مروری بر امکانات اتومبیل‌های هوشمند

امروزه از هوشمند شدن اتومبیل‌های مختلف و تحول در نحوه طراحی خودروها طی چند سال آینده مطالب زیادی می‌شنویم. برای درک بهتر معنای این مسئله بد نیست برخی از امکانات موجود در خودروهای …

امروزه از هوشمند شدن اتومبیل‌های مختلف و تحول در نحوه طراحی خودروها طی چند سال آینده مطالب زیادی می‌شنویم. برای درک بهتر معنای این مسئله بد نیست برخی از امکانات موجود در خودروهای هوشمند را با یکدیگر مرور کنیم.

راننده بی‌راننده

ساخت خودروهای بی‌راننده اگر چه هنوز در مقیاس عمومی عملی نشده، اما تلاش‌هایی برای این کار در چند سال اخیر در جریان بوده است. کارشناسان معتقدند اتومبیل‌های هوشمند بی‌راننده با قابلیت پیش‌بینی حرکات سایر اتومبیل‌ها و پیدا کردن مسیر حرکت در جاده و خیابان‌های هر شهر تا سال ۲۰۳۰ وارد بازار خواهند شد. محققان آمریکایی بر این باورند اتومبیل‌های هوشمند که از تکنولوژی موقعیت‌یابی قوی و پیشرفته‌ای بهره خواهند گرفت، امنیت بیشتری نسبت به اتومبیل‌هایی که انسان هدایت آن‌ها را بر عهده دارد خواهند داشت. برخی از نمونه‌های آزمایشی این خودروها می‌توانند به شکل خودکار در یک محیط شبیه‌سازی شده شهری و در کنار سایر اتومبیل‌های هوشمند و با رعایت کامل مقررات حرکت کنند. تیم سازنده یکی از این اتومبیل‌ها به نام "جونیور" که سال گذشته عرضه شد، متعلق به دانشگاه استنفورد است. این گروه در سال ۲۰۰۵ برای طراحی اتومبیلی به نام استنلی که با استفاده از حسگرها، سیستم لیزری و دوربین و کامپیوتر داخلی‌اش می‌توانست بیش از ۱۳۲ مایل در صحرای نوادا، کویرنوردی کند برنده جایزه شده بود. پروفسور "سباستین تران" یکی از طراحان اتومبیل مدعی است: در حال حاضر ما می‌توانیم بدون کمک انسان ماشین‌های هوشمند را تا حدود ۱۰۰ مایل حرکت بدهیم. تا سال ۲۰۱۰ این مسافت احتمالا به ۱۰۰۰ مایل افزایش خواهد یافت و تا سال ۲۰۲۰ اتومبیل‌های خودکار می‌توانند به راحتی در بزرگراه‌ها و مناطق شهری تردد کنند. اتومبیل جونیور، هوشمندتر و کاراتر از استنلی است و از طریق سیستم کامپیوتری داخلی‌اش هدایت می‌شود. این کامپیوتر از ۶۴ فرستنده لیزر برای تشخیص شرایط محیط و موانع احتمالی، شش دوربین ویدیو و حسگرهای حرکتی و سیستم مکان‌نمای جهانی یا GPS برخوردار است و قابلیت خواندن نقشه و انتخاب مسیر از روی اطلاعات موجود را دارد.

کمک به رانندگان نگران

نگرانی، حواس‌پرتی، عصبانیت و اضطراب از عوامل مهم تصادفات است. اما طراحان خودرو در تلاشند برای حل این مشکل راهی بیابند. آلمانی‌ها در این زمینه از دیگر همتایان خود جلو افتاده‌اند. به گفته مهندسان آلمانی داشبورد هوشمندی تا پنج سال آینده به بازار خواهد آمد که میزان اطلاعات به نمایش درآمده برای رانندگان را در شرایط و زمان‌های اضطراب‌آور در جاده کاهش می‌دهد. یافته‌های اخیر تیم تحقیقاتی دانشگاه فنی برلین نشان می‌دهد که می‌توان با نظارت مستمر بر مغز راننده و کاهش گیجی و حواس‌پرتی در خلال دوره‌های زمانی فعالیت شدید مغز، زمان واکنش رانندگان در شرایط رانندگی واقعی را بهبود داد. این تیم تحقیقاتی به کمک شیوه جدیدشان توانسته‌اند زمان واکنش راننده را تا ۱۰۰ میلی‌ثانیه کاهش دهند. شاید این عدد چندان زیاد به نظر نرسد، اما به گفته "کلاوس رابرت مولر"، رهبر این تیم آلمانی، بهبود یک‌صد میلی‌ ثانیه‌ای زمان واکنش برای کاهش سه متری مسافت توقف (خط ترمز) در سرعت یک‌صد کیلومتر بر ساعت کافی است. وی معتقد است این توانایی در موقعیتی واقعی می‌تواند از تصادف با خودرو دیگر، عابرپیاده و ... جلو‌گیری کند.

این محققان در تحقیقاتشان برای اندازه‌گیری فعالیت مغز رانندگان از نمودارهای نوار مغزی موسوم به EEG استفاده کرده‌اند. مولر در آزمایش‌‌های پیشین خود نشان داده بود که می‌توان دستگاه‌های موج‌نگار مغزی خاصی ساخت که فقط آن دسته از فعالیت‌های مغزی را رمزگشایی کنند که به واسطه تمرکز فرد روی وظیفه خاص مانند راندن اتومبیل تولید شده باشند. به کمک چنین دستگاهی می‌توان دیگر سیگنال‌های مغزی از جمله آنهایی را که به واسطه حرکت‌های تصادفی ماهیچه‌های صورت تولید می‌شوند، فیلتر کرد. به گفته مولر پیش از این انجام چنین کاری حدود یکصد ساعت به درازا می‌کشید، اما اکنون به لطف روش‌های تجزیه و تحلیل هوشمند داده‌ها ما می‌توانیم طی ۲۰ دقیقه از شر نویزها و سیگنال‌های ناخواسته دستگاه راحت شویم. تیم تحقیقاتی دانشگاه برلین به کمک این تکنولوژی ۱۲ راننده مرد و پنج راننده زن را در شرایط عادی و خالی از ازدحام در یکی از بزرگراه‌های آلمان مورد آزمایش قرار دادند که نتیجه کار بهبود یکصد میلی‌ثانیه‌ای در زمان واکنش آن‌ها نسبت به خطر بود.