یونایتد وی

بخش بزرگی از موفقیتهای «یونایتد وی» در تبدیل شدن به یك مؤسسه اعانه معروف و قابل احترام در ایالات متحده به ۲۲ سال تلاش «ویلیام آرامونی» برمی گردد او موقعی كه ریاست سازمان را پذیرفت, «یونایتد وی» تحت یك نام عمل نمی كرد ولی او شبكه ای بزرگ از آژانس های اعانه تحت یك نام و یك آرم مخصوص یعنی «دو دست دراز شده» را به وجود آورد

یونایتد وی (UNITED WAY) بزرگترین تشكیلات خیریه در ایالات متحده یكصدمین سال خود را در ۱۹۸۷ جشن گرفت. این تشكیلات از بطن صندوقهای عمومی به وجود آمد.

در سال ۱۹۹۲ اصل صداقت و یكپارچگی كه‎ یونایتد وی برای خود ساخته و پرداخته بود، به مخاطره افتاد. گزارشگر واشنگتن پست ولخرجی‎ها و یا سایر اقدامات سوء رییس آن یعنی «ویلیام آرامونی» را افشا كرد. چیزی‎ كه در این بین برای افكار عمومی خیلی جالب بود میزان حقوق آرامونی و سبك زندگی او بود كه با سمت او به عنوان رییس تشكیلات خیریه‎ای كه متكی به ‎اعانه و صدقات مردم بود، تناسب نداشت.

بخش بزرگی از موفقیتهای «یونایتد وی» در تبدیل شدن به یك مؤسسه اعانه معروف و قابل احترام در ایالات متحده به ۲۲ سال تلاش «ویلیام آرامونی» برمی‎گردد. او موقعی‎ كه ریاست سازمان را پذیرفت، «یونایتد وی» تحت یك نام‎ عمل نمی‎كرد ولی او شبكه‎ای بزرگ از آژانس‎های اعانه تحت‎ یك نام و یك آرم مخصوص یعنی «دو دست دراز شده» را به وجود آورد. متأسفانه در سال ۱۹۹۲ افشا شدن زندگی تجملاتی و اعمال خلاف «آرامونی» به بركناری او و افتادن «یونایتد وی» به منجلاب مشكلات منجر گردید.

● دوران ویلیام آرامونی

در دوران مدیریت «آرامونی» ، میزان اعانات دریافتی یونایتد وی از ۷۸۷ میلیون دلار به ۳ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۰ رسید. «آرامونی» تعداد كاركنان اداره ‎مركزی را به ۲۷۵ نفر و میزان بودجه آن را از ۳ میلیون دلار به ۲۹ میلیون دلار در سال ۱۹۹۱ رساند كه از این مبلغ، ۲۴ میلیون دلار از سهم «یونایتد وی» و بقیه هزینه‎های سرمایه‎گذاری، مشاوره و یا خدمات مردمی بود.

«آرامونی» به ‎راحتی به ‎یك فرد صاحب نفوذ در جامعه تبدیل شد. اعضای هیئت مدیره سازمان او را، مقامات حكومتی و یا رؤسای شركتهای بزرگ تشكیل می‎دادند. «جان اكرز» رییس كمپانی IBM ریاست هیئت مدیره را به عهده داشت، در بین سایر اعضاء، «ادوارد برنان» رییس‎كمپانی سریز، «جیمز رابینسون سوم»، رییس آمریكن اكسپرس و «پاول تادگییابو»، كمیسیونر لیگ فوتبال ملی حضور داشتند.

از ۳۷ عضو فقط ۳ نفر از سازمانهای غیرانتفاعی عضو بودند. حضور چنین افراد معروف در هیئت مدیره، وجهه و اعتبار خاصی به تشكیلات «یونایتد وی» در ایالات متحده بخشیده بود. «آرامونی» گران‎ترین مدیر اجرایی در شاخه اعانات بود. در سال ۱۹۹۲ میزان حقوق او ۴۶۳ هزار دلار یعنی دو برابر حقوق عالی رتبه‎ترین مدیر اجرایی در شاخه صنعت بود. هیئت مدیره مدام از «آرامونی» تجلیل و حمایت خود را از او اعلام می كرد و به طور مرتب سالانه ۶ درصد به او افزایش حقوق می داد.

