جنبش کسادی گردشگری

جهانگردان به مقصدی سفر می کنند که امنیت داشته باشد

جنبش‌های مردمی، بهار عربی، ناآرامی‌های سیاسی، اعتراضات توده‌ای و ... هر چه که نامش باشد و هر تاثیری در اوضاع اجتماعی مردمان آن سرزمین‌ها بگذارد، مشخص است، قربانی همه این اتفاقات (حداقل در کوتاه‌مدت)، گردشگری است. ناآرامی‌های سیاسی این روزها اولین دلیل کسادی گردشگری است. البته سوی دیگر این ماجرا هم رونق‌گرفتن گردشگری در کشورهایی است که امنیت مسافرانشان را تضمین می‌کنند.

این روزها خیابان‌های بانکوک محل اعتراضات شدید مردمی‌ علیه دولت است. فارغ از تمام دلایل این اعتراضات در همین هفته اول ناآرامی‌ها، اقتصاد این کشور دچار مشکل شده است، اقتصادی که تا حدودی هم وابسته به صنعت گردشگری است چرا که این کشور یکی از مقاصد مهم گردشگران آسیای مرکزی و خاورمیانه است و همین هفته بسیاری از تورهای تایلند سفرشان را به این کشور لغو کرده‌اند.

از سوی دیگر کی‌یف پایتخت اکراین هم ناآرام شده است. هر چند اقتصاد کی‌یف چندان وابسته به گردشگری‌اش نیست، اما همین گردشگران محدود این کشور هم چندان رغبتی برای سفر به اوکراین ندارند.

کشورهایی که وابسته به صنعت گردشگری هستند و درآمد کلانی از این راه کسب می‌کنند هم دچار این مشکل شده‌اند. شاید مهم‌ترینش کشور مصر باشد که با وقوع ناآرامی‌ها در سال ۲۰۱۱ اقتصادش از عرش به فرش رسید.

● بهار عربی، خزان گردشگری

در حالی که درآمد وزارت آثار باستانی مصر در بخش صنعت گردشگری در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ به یک میلیارد و ۴۸۲ میلیون جنیه معادل ۲۰۰ میلیون دلار رسیده بود، در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ شاهد کاهش این درآمد به ۴۸۲ میلیون جنیه معادل ۷۰ میلیون دلار هستیم.

بحران سیاسی مصر، خسارت سنگینی به صنعت گردشگری این کشور وارد کرده است و با بی‌میلی گردشگران برای سفر به مصر، شرکت هواپیمایی مصر نیز همچنان متحمل خسارت شده است.

تا قبل از انقلاب ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱، صنعت گردشگری، یکی از منابع اصلی درآمد کشور مصر بود و این کشور سال‌های اخیر سالانه بیش از ده میلیارد دلار از محل این صنعت درآمد داشته که این رقم حدود ‌۱۱ درصد تولید ناخالص داخلی مصر بوده است.

● جاذبه‌هایی که تنها ماندند

تحولات سیاسی در ترکیه بر صنعت گردشگری این کشور نیز تاثیرگذار بود. گرچه به اعتقاد کارشناسان این تاثیر می‌تواند کوتاه‌مدت بود؛ اما در شرایط کنونی توام با خسارت‌های سنگینی بوده است.

به گفته حسین چلیک، معاون حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه و سخنگوی این حزب، میزان خسارت وارده به صنعت گردشگری این کشور در طول سه هفته ابتدایی اعتراضات در ترکیه بسیار سنگین بوده است.

صنعت گردشگری ترکیه با ادامه ناآرامی‌ها ضربه سختی خورد و گفته می‌شود گردشگران ۴۰ درصد اتاق‌های رزرو شده خود در هتل‌ها را لغو کرده یا زمان آن را به تاخیر انداخته‌اند!

بسیاری از پروازها به این کشور لغو شدند و پخش تصاویر مربوط به شلیک گاز اشک‌آور و استفاده از ماشین‌های آب‌پاش برای مقابله با معترضان در شهرهای مختلف از جمله استانبول و آنکارا مقصد بسیاری از گردشگران ترکیه را تغییر داد.

