دوشنبه, ۲۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 13 May, 2024
مجله ویستا

جنبش دانشجویی و ضرورت آزاد اندیشی


جنبش دانشجویی و ضرورت آزاد اندیشی

جنبش دانشجویی در ایران سابقه ای طولانی دارد اما این نقش در چند دهه اخیر, یعنی اوج گیری مبارزات و مجاهدات برای پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی, حفظ آن, تسخیر لانه جاسوسی, رشادتهای بی شمار دوران دفاع مقدس و تا به امروز, نقش تعیین کننده و غیرقابل انکاری بوده است

جنبش دانشجویی در ایران سابقه ای طولانی دارد اما این نقش در چند دهه اخیر، یعنی اوج گیری مبارزات و مجاهدات برای پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، حفظ آن، تسخیر لانه جاسوسی، رشادتهای بی شمار دوران دفاع مقدس و تا به امروز، نقش تعیین کننده و غیرقابل انکاری بوده است.

هنوز ملت بزرگ ایران و جامعه دانشجویی و دانشگاهی ما روز شانزده آذر سال ۱۳۳۲ و شهادت عزیزانی چون مصطفی بزرگ نیا، احمد قندچی، و شریعت رضوی و دستگیری ۲۷نفر و مجروح شدن عده زیادی در آن حادثه و یوم الله ۱۳ آبان سال ۱۳۵۷ و شهادت جمعی از دانش آموزان در دانشگاه تهران و نیز تسخیر لانه جاسوسی آمریکا که توسط حضرت امام(ره) انقلاب دوم نام گرفت و رشادتها و جان فشانی های دانشجویان و تحصیلکرده های دانشگاهی در جبهه های حق علیه باطل و تقدیم هزاران شهید دانشجو و دانشگاهی را فراموش نکرده اند، و هر ساله مناسبتهای عمده فوق الذکر را گرامی می دارند.

تمام تأکیدات سی ساله اخیر حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری در خصوص اهمیت و نقش مهم دانشگاهیان و دانشجویان در هدایت جامعه، تربیت نسل آینده، اداره امور کشور و توسعه و پیشرفت آن با دستان توانمند متخصصین متعهد که محصول دانشگاه هستند، همه و همه گواه بر ارزش گذاری نظام اسلامی بر حساسیت، اهمیت، رسالت سنگین و نقش این جمعیت عظیم و نیز حاکی از انتظارات ولایت فقیه و حکومت اسلامی از قشر بالنده، متفکر و نخبه جامعه است.

جنبش دانشجویی به عنوان پرچمدار حرکتهای مثبت و انقلابی طی سی ساله اخیر همواره به این پیام ها و آرمانهای والای ولی امر خویش لبیک گفته اند، البته بخشی از این جنبش یعنی بعضی از اعضای مؤثر انجمن اسلامی دانشجویان موسوم به دفتر تحکیم وحدت دچار انحرافاتی شد، که برخی از آنها را اعضای پشیمان تشکل مذکور طی سالهای اخیر اعلام کردند مانند اعترافات آقای علم افشاری در گذشته و آقای مومنی سخنگوی ادوار تحکیم در یک ماهه اخیر نمونه های کوچکی از این انحرافات عمیق و تغییر مسیر این تشکل است به گفته افراد فوق الذکر در واقع دفتر تحکیم به تمام اهدافی که در ابتدای تأسیس برای خود طراحی کرده و فلسفه وجودی آن محسوب می شد، پشت کرد، انشاالله عموم اعضای ارزشمند و ولایتی آن تشکل نیز مجموعه وسیع مذکور را به اهداف و آرمانهای قبلی بازخواهند گرداند.

رهبر معظم انقلاب بارها فرمودند دانشجویان باید پیشرو باشند، مطالبات و نظرات خود را مطرح کنند نقدهای کارشناسی و منصفانه داشته باشند اما دانشجویان و تشکل های آنها عامل دست نیروهای بیرون از دانشگاه قرار نگیرند تا استقلال و بالندگی آنها مخدوش نگردد.

