امنیت بندری

از آنجا كه میزان تخلیه و بارگیری كالا های خطرناك در بنادر كشور رو به افزایش است, رعایت ایمنی در بنادر كشور بیش از پیش ضروری به نظر می رسد

یكی از اساسی‌ترین شاخص‌‌های بحرانی در حمل و نقل بنادر، موضوع ایمنی است. حمل كالا‌های خطرناك و مواد اشتعال‌زا از طریق بنادر كشور به رعایت ایمنی،بهداشت و حفظ محیط زیست نیازمند است. از آنجا كه میزان تخلیه و بارگیری كالا‌های خطرناك در بنادر كشور رو به افزایش است، رعایت ایمنی در بنادر كشور بیش از پیش ضروری به نظر می رسد. با شناسایی عوامل حادثه ساز در بنادر و یادگیری راهكار‌های پیشگیری از آن‌ها، می‌توان به محیط كاری امن و ایمن دست یافت.

● حوادث در بنادر

۱) برخورد با وسایل حمل و نقل از قبیل جرثقیل‌ها، لیفتراك‌ها، واگن‌ها و....

۲) وقوع آتش سوزی

۳) سقوط افراد از ارتفاع ( بالابر‌ها، جرثقیل‌ها، عرشه كشتی‌ها و...) و سقوط بار بر روی افراد

۴) مسمومیت حاد ناشی از تماس با محموله‌های حاوی مواد سمی‌

۵) نزاع‌های جمعی و درگیری‌های فردی بین گروه‌های كاری مختلف با قومیت‌ها و حتی ملیت‌های گوناگون در بندر

● مهم‌ترین حوادثی كه سلامتی افراد را در بنادر تهدید می‌‌كند:

۱) كمبود یا نبود وسایل مكانیكی مناسب برای جابه‌جایی و حمل بار

۲) سروصدا و ارتعاش ناشی از لوازم و دستگاه‌های مختلف

۳) تهویه نامناسب در اماكن سرپوشیده و آلودگی هوای فضای عمومی‌ بندر

۴) نبود یا كمبود امكانات رفاهی و بهداشتی

۵) كار در فضا‌های كوچك و محدود وابزار كار نامناسب

۶) تابش اشعه مستقیم خورشید، گرما، رطوبت و شرایط جوی نامساعد

۷) كمبود نور در اماكن

۸) سقوط از ارتفاع بیشترین حوادث در بندر‌ها

۹) اختلالات و درد‌های ستون مهره‌ها بیشترین بیماری‌ها در میان كارگران بندر

۱۰) بیماری‌های ریوی ناشی از استنشاق ذرات گردوغبار و مواد شیمیایی سمی‌، به‌خصوص آزبست كه هنوز در خیلی از كشور‌ها یك معضل اساسی است و از میان كارگران بارانداز‌ها، قربانی می‌‌گیرد.

۱۱) سوختگی پوست در تماس با محموله‌های شیمیایی، خطرات ناشی از محموله‌های مواد رادیو اكتیو و بیماری‌های عفونی ناشی از محصولات دامی‌ نظیر پشم، پوست و....

● راهكار‌های پیشگیری از حوادث در بندر

حوادث شغلی در بارانداز‌ها در اغلب موارد باعث جراحات شدید و مرگ كارگران شده و خسارات جبران ناپذیری به تجهیزات، ماشین‌آلات و كالاها وارد می‌‌كند. حوادثی مثل آتش سوزی ناشی از عللی به‌ظاهر ساده و پیش پا افتاده مثل سیگار یا اتصال برق در انبار‌ها، هرساله خسارات فراوانی به‌دنبال داشته و به تعداد زیادی از كارگران آسیب می‌‌زند.شمار زیادی از حوادث در واقع بدلیل نا آگاهی و ناآشنائی كارگران و حتی سرپرستان با ساده‌ترین مفاهیم ایمنی اتفاق می‌ افتد.بنابراین آموزش مقررات كار و ایمنی شغلی، به‌خصوص به‌صورت مداوم و برنامه ریزی شده برای تمام گروه‌های شغلی در بارانداز‌ها ضروری است.

برای اپراتوری تجهیزات مكانیكی نظیر بالابر‌ها، جرثقیل‌ها، لیفتراك‌ها و سایر ماشین‌ها باید افراد با سابقه كه شیوه كار با این وسایل را كاملا آموزش دیده و دارای گواهینامه هستند، در نظر گرفته شوند. در غیر این‌صورت به استقبال خطر رفته و آمار حوادث و خسارت افزایش می‌یابد.هرساله تعداد زیادی از حوادث در بارانداز‌ها به دلیل سقوط افراد از ارتفاع (روی محموله‌ها، كانتینر‌ها یا جرثقیل‌ها و...)، برخورد با لیفتراك و سایر وسایل حمل و نقل به وقوع می‌‌پیوندد كه در اكثر موارد به جراحات شدید، نقص عضو و حتی مرگ منجر می‌‌شود. اغلب انجام كار‌های ساده‌ای مثل خط كشی معابر و محل توقف یا عبور و مرور ماشین‌ها و تامین روشنایی فضا‌های بارانداز در شب می‌تواند به‌راحتی جلوی بسیاری از حوادث مرگبار را بگیرد.

امروزه قوانین و مقررات بندر‌ها در تمام دنیا براساس قوانین و استاندارد‌های بین المللی است. در این قوانین، بازرسی از تجهیزات و وسایل مكانیكی حمل و جابه‌جایی نظیر بالابر‌ها، جرثقیل‌ها و... در اولویت قرار دارند و در صورت خرابی و ناكارآمدی، باید بلافاصله تعمیر یا تعویض شوند.

به‌دلیل شرایط آب و هوایی مرطوب در بندر در اغلب موارد، دستگاه‌ها دچار پوسیدگی و فرسایش زودرس می‌شوند، بنابراین تعمیر و نگهداری تجهیزات بندری اهمیت فراوانی دارد.برای احتیاط در هنگام جابه‌جایی و شناسایی مواد و محموله‌های خطرناك نظیر مواد شیمیایی مختلف مثل انواع اسید‌ها، قلیا‌ها و... و پیشگیری از وقوع هرنوع حادثه، برچسب زدن و علامت‌گذاری محموله به روش استاندارد باید الزامی‌ باشد و از تماس افراد با محموله‌های فاقد علامت جلوگیری شود. همچنین وجود ماموران و بازرسان ایمنی به تعداد كافی در محوطه‌های بندر به رعایت قوانین و مقررات ایمنی از سوی كاركنان كمك فراوانی می‌كند.‌‌

سید عیسی عماد