● گاوبازها بالا و پایین می‌شوند

اسپانیا هر چند که همواره یکی از کشورهای مورد علاقه جهانگردان بوده است، اما اعتراضات به اقتصاد ضعیف این کشور و البته مشکل بزرگ بیکاری، صنعت گردشگری اسپانیا را هم دچار اختلال کرده است. اما نکته جالب درباره اسپانیا این است که درصد بالایی از گردشگرانی که قصد سفر به مصر را داشتند به دلیل ناآرامی‌های آن کشور روانه اسپانیا شدند. این رقم آن‌قدر بالا بود که توربونیوز گزارش داد: تعداد گردشگران اسپانیا در ماه ژوئن در مقایسه با زمان مشابه سال ۲۰۱۲ حدود ۷۳۰ هزار نفر افزایش یافت که کارشناسان علت اصلی آن را جایگزین کردن این کشور به جای مصر از سوی گردشگران می‌دانند.

درآمدهای حاصل از صنعت گردشگری اسپانیا حدود ‌۱۱ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص داده است.

● سرخ‌ها گردشگران را فراری دادند

اعتراض پیراهن‌قرمزها در تایلند در یک ماه اخیر بیش از ‌٣٠٠میلیون دلار به صنعت گردشگری این کشور زیان زده است. از چند روز پیش، منطقه‌ گردشگری بانکوک در اختیار گروه‌های تظاهرکننده‌ «پیراهن‌قرمز» است که به ‌دنبال مجبور کردن نخست‌وزیر این کشور به پذیرش خواسته‌های خود هستند.

صنعت گردشگری یکی از منابع اصلی درآمد تایلند است و حدود یک ‌میلیو‌ن و ‌٨٠٠هزار نفر از نیروی کار این کشور در این صنعت یا صنایع مرتبط با آن شاغل‌ هستند.

از زمان اشغال منطقه‌ گردشگری بانکوک در هفته گذشته هزاران گردشگر این کشور را ترک کرده و تورهای زیادی به مقصد تایلند لغو شده است. همچنین خطوط هوایی چین بسیاری از پروازهای خود را به مقصد تایلند لغو کرده‌ است.

جالب این‌که بانکوک مرکز ثقل گردشگری منطقه است و تاکنون گردشگران زیادی از این منطقه به کامبوج سفر کرده‌اند، از این نظر اوضاع کنونی تایلند تاثیری مستقیم بر کاهش گردشگری کامبوج هم خواهد داشت.

تا امروز نزدیک به ۳۰ درصد از گردشگران بین‌المللی کامبوج با آمار روزانه ۱۵۰۰ نفر از طریق تایلند به این کشور وارد شده‌اند و فرودگاه‌های بین‌المللی دو کشور بیش از ده پرواز در طول روز به مقصد یکدیگر انجام می‌دادند که با آغاز ناآرامی‌ها این پروازها نیز لغو شد.

● نگاه دوباره به گردشگری ایران

تغییر دولت در ایران و به تبع آن تغییر مدیران حوزه‌ گردشگری و اجرای سیاست‌های جدید می‌تواند نوید‌بخش تحرک این حوزه فرهنگی و اقتصادی در کشورمان باشد. توجه به زیرساخت‌های گردشگری،‌ ارائه تسهیلات لازم در بخش روادید، تبلیغات در خارج از کشور برای جذب توریست و ... از جمله اقداماتی است که باید در این فرآیند انجام پذیرد.

● رونق گردشگری برزیل با امنیت

این کشور آمریکایی تا همین چند سال پیش مشکلات فراوانی داشت. ناآرامی‌ها در برزیل از جنس دیگری بود و ارتباطی به جنبش‌ها و نهادهای مردمی نداشت. چرا که مشکل نبود امنیت در این کشور به دلیل حضور باند‌های مواد مخدر و خیابانگرد‌هایی بود که نه فقط امنیت گردشگران را مختل می‌کرد که برای شهروندان این کشور هم مشکل ساز بود. حالا بعد از انتخاب این کشور برای بزرگ ترین تورنمنت‌های ورزشی جهان یعنی جام‌جهانی فوتبال و المپیک، مسئولان این کشور دست به کار شدند تا مشکل امنیتی این کشور را سامان دهند. همین فعالیت‌ها باعث شده است حتی پیش از برگزاری این تورنمنت‌ها این کشور سود بالایی از گردشگری به خزانه خود واریز کند.

علیرضا موسوی