معظم له بارها در مورد آزادی بیان در مجموع علمی گفته اند که دانشجویان ما حتی دانش آموزان ما باید تحلیل داشته باشند ولو غلط، این اوج احترام به اظهارنظر و آزادی اندیشه در قشر بالنده جامعه است و زمینه رشد و تعالی آنها را فراهم می آورد، البته متأسفانه مسئولین اجرایی در عملیاتی کردن این رهنمودهای حکیمانه سالیان گذشته آنچنان که شایسته بود همت نکردند.

ایشان حدود چهارده سال پیش در مورد وضعیت دانشگاهها هشدار دادند که دانشگاههای ما اسلامی نیست، و باید اسلامی شوند، متأسفانه مسئولین وقت تعبیر صحیحی از این رهنمود نداشتند و فورا به سراغ برخی از اساتید رفتند، و به بهانه هایی کوچک بعضی از آنها را اخراج کردند، که رهبر حکیم انقلاب حدود سه ماه پس از بیان نظر مذکور فرمودند، شنیده ام که وزارتخانه های آموزش عالی و بهداشت و درمان برخی از اساتید طرز اول را به بهانه اسلامی کردن دانشگاهها اخراج می کنند، منظور من از اسلامی شدن دانشگاهها این نبود، منظور کلی از بیان این مسئله این است که کاری کنید خروجی دانشگاهها از ورودی آنها بهتر باشد. شاید منظور ایشان این بود فارغ التحصیلان دانشگاهها که چند سالی متناسب با مقطع تحصیلی خویش در اختیار دانشگاهها قرار دارند، موقع خروج از دانشگاه نسبت به زمان ورود از نظر علمی، اخلاقی، رفتاری، بینش دینی، و تمام شاخص های مثبت انسانی و اسلامی چنان رشد کرده باشند که در هر عرصه ای اعم از اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و یا در بخشهای دولتی، خصوصی و تعاونی که قرار گرفتند بتوانند برای خود و جامعه مفید باشند، و آمادگی کامل برای خدمتگزاری با شاخص های ارزش نظام اسلامی را داشته باشند.

دیدارهای دانشجویان، دانشگاهیان و نخبگان با معظم له در سالهای متمادی و دقت نظر ایشان در مسایل و موارد مطرح شده توسط فرزندان ملت و تأکید بر پی گیری آنها توسط مسئولین و وزارتخانه های مرتبط توسط ایشان همه و همه دلیل بر توجه ولی فقیه و حکومت اسلامی به قشر فرهیخته و حامل علم، نوآوری و خلاقیت در کشور است. پیام ها و دیدارهای خصوصی و عمومی جوانان نخبه در زمینه های مختلف علمی، ورزشی و هنری و کسانی که به نوعی در برافراشته شدن پرچم عزتمند و پرافتخار جمهوری اسلامی در دنیا نقش داشته اند، کاملا روشن و زبانزد همه است، رهبر فرزانه انقلاب در دیدار دانشجویان و نخبگان با ایشان در چهارم شهریورماه سال جاری هدف اصلی همه بخصوص دانشجویان و دانشگاهیان را مشخص کرده و فرمودند: «هدف، دفاع از نظام اسلامی و جمهوری اسلامی است در مقابله با یک حرکت همه جانبه متکی به زور و تزویر و پول و امکانات عظیم پیشرفته علمی رسانه ای، باید با این جریان شیطانی خطرناک مقابله شود». ایشان راه شناخت راه حل ها را تشکیل کرسی های آزاد اندیشی و برگزاری مجامع فکری و مذهبی، در محیطهای سالمی بین صاحبان توان و قدرت بحث مطرح شود، مطمئنا ضایعاتی که از کشاندن این بحثها به محیطهای عمومی و اجتماعی ممکن است پیش بیاید دیگر پیش نخواهد آمد.»

رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از نخبگان با ایشان در ششم آبان ماه جاری در خصوص اهمیت و نقش کرسی های آزاداندیشی در تبیین مسایل و جلوگیری از بروز مشکلات فرمودند:

«آزاداندیشی واقعی با اقداماتی مانند کرسی های آزاد «فکری سیاسی» و معرفتی در دانشگاهها و بحث منطقی دانشجویان برای درک حق و حقیقت محقق می شود.»

از مجموعه این فرمایشات می توان به توجه جدی ایشان به دانشجویان و دانشگاهیان، راههای اعتلای آنها، آسیب شناسی دانشگاه ها و جریانات موجود در آن و نگاه سیستمی به نقش آنها پی برد.

یکی از مباحث مهم در خصوص دانشگاهها، توجه ویژه دشمنان به آنها به منظور نفوذ در بدنه دانشجویی کشور و پیدا کردن عواملی برای ضربه زدن به نظام اسلامی است. طی سالیان گذشته استکبار جهانی در بزرگ نمایی مسایل سیاسی، و حتی صنفی در دانشگاهها، تلاش بسیاری نمود. حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری طی سی ساله اخیر بر این نکته اشاره داشته اند و هشدارهای لازم را به دانشجویان و دانشگاهیان عزیز و مسئولین مربوطه داده اند که آنچنان تلاش کنند که دشمن از دانشگاههای ما ناامید شود.

حضرت امام(ره) فرمودند:

«بالاترین چیزی که دشمنان کشورهای مختلف کشورهای مستضعف و کشور اسلامی ما انگشت رویش گذاشته اند، دانشگاه است. برای اینکه آنها خوب می دانند که اگر دانشگاه در خدمت آنها باشد، یعنی همه کشور در خدمت آنهاست، دانشگاه است که همه کشور را اداره می کند، دانشگاه است که نسل آینده و حاضر را تربیت می کند و اگر چنانچه دانشگاه در اختیار چپاولگرهای شرق و غرب باشد کشور نیز در اختیار آنهاست».

مقام معظم رهبری نیز می فرمایند:

«در آینده نه چندان دور، در بین اسناد محرمانه دستگاههای جاسوسی خواهید یافت و خواهید خواند که عوامل دشمن روی دانشگاههای ما چگونه کار می کنند، دشمن خیلی فعال است چون اهمیت دانشگاه را می داند».

بر همین اساس در دیدار مورخ دوازدهم آبانماه سال جاری خانواده معظم شهدا و جمعی از دانش آموزان با ایشان، بصیرت را برای عموم مردم ضروری دانستند، البته دانشجویان در این زمینه باید بصیرتی والاتر از عموم مردم داشته باشند و بحمدالله چنین است. ایشان فرمودند: علت تأکیدهای مکرر اخیر بر مسئله بصیرت، شرایط کنونی دنیا و موقعیت استثنایی و ممتاز ایران است، زیرا در این شرایط، هرگونه حرکت عمومی به یک بصیرت عمومی نیاز دارد.

لذا باتوجه به نقش و تکلیف جنبش دانشجویی در جهت حفظ نظام اسلامی و با عنایت به تمرکز جدی دشمن برای رخنه در دانشگاهها به منظور دستیابی به اهداف شوم خود و از طرفی غبار آلودگی هایی که بعضی اوقات در فضای جامعه شکل گرفته و تلاشهایی که برای بی ثباتی در جامعه صورت می گیرد. به نظر می رسد دانشجویان و دانشگاهیان برای رسیدن به اهداف والای نظام اسلامی و حاکمیت ارزشها، و حفظ روند رشد و بالندگی و ارائه تحلیلهای دانشجویی خویش، به موارد ذیل عمل نماید:

۱) تلاش جدی برای تحصیل علم و کسب تخصص همراه با تعهد برای خدمت هرچه بهتر و بیشتر برای جامعه اسلامی و تحقق اهداف والای انقلاب شکوهمند و عزتمند اسلامی.