● افشا‎گری

روزنامه واشنگتن پست در سال ۱۹۹۱ درباره مدیریت «آرامونی» تحقیق كرد و پیرامون حقوق گزاف، مسافرتها، رفیق‎بازی و ارتباط مشكوك با پنج عنصر شركت دست به افشاگری زد. در فوریه ۱۹۹۲ اطلاعات زیر به عنوان صورت حساب هزینه‎های «آرامونی» افشا گردید:

- آرامونی هزینه اتومبیل لیموزین خود در ۵ سال گذشته به مبلغ ۹۲ هزار و ۲۶۵ دلار را به حساب شركت گذاشته است؛

- او هزینه هواپیمای كنكورد خود به مبلغ ۴۰ هزار و ۷۶۲ دلار را به حساب شركت منظور كرده بود؛

- او هزینه بلیت درجه یك هواپیمایی بین‎المللی به مبلغ ۷۲ هزار دلار برای خود، زن و سایرین را به حساب شركت گذاشته بود؛

- او هزاران صورت حساب سفر شخصی خود، هدیه، تفریح و سرگرمی را به حساب شركت منظور كرده بود؛

- او در فاصله ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۱ تعداد ۲۹ بار به لاس‎وگاس سفر كرده بود؛

- او هزینه ۴۹ بار مسافرت به فلوریدا جهت دیدار دختر خود و یك زن كه با او رابطه داشت، به حساب شركت منظور كرده بود؛

- او دو میلیون دلار وام به كارخانه متعلق به رییس امور مالی خود داده بود؛

- او انتقال پول به پاره‎ای از سازمانهای پوشالی را تصویب كرده بود كه توسط اعضای خانواده و یا دوستان او اداره می‎شدند؛

- او دهها هزار دلار طی قراردادهای مشاوره‎ای به دوستان خود بخشیده بود.

شركت «یونایتد وی» استخدام اعضای خانوادگی در درون سازمان را ممنوع كرده بود اما «آرانومی» این اصل بدیهی را با استخدام افراد و دوستان خود از طریق قراردادهای مشاوره و یا شركتهای پوشالی نادیده گرفت. او صدها هزار دلار به عنوان هزینه مشاوره با جعل سند و یا بدون سند پرداخت كرد.

● نتایج افشا‎گری

زمانی كه اطلاعات مربوط به حقوق و هزینه «آرامونی» فاش شد، عكس‎العملها بسیار شدید بود. «استانلی گالت» رییس كمپانی لاستیك گودیر گفت ((هیئت مدیره كجا بود؟ حسابرسان خارجی كجایند؟)) یكی دیگر از مدیران ارشد گفت «من فكر می‎كنم وقاحت دارد كسی كه چنین حقوق گزاف می‎گیرد از كسانی كه ۱۰ هزار دلار درآمد دارند، ۵ درصد حقوقشان را کسر كند.»

در ۲۸ فوریه تحت فشار بخشهای عظیمی از جامعه، «آرامونی» مجبور به استعفا گردید و در اوت ۱۹۹۲ هیئت مدیره «ایلیان چائو» (Eliane Chao) رییس تشكیلات صلح را به جای ایشان منصوب كرد.

● خانم ایلیان چائو

داستان «ایلیان چائو» به عنوان كسی كه فقط ۳۹ سال دارد مصداق تلاش بزرگ است. او ۸ ساله و بزرگترین دختر خانواده شش دختره از تایوان به كالیفرنیا آمد. در آن هنگام یك كلمه انگلیسی بلد نبود. ایلیان در سال ۱۹۷۵ در رشته اقتصاد فارغ‎التحصیل شد و سپس وارد دانشگاه هاروارد گردید. او بعد از اتمام دانشگاه به استخدام كاخ سفید درآمد و پس از انجام وظیفه در سمتهای مختلف، معاون وزارت راه و قبل از پذیرفتن ریاست «یونایتد وی» به سمت مدیر كل تشكیلات صلح منصوب گردید.

حقوق او ۱۹۵ هزار دلار یعنی كمتر از نصف حقوق «آرامونی» بود. او بودجه و تعداد كاركنان را محدود كرد. پرواز با هواپیماهای كنكورد و استفاده از ماشین لیموزین را حذف و تعداد افراد هیئت مدیره را زیاد كرد تا امكان شركت مقامات زیادی فراهم شود. كمیته‎ای برای بررسی وضعیت مالی تشكیل داد.

