود و کم‌کم هر یک از خودروسازان دیر یا زود، دست‌کم یک محصول چینی در سبد محصولات خود خواهند داشت.

حتی گروه پرآوازه بهمن نیز که سال‌ها با ارائه محصولات با کیفیت، به روز و زیبای مزدای ژاپن، برای خود اعتبار بالایی کسب کرده بود، ناچار به شراکت با چینی‌ها شده، هر چند که مقامات آن بارها اعلام داشته‌اند کمپانی FAW به شرکای گروه بهمن افزوده شده و جایگزینی برای مزدا نیست و زمانی که این خودروساز، محصولی چینی برای مونتاژ در خطوط تولیدش انتخاب می‌کند، به طور حتم اعتبار گذشته خود را نیز در نظر گرفته و شریکی معتبر بر خواهد گزید و این‌گونه برمی‌آید دلیل انتخاب این کمپانی شراکت و همکاری آن با مزدا باشد. اما به هر حال در کنار انتقاداتی که از محصولات اژدهای زرد صورت می‌گیرد، کسی نمی‌تواند پیشرفت روزافزون تولیدات چین را انکار کند و با ورود خودروهای چینی دست‌کم می‌توانیم امیدوار باشیم که فناوری‌های خودرویی به‌روزتری وارد بازار خودروهای نسبتا ارزان قیمت کشورمان خواهد شد.

● نخستین خودروساز چین... ‌

بر اساس آنچه در وب‌سایت رسمی این شرکت نوشته شده، گروه فاو (در انگلیسی China’s First Auto Work) یک شرکت دولتی و سهامی عامی در جمهوری خلق چین است که شرکت‌های خودروسازی فاو، بستورن، شرکت تیانجین فاو زیالی خودرو LTD و شرکت اجزای خودروی چانگچون فاوای ال‌تی‌دی، از توابع آن هستند. بنابر این بستورن یک مدل نیست، بلکه برندی از زیر مجموعه‌های فاو محسوب می‌شود. این مجموعه همچنین علاوه برخودرو؛ اتوبوس، کامیون‌های سبک، متوسط و سنگین و قطعات خودرو نیز به تولید می‌رساند. شرکت فاو که در پانزدهم جولای سال ۱۹۵۳ در شهر چانگچون تاسیس شده‌است، در سال ۱۹۵۸، عنوان بزرگترین سازنده بومی خودروهای مسافری چین را دریافت کرده و علاوه بر این‌ها عنوان قدیمی‌ترین خودروساز چین را نیز با خود یدک می‌کشد‌ و در کارنامه‌اش همکاری با دولت شوروی و حتی خودروسازان معتبری از آلمان را داراست و دست‌کم یک کمپانی کپی‌کار به حساب نمی‌آید‌. امروز نیز با فولکس واگن یک همکاری نزدیک و با مزدا، تویوتا و دایهاتسو یک همکاری نامشخص دارد و به بیش از هفتاد کشور دنیا خودرو صادر می‌کند. همچنین این شرکت در سال ۲۰۰۹، به عنوان بزرگ‌ترین شرکت ماشین‌آلات و دومین شرکت بزرگ خودروسازی چین شناخته شد. در سال ۲۰۱۱ میلادی نیز، شرکت فاو با ساخت بیش از ۵۶/۲ میلیون دستگاه خودرو و در اختیار داشتن بیش از ۱۳۲ هزار پرسنل، موفق شده در میان سه خودروساز اول چین جای بگیرد.

● پیشرانه، قوای حرکتی و امکات؛ توازن میان ضعف‌ها و قوت‌ها!

موتور چهار سیلندر ۶/۱ لیتری SOHC این چینی خوش‌سیما، با ۸ سوپاپ قادر خواهد بود، ۱۰۲ اسب بخار نیرو و ۱۴۵ نیوتن متر گشتاور تولید کند که این ارقام در کنار وزن ۱۲۹۰ تا ۱۳۹۰ کیلوگرمی (بسته به نوع جعبه دنده) و نسبت قدرت به وزن ۵/۱۲ ، از تکنولوژی قدیمی این پیشرانه خبر می‌دهند. مطمئنا اگر بستورن از پیشرانه DOHC (دو میل سوپاپ روی هر سیلندر) بهره می‌گرفت، تناسب بیشتری با طرح نسبتا اسپرت آن داشت. گرچه مقامات گروه بهمن پس از رونمایی از این خودرو تلویحا از مذاکراتی برای به کارگیری پیشرانه ۲۰۰۰ سی‌سی مزدا ۳ برروی این خودرو خبر داده‌اند! حتما از خود می‌پرسید، DOHCو SOHC به چه معنا هستند؟ در پاسخ به اختصار باید گفت: «پیشرانه، DOHC ۱۶ سوپاپه است و SOHC ۸ سوپاپه.» اما پیشرانهB۵۰ به صورت SOHC(تک میل سوپاپ) ساخته شده که چنین پیشرانه‌ای امروز تقریبا دیگر منسوخ شده است.