۲) اتاق فکر و کرسی های آزاد «فکر سیاسی» را فعال نموده و در خصوص مسایل مختلف به بحث و تبادل نظر پرداخته، تحلیل ها و راه حل هایی را برای غلبه بر مشکلات با رویکرد حفظ و سربلندی نظام اسلامی ارائه دهند و به طور جدی از تبدیل دانشگاه به محلی برای زورآزمایی احزاب و جریانات خارج از دانشگاه سیاسی کاری و تلاش برای پایین کشیدن کسی یا بالا بردن کسی دیگر خودداری کنند چرا که این موضوع شأن دانشگاه را پایین آورده و طمع جناح های سیاسی و نیز دشمنان خارجی به دانشگاهها را افزایش می دهد. حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در دوران رایست جمهوریشان در دیدار جمعی از دانشجویان با ایشان ضمن برشمردن آفات دانشگاه، سیاسی کاری را یکی از این آفات برشمرده و فرمودند شما را به خدا این کار را نکنید مبادا به دنبال نیروهای بیرون از دانشگاه رفته و به فکر بالا بردن یا پایین کشیدن کسی باشید اینها سیاسی کاریست با کار سیاسی سالم متفاوت است.

۳) دانشجویان و دانشگاهیان عزیز مسایل صنفی و خدماتی دانشگاهها را از مسایل و مباحث سیاسی و اجتماعی تفکیک نموده و در برخورد با هر مشکل صنفی، زمینه ای را برای بروز ناامنی در دانشگاه و ایجاد کلاف های سردرگم در آن محیط مقدس بوجود نیاورند، و بهانه به دست افراد فرصت طلب ندهند.

۴) جنبش دانشجویی برای تحقق اهداف والای نظام مقدس جمهوری اسلامی، دستیابی به اهداف سند چشم انداز بیست ساله، برنامه های پنج ساله اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و نیز برداشتن گامهای استوار در دهه پیشرفت و عدالت به عنوان پرچمدار ارزشها و حامی سیاستهای توسعه ای نظام اسلامی، همچنان راه گشا و راهنمای برنامه ریزان و ملت بزرگ ایران باشند.

حتماً مسئولین وزارتخانه های مربوطه در دولت ولایتمدار آقای دکتر احمدی نژاد زمینه تحقق رهنمودهای راهبردی مقام معظم رهبری در دانشگاهها و جامعه را فراهم خواهند کرد. اگر آنها نیز همانند برخی از مسئولین قبلی قصور نمایند، در صورت بروز هرگونه مشکل سیاسی فرهنگی و تشکیلاتی ناشی از اینگونه قصور در دانشگاه ها، در گناه نابخشودنی آن شریک خواهند بود.

ناگفته پیداست بحمدالله اکثریت قاطع جامعه دانشگاهی و دانشجویی و نخبگان کشور به توجهات و عنایات رهبر معظم انقلاب به جمعیت ارزشمند خویش کاملا واقف بوده، و قدرشناس الطاف ولی امر مسلمین جهان هستند، لذا با وحدت و همدلی، پشت سر رهبر حکیم خویش راه پرافتخار و عزت آفرین امام(ره) و شهدا را ادامه خواهند داد و اگر تعداد اندکی از این قشر عظیم و تعیین کننده تحت تأثیر جریانات داخلی، خارجی و یا عناصر بیرون از دانشگاه قرار گیرند، آنها را با جمعیت عظیم خویش همراه و همسو نموده و ضمن ممانعت از انحراف احتمالی از مسیر نورانی انقلاب اسلامی، از وارد شدن هرگونه ضربه به حیثیت نظام اسلامی جلوگیری خواهند نمود. انشاالله

جهانبخش زنگنه تبار

مدرس دانشگاه