● تحلیل

اصلی‎ترین عامل بروز مشكلات «یونایتد وی» امریكا فقدان مسئولیت و پاسخگویی در مقابل انجام هزینه‎ها بود. فقدان ساز و كار كنترل در هر سازمان و نبودن فردی جهت تصویب و یا عدم تصویب، اقدامات خودسرانه و قابل تردید را تشدید می‎كند و مدیران نظیر آرامونی را وسوسه انجام كارهائی می‎كند كه به شوك بزرگ و انتقاد گسترده منجر گردید. هرگاه كنترل و گزارشهای مالی ضعیف بوده و سیستم‎های نظارت جهت ایجاد موازنه وجود نداشته باشد. دو نتیجه بارز به وجود می‎آید، اولین و یا بدترین مورد، گرایش به دزدیهای كارمندی است كه بر اثر آن هر فرد برای منافع شخصی از وضعیت، سوء استفاده می‎كند. باید دانست كه فقدان پاسخگویی سبب می‎شود كه حتی پاك‎ترین افراد برای سوء استفاده از شرایط موجود وسوسه شوند.

دوم اینكه فقدان كنترل‎های لازم سبب بروز خود بزرگ‎بینی و گرایش به اقدامهای خارج از سیستم می‎شود. به نظر می‎رسد «آرامونی» در این وضعیت قرار گرفت و دچار جاه‎طلبی، پارتی‎بازی‎ و سایر فعالیتهای مغایر منافع سازمان گردید.

«یونایتد وی» آمریكا در تئوری، دارای نظارت بود زیرا همانند سایر شركتها دارای هیئت مدیره بود ولی این هیئت مدیره جنبه تشریفاتی داشت و كنترل‎های لازم را در زمان صدرات «آرامونی» اعمال نكرد. هیئت مدیره اكثر سازمانهای پیشاهنگی دختران نیز یا كنترل نداشتند و یا حداقل كنترل اعمال می‎كردند. به طور یقین قصور هیئت مدیره برای انجام مسئولیتهای خود در یك سازمان غیرانتفاعی عجیب نیست و هیئت مدیره در این گونه سازمانها معمولاً سكوی ارتقای مدیران محسوب می‎شود، گرچه امروزه این وضعیت نیز در حال تغییر است.

چه می‎توان یاد گرفت؟

از بزرگ‎بینی پرهیز كنید. هرگونه برخورد برتری‎جویانه نسبت به زیردست و یا افراد دیگر عامل و بانی فاجعه در سطح سازمان و جامعه است. این برخوردها به دیكتاتوری و عدم تحمل افكار مخالف و بروز این ذهنیتها كه «ما مجبور به پاسخگو بودن به هیچ كس نیستیم» نظیر «ویلیام آرامونی» منجر می‎شود. فقدان كنترل‎های واقعی به نتایج شوم برای افراد منجر خواهد شد. ما برای جلوگیری از گرفتار شدن در تله خود بزرگ‎بینی و اتخاذ تصمیمات نامطلوب نیاز به‎ نظارتهای دوره‎ای‎ دیگر مقامات داریم.

نظارت و كنترل در سازمانهای غیرانتفاعی و یا نهادهای دولتی مهمتر از نهادهای انتفاعی است. نهادهای غیرانتفاعی و یا دولتی اكثراً فاقد چنین معیار و كنترل بوده و برای تعیین اثربخشی آنها شاخصهای اندازه‎گیری وجود ندارد. در نتیجه سازمانهای غیرانتفاعی باید تحت نظارتهای مؤثر واقع شوند در غیر این صورت زمینه‎های ارتكاب خلاف فراهم می‎شود.

معمولاً سازمانهای غیرانتفاعی از رقابت كه باعث افزایش راندمان كاری می‎شود، مصون هستند و به علت فقدان هدف و یا كنترل‎های مؤثر، به سهولت از حیطه كنترل خارج شده و كمتر از سازمانهای انتفاعی در مسیرهای منطقی قرار می‎گیرند. خوشبختانه انتشار گزارشهای تحقیقی به وضع پاره‎ای قوانین برای اعمال كنترل‎های ضروری در این گونه سازمانها منجر شده است.

سازمانهای غیرانتفاعی به طور خاص در مقابل رسانه‎ها آسیب‎پذیر هستند. بخش اعظم درآمد سازمانهای غیرانتفاعی از محل اعانات مردمی تأمین می‎شود كه در مقابل پرداختهای خود چیز ملموسی را دریافت نمی‎دارند. بنابراین، انتشار هرگونه خبر از سوء استفاده و یا اتلاف اعانات سبب خشكیدن منبع اصلی درآمد شده و مردم را از كمك‎رسانی به سازمان رویگردان می‎كند. البته نهادهای دولتی نیز به خاطر ارتكاب خلاف در برابر افكار عمومی در مخاطره هستند و دست‎اندركاران آنها را می‎توان به لحاظ اعتراضات، توبیخ، استیضاح و یا بركنار كرد.

ترجمه و تلخیص : مرتضی شانی