سیستم تعلیق این خودرو نیز به نظر دو جناقی می‌رسد. بحث مصرف سوخت آسا در نوع خود جالب است، چینی‌ها ادعا دارند که B۵۰، با سرعت ۹۰ کیلومتر در ساعت تنها ۶ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر سوخت مصرف کرده و از نظر آلایندگی استاندارد یورو را پاس می‌کند، در حالیکه مصرف سوخت متوسط این خودرو ۵/۷ لیتر برای نوع گیرباکس دستی و ۲/۸ لیتر برای نوع گیرباکس اتوماتیک نیز اعلام شده‌ و در مورد استاندارد آلایندگی آن اطلاعات ضد و نقیض است و جالب است که فاو وعده تولید گونه هیبرید این خودرو را نیز داده و با توجه به همکاری این خودروساز با تویوتا به نظر می‌رسد از قوای حرکتی مشابه مدل پریوس بهره ببرد.

بستورن B۵۰ علاوه بر ایربگ راننده، ایربگ پرده‌ای نیز دارد (در مجموع ۴ ایربگ). و غربیلک فرمان چرم، کروز کنترل، حسگر پارک، ترمز ضد قفل ABS تولید شرکت بوش، توزیع نیروی ترمز EBD، سانروف، آینه مجهز به نمایشگر وضعیت فاصله خودرو و قطب‌نما، صندلی‌های برقی، کامپیوتر سفری، سیستم صوتی با ۶ بلندگو و قابلیت پخش MP۳، نمایشگر LCD، رهیاب ماهواره‌ای GPS، سامانه پخشDVD ، تیونر داخلی تلویزیون همراه با پورت‌های USB و کارت‌ SD ، تهویه مطبوع اتوماتیک به همراه فیلتر و چراغ‌های مه‌شکن و... امکانات این خودرو را تشکیل می‌دهند و همان‌گونه که از یک خودروی آسیایی و به‌خصوص از نوع چینی آن انتظار می‌رود، کامل به نظر می‌رسند.

البته امیدواریم گروه بهمن همه این امکانات را به صورت گزینشی در تیپ‌های مختلف آسا ارائه دهد. فاو B۵۰ در آزمون ایمنی موسسه چینی CNcap از ۵۰ امتیاز کلی ۸/۴۱ امتیاز و ستاره را کسب کرده که در نوع خود امتیاز قابل توجهی است و دست‌کم ایمنی آن‌را نسبت به رقبای ایرانی‌اش در رده بالاتری قرار می‌دهد. گرچه با معیارهای موسسه EURONCAP دستیابی به چنین امتیازی برای این خودرو بسیار بعید به نظر می‌رسد. این‌گونه که از تبلیغات اندک گروه بهمن به نظر می‌آید، جعبه دنده پنج سرعته دستی و شش سرعته تیپ ترونیک ساخت شرکت Aisin بر روی آسا به‌کار گرفته خواهد شد.

● نمای ظاهری، نقش محوری جلوپنجره‌

سدان‌های بستورن از سال ۲۰۰۶ بنا بر پلت‌فرم خودروهای پیشین مزدا و در کلاس اندازه متوسط در گروه فاو موتور چین ساخته می‌شوند. مدل B۵۰ که حالا دیگر بهتر است آسا صدایش کنیم، نیز بر اساس نسل گذشته مزدا ۶ و در سال ۲۰۰۹ به بازارهای بین‌المللی معرفی شد. اما بخش‌های فنی آن از فولکس واگن جتا، به عاریت گرفته شده‌اند. تا آنجا که حتی در چین این خودرو با نام فولکس واگن بستورن هم شناخته می‌شود، چیزی شبیه به بنز چیرمن خودمان!

B۵۰ در سال ۲۰۱۱ با تغییرات در چراغ‌ها، جلوپنجره و لوگوی خودرو، نخستین فیس لیفت را به خود دید، و نشان بستورن دوباره جای خود را به لوگوی فاو داد. این خودرو در نمای جلو و جانبی طرح پخته‌تری در مقایسه با بخش انتهایی ارائه می‌دهد. و زمانی‌که از روبه‌رو به آن می‌نگرید، نخستین بخشی که جلب توجه خواهد کرد، جلو پنجره افقی با نمایی کروم بر اساس نشان این شرکت است که لوگو را نیز درون خود جای داده‌ و پس از آن سپر خودروست که به نظر می‌رسد طراحان سعی داشته‌اند نمایی عضلانی به آن ببخشند، گر چه آن‌گونه که به چشم می‌آید، چندان موفق نبوده‌اند. اما در مجموع نمای جلو هماهنگ و گیراست. در نمای جانبی نیز یک خط مورب که از دستگیره‌ها گذشته و از عقب به جلو، از قدرت آن کاسته می‌شود، فرم بصری هماهنگی را در کنار رینگ‌های ۱۵ اینچی پنج پره دوگانه، لاستیک‌هایی با سایز ۱۹۵/۶۵ ، گلگیرهای متورم و قوس زیبای سقف پدید آورده است.

