با قهرمانی كه نمی خواهد برود چه باید كرد

وقتی یك بازیكن فوتبال فروغش را از دست می دهد, مربی اش دیگر او را انتخاب نمی كند زمانی كه یك گلف باز از برابری كردن با جوانترها باز می ماند, همیشه «تور مسن ها» وجود دارد تا او به آن گرایش یابد اما وقتی یك بوكسور معروف دیگر نمی تواند روی رینگ به درستی از خود دفاع كند, متاسفانه همه به او دروغ می گویند و دور او جمع می شوند و به آن مشت زن می گویند كه از عهده هر كاری بر می آید و برایش مسابقه ترتیب می دهند و شبكه های تلویزیونی برای پخش دیدارهای او به رقابت با یكدیگر برمی خیزند

این است وصف و وضعیت ایوندر هالی فیلد آمریكایی. مردی كه سابقه چهار بار كسب مقام قهرمانی دسته سنگین وزن جهانی را دارد، اما حالا به «كیسه بوكس متوسط ها» بدل شده است.

هالی فیلد ۴۲ ساله، طی بیش از بیست سال پرداختن به بوكس حرفه ای فزون تر از ۱۵۰ میلیون دلار درآمد رسمی از این طریق كسب كرده و به همین خاطر است كه ادامه تلاش او برای نیل مجدد به این عنوان تبدیل به یك پازل و معما شده است. او ابتدا در سال ۱۹۹۰ و با ناك اوت كردن هموطنش جیمز باستر داگلاس صاحب این عنوان شد. اما او دو هفته پیش در برابر دیگر هموطنش لری دانلد كه تحت هیچ شرایطی یك بوكسور تراز اول محسوب نمی شده است ۱۰ راند كتك خورد و به شكل یكطرفه ای باخت تا در ۹ مسابقه آخرش فقط دو پیروزی داشته باشد و نه تنها به هدفش كه كسب مجدد مقام قهرمانی جهان باشد، نرسد بلكه از قله این ورزش بیش از پیش فاصله گیرد.

عجیب است كه هالی فیلد با ركورد و دستاوردهای بسیار ضعیفش طی دو سال اخیر هنوز هم معتقد است كه می تواند قهرمان جهان شود و وقتی اتحادیه ورزش ایالت نیویورك (محل رویارویی او و دانلد) او را براساس ملاحظات پزشكی و سلامتی و با هدف حفظ جانش تا اطلاع ثانوی از مسابقه دادن در این ایالت منع و محروم كرد (و این محدودیت به سایر ایالات آمریكا بسط یافت) او باز نسبت به این حكم فرجام خواهی كرد و اینك نیز می گوید كه این محرومیت برای او ناعادلانه است. هالی فیلد گفته است: «شما نمی توانید شروع كارتان را ترسیم كنید و پایان آن را نیز همین طور. هدف و راه پایانی من كسب مجدد مقام قهرمانی دسته سنگین وزن جهان از دید تمام سازمان های حاكم بر این ورزش است. شما فقط زمانی می بازید كه از عرصه كنار بكشید و تا زمانی كه در صحنه حضور دارید امكان رسیدن به هدف تان وجود دارد.» اینجا است كه این سئوال پیش می آید چه كسی باید بین «ادامه دادن» و «پایان بخشیدن به كار» یك خط حائل بكشد و آنها را از هم متمایز كند؟ آیا باید آنقدر صبر كرد تا مثل محمدعلی به شدیدترین لرزش ها دچار شد؟ و یا مانند گرگ پیج قهرمان سابق جهان (از منظر سازمان بزرگ WBA) از یك قسمت بدن فلج شد؟ هر دوی آنان مثل هالی فیلد نتوانستند تشخیص بدهند كه موعد مناسب برای كناره گیری آنان چه زمانی است.

• یك بیماری ورزشی

به قول پل دنت كه یك روان شناس حاذق ورزش است هالی فیلد مبتلا به كسالتی شده است كه آن را ضعف در «تشخیص هویت ورزشی» می نامند. دنت می گوید: «هویت هر ورزشكاری با ورزشی كه به آن می پردازد و با ویژگی های مختص آن ورزش شكل می گیرد. اگر هالی فیلد بوكسور نیست، پس چیست؟ بوكس از پرشكوه ترین و در عین حال خطرناك ترین ورزش ها است. از شما یك بت می سازند و فوق ستاره می شوید. دل كندن از تمام اینها و رفتن به سمت و سوی دیگر بسیار سخت است. از شما تصویری می سازند كه به آن معتاد می شوید. شما تبدیل به آدمی می شوید كه نیستید. به همین خاطر است كه بسیاری از بازنشسته شده ها دوباره پای در رینگ می گذارند. آنها می خواهند دوباره به همان شكوه گذشته چنگ بزنند.» با این حال بحث اطرافیان و مشاوران یك بوكسور را نیز داریم كه بحث حساس و مهمی است. این اطرافیان باید پس از شكست هولناك سال پیش ایوندر در برابر هموطنش جیمز تونی به او می گفتند كه رینگ دیگر جای او نیست و این را نگفتند. هالی فیلد مربی سال های طولانی اش دان ترنر را به خاطر این كه آن نبرد (مقابل تونی) را با پرتاب حوله ای به وسط رینگ قطع و اعلام شكست كرد و او را از خوردن كتك بیشتر نجات داد، بركنار كرد و كسانی را سركار آورد كه برخلاف ترنر به آنها می تواند بگوید كه چه بكنند و به جای توصیه شنیدن، دستور بدهد. فرانك مالونی مدیر سابق برنامه های لنوكس لوئیس قهرمان سابق سنگین وزن جهان از كشور بریتانیا (كه سال پیش بازنشسته شد) این قبیل همراهان و آدم ها را به درستی و با ظرافت خاصی «آدم های بله گو» نامیده است. او می گوید: «اطرافیان و دور و بری های مشت زنان راه دید آنها را بسته و آنان را نابینا ساخته اند زیرا دارند از طریق آنها پول در می آورند. آنها هر روز دور و بر بوكسورشان می چرخند و در گوشش زمزمه می كنند: نگران نباش، تو بهتر از همیشه هستی. حریف ات را له خواهی كرد. آنها با این كه می دانند زمان بازنشستگی بوكسورهایشان رسیده چیزی به جز این را به آنها می گویند.» هالی فیلد ماجرا را خلاف این می بیند. «هیچكس نمی تواند و نباید به جای دیگران تصمیم بگیرد. اگر دان ترنر را كنار گذاشتم، به این خاطر بود كه دیگر به او اعتقاد نداشتم و اگر حالا با ران شیلدز كار می كنم، به این سبب است كه به توان من اعتقاد و ایمان دارد. همین جا تفاوت ها به سود من ترسیم می شود. بچه های من نیز اعتقاد و یقین دارند كه رسیدن به پیروزی های تازه از عهده من برمی آید. آنها حرف مرا پذیرفته اند كه تا زمانی كه به كوشش تان ادامه می دهید همیشه شانس پیروزی برایتان وجود دارد.» یك نفر باید به فرزندان ایوندر بگوید كه حرف های پدرشان را دیگر نپذیرند.