خمیر بازی و یکپارچگی حسی

خیلی‌ها تصور می‌کنند خلاقیت را می‌توان با آموزش تعلیم داد و آن را تسریع کرد اما خلاقیت یعنی خلق چیزی که قبلا وجود نداشته است. البته بازی‌ها و روش‌هایی وجود دارند که می‌توانند زمینه‌های خلاقیت را فراهم کنند...

خیلی‌ها تصور می‌کنند خلاقیت را می‌توان با آموزش تعلیم داد و آن را تسریع کرد اما خلاقیت یعنی خلق چیزی که قبلا وجود نداشته است. البته بازی‌ها و روش‌هایی وجود دارند که می‌توانند زمینه‌های خلاقیت را فراهم کنند...

برخی از بازی‌ها فضایی برای کودکان فراهم می‌کنند که به خلق چیزهای تازه بپردازد. البته باید توجه کرد که نباید آنها را خیلی زیر ذره‌بین قرار داد و ذوقشان را با گفتن جمله‌هایی همانند «این چیست که درست کرده‌ای؟» کور کرد. در واقع نباید در مورد آنچه کودک درست می‌کند، قضاوت کرد. بسیاری از کلاس‌های آموزشی، اگرچه این فضا را برای کودکان فراهم می‌کنند اما بخاطر بی‌توجهی به این نکات الزاما مفید نیستند. فقط رفع نیازهای اساسی و پایه برای کودکان ضروری است و بردن کودک به کلاس‌های مختلف، اجباری نیست. خانواده‌ها باید بسیار هوشمندانه عمل کنند. مهم‌تر از ثبت‌نام کودک در کلاس‌هایی که زمینه‌ساز رشد ذهنی او است، توجه به تمایل و حس کودک است زیرا خلاقیت کودک زمانی تحریک می‌شود که نسبت به موضوعی علاقه نشان می‌دهد.

در بچه‌هایی با سنین پایین، یعنی حول و حوش ۳ سالگی، حس‌ها بسیار بااهمیت هستند. ایجاد یکپارچگی حسی با انجام بازی‌هایی مثل خمیربازی حاصل می‌شود که در آن چشم، گوش و دست یکپارچه می‌شود و توانمندی آنها افزایش می‌‌یابد. اما بازی‌هایی که ساختار خود را دارند (مانند لگو و پازل) کمک می‌کنند کودک فقط در همان فضایی که وجود دارد، پیش رود و در همان موضوع از خود خلاقیت محدود نشان دهد. کودک در آن ساختار تمرین می‌کند و قدرت و توانمندی‌اش را محک می‌زند اما این کار فقط باعث افزایش چشمگیر خلاقیت در کودک نمی‌شود.

دکتر نسرین امیری

عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌بهزیستی و توانبخشی