اما گویا در بخش انتهایی طراحان دقت سایر بخش‌ها را نداشته‌اند و سادگی را باید مهم‌ترین مشخصه این قسمت دانست. طرح چراغ‌های عقب خودرو خودروهای آمریکایی چون سدان‌های میان‌سایز چند سال اخیر شورلت، بیوایک و لینکلن را به یاد می‌آورد، اما به هیج عنوان یک تقلید صِرف نیست هرچند که با خطوطی صاف و اتوکشیده، چنگی هم به دل نمی‌زند. در کل باید طرح آسا را دست‌کم از این منظر که تقلید از هیچ خودروی مشخصی نیست، پیشرفتی برای چینی‌ها دانست و اذعان داشت دستیابی به ضریب اصطکاکی معادل ۲۸/۰ خود نشان از پیکرسازی مناسب آن دارد.

● نمای داخلی، شکیل اما کمی از مدافتاده...

بهره‌گیری از رنگ ‌گرم، فضایی دلنشین، ادوات گرد و زیبا در مقابل کیفیت مجهول قطعات که به نظر بد هم نمی‌رسند و دست‌کم از بسیاری از هموطنانش بهتر هستند، در کنار نشان‌دهنده‌های قدیمی، و فاقد جذابیت با چیدمانی بی‌حوصله، که با روح کابین چندان سازگاری ندارند، نخستین نمای کابین آسا را برای بیننده به نمایش می‌گذارند. با توجه به ظاهر امر فضای داخلی این خودرو پیش از نمایی لوکس، با ادواتی دایره شکل، داشبوردی حجیم و بهره‌گیری از قطعات پلاستیکی به‌رنگ نقره‌ای، کابینی اسپرت را تداعی می‌کند. و در این میان، تنها محل قرارگیری دکمه‌های بلوتوث هندزفری بر روی قاب آینه همانند برخی خودروها آمریکایی، آن‌گونه که از عکس‌های این خودرو برمی‌آید، کمی عجیب است؛ چرا که بخش مرکزی داشبورد این خودرو آنچنان شلوغ نیست که نتواند پذیرای این ادوات نیز باشد. در مجموع و با وجود تمام هماهنگی‌ها در کابین آسا، طرح آن قدیمی به نظر می‌رسد. صندلی‌ها نیز آن‌گونه که از عکس‌ها برمی‌آید در پیچ‌ها عملکردی میانه خواهند داشت، گرچه با توجه به اظهار نظرهای مختلف، نحوه قرارگیری راننده، لمس سردنده و غربیلک فرمان آسا تجربه یک رانندگی به نسبت جذاب را به ذهن متبادر می‌سازد.

● قیمت و زمان ورود این سوغات چینی

آن‌گونه که گروه بهمن، تیر ماه گذشته اعلام داشت، مونتاژ آسا که زیر ساخت‌های آن از خرداد ۹۱ آماده بوده، می‌بایست از اوایل مهر ۹۱ با ۴۰ درصد تولید داخلی قطعات آغاز شده‌باشد؛ گرچه تاکنون خبر دقیقی از زمان ورود آن به بازار در دست نیست. و جالب است که براساس آمار گمرک کشور، سه دستگاه بستورن B۷۰، برادر بزرگتر B۵۰ نیز به کشور وارد شده‌ که اصلا مشخص نیست این واردات ادامه پیدا خواهد کرد یا خیر!

قیمت بستورن B۵۰ در چین بین ۹۲ هزار تا ۱۲۵ هزار یوان (۱۴ تا ۱۹ هزار دلار) است. اما در ایران بهای سدان B۵۰ در دو مدل گیرباکس ۵ سرعته دستی با قیمتی حدود ۲۵ تا ۳۰ میلیون و ۶ سرعته اتوماتیک با قیمتی بین ۳۰ تا ۳۵ میلیون تومان وعده داده شده بود، اما پس از بحران اخیر در بازار خودروی کشور و رونمایی از این خودرو که با فاصله ۲۶۷۰ میلی‌متری محورهایش اندازه‌ای تقریبا برابر پژو پارس و اندکی بزرگتر از برادران چینی‌اش در بازار ایران دارد، قیمت اعلام‌شده برای آن به ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان (و یا کمتر بنا به وعده‌های جدیدتر!) رسید. بهایی که کاملا تقریبی است و با اوضاع و احوال غیرقابل پیش‌بینی بازار این روزهای خودرو، اگر آن‌را از ما نشنیده بگیرید، خیلی بهتر است.