مرگ زودرس و بی صدا

چندی است مصرف ماده ای به نام كراك در بین گروهی از جوانان شایع شده كه این روند در شش ماه اخیر رو به گسترش بوده به گونه ای كه كراك, به دومین ماده مصرفی معتادان تبدیل شده است

چندی است مصرف ماده‌ای به نام كراك در بین گروهی از جوانان شایع شده كه این روند در شش ماه اخیر رو به گسترش بوده به گونه‌ای كه كراك، به دومین ماده مصرفی معتادان تبدیل شده است.

این را دكتر شمس -معاون امور پیشگیری بهزیستی استان مركزی- می‌گوید.

وی همچنین می‌افزاید: سال گذشته از تعداد معتادان مراجعه‌كننده به مركز، ۵۹درصد معتاد به تریاك و ۲۴‌درصد معتاد به مصرف كراك بوده‌اند كه این رقم در مهرماه سال۸۵ به ۳۰درصد افزایش یافته است و متأسفانه تفكر اشتباهی كه در بین جوانان به وجود آمده است باعث مصرف بی‌رویه این ماده شده است.

در بین جوانان، این ماده به صورت ماده‌ای كم‌خطر با میزان نشئگی بالا معرفی شده و ۹۵درصد از مصرف‌كنندگان، آن را به اسم روان‌گردان می‌شناسند اما پس از شروع به مصرف، مشخص می‌شود كه كراك ماده‌ای بسیار اعتیادآور است.

به دلیل ترس از مصرف هروئین كه در معتادان وجود دارد، مافیای مواد مخدر ماده جدیدی از تركیب هروئین و آمفتامین به جامعه وارد كردند كه به نام‌های كراك یا هروئین فشرده توزیع می‌شود.

دكتر شمس ضمن اظهار تاسف از مصرف كراك در بین خانم‌ها می‌گوید: ۹۰درصد از مصرف‌كنندگان كراك، زیر ۲۴سال هستند. به همین دلیل، پیشگیری از ورود مواد مخدر و همچنین اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی در بین مردم، بسیار ضروری است.

حسن علیپور -رئیس مركز تخصصی ترك اعتیاد تهران- نیز می‌گوید: مصرف ماده مخدر كراك در تهران در یك سال گذشته دوبرابر شده است و متأسفانه هنوز هیچ بررسی مشخصی از نظر شیمیایی و بیوشیمیایی روی این ماده انجام نشده است.

وی افزود: در حال حاضر ۷۵‌درصد مراجعه‌كنندگان معتاد به مراكز ترك اعتیاد ما در تهران، مصرف‌كننده هروئین فشرده یا كراك هستند و این آمار نشان می‌دهد الگوی مصرف مواد مخدر در تهران عوض شده است.

علیپور در ادامه می‌گوید: متأسفانه به دلیل عوارض بسیار بالای كراك، گاهی حتی برخی معتادان بلافاصله پس از تزریق این ماده، فوت كرده‌اند.

مصرف كراك را نمی‌توان در میان جوانان انكار كرد اما وضعیت تولید كراك هم در جامعه ما بسیار خطرناك است: «فشرده‌كردن هروئین در آزمایشگاه‌های خانگی‌ای انجام می‌شود كه هیچ كدام استاندارد نیستند. هر آزمایشگاهی بسته به نوع امكانات و سلیقه تولیدكننده متفاوت است و همین موضوع، وضعیت بازار كراك و مصرف آن را آشفته‌تر كرده است».

به گفته این مقام مسئول، هر یك از تولیدكنندگان این ماده مخدر جدید هر نوع داروی آرام‌بخش و كورتن را بخواهند اضافه و یا كم می‌كنند بنابراین عوارض ناشی از مصرف كراك با نوع‌های مختلفش، معتادان آن را سرگردان‌تر كرده است.

این ماده تا چند برابر هروئین معمولی قدرت اعتیادآوری دارد اما مصرفش دلایل دیگری هم دارد كه یكی از كارشناسان مواد مخدر در این باره می‌گوید: «كراك ماده‌ای بی‌بو است، مصرف آن راحت است و با یك فندك در هر جایی كه باشی می‌توانی مصرف كنی؛ درست برخلاف مصرف تریاك و یا هروئین است.»

به گفته برخی از مددكاران در مراكز ترك اعتیاد بیشتر مصرف‌كنندگان كراك كسانی هستند كه تنها چهار تا شش ماه از مصرفشان گذشته است. این در حالی است كه معتادان به مواد مخدر سنتی معمولاً تا دو سال می‌توانند معتاد بودنشان را مخفی كنند.

اما ترك اعتیاد برای كسانی كه كراك مصرف می‌كنند بسیار سخت است. به گفته یكی از پزشكان مركز درمان اعتیاد شهروند كه پنج سال در یكی از كمپ‌های ترك اعتیاد كار كرده «این دسته از افراد تحمل ماندن در كمپ را ندارند و بیشترشان ترجیح می‌دهند از داروهای جایگزین همچون متادون استفاده كنند».

بر اساس اطلاعاتی كه وجود دارد، بسیاری از كسانی كه مبتلا به مصرف و اعتیاد به كراك شده‌اند، بر اثر ناآگاهی بوده و از عوارض این ماده مخدر خطرناك بی‌اطلاع بوده‌اند.

با توجه به آمارهای جسته‌وگریخته‌ای كه از مراكز مختلف اعلام می‌شود، بیشتر مصرف‌كنندگان این ماده را جمعیت جوان تشكیل می‌دهند كه در گروه‌های سنی زیر ۲۴سال قرار دارند.

دقیقاً به همین دلیل باید این موضوع بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد و مهمترین قدم، اطلاع‌رسانی دقیق در مورد این ماده مرگبار است.

به همین منظور، اطلاعاتی در مورد این ماده جمع‌آوری كرده‌ایم كه در پی می‌آید:

۱) کراک، هروئینی است که تا حد امکان اشباع شده یعنی یك گرم کراک از ۱۰ تا ۱۰۰گرم هروئین ساخته شده ولی قیمت آن هم‌قیمت هروئین و در بعضی مواقع، به مراتب ارزان‌تر از هروئین است. اعتیاد آن نسبت به هروئین بسیار شدیدتر و فوری‌تر و ترك آن بسیار مشكل‌تر است.

۲ ) کراک ماده مخدر جدیدی است؛ یعنی در واقع با نام جدید معرفی شده. نوجوانان نمی‌دانند که بدتر از هروئین است بنابراین وحشتی که از هروئین دارند از كراك ندارند و اکثرا خیال می‌كنند کراک چیزی در حد قرص‌های روان‌گردان و اکستازی است. به همین دلیل از مصرف آن وحشت ندارند و این عامل شروع اعتیاد و علت فاجعه است.

۳ ) مصرف حتی یک بار کراک اعتیادآور است و این تفاوت اساسی کراک با قرص‌های اکستازی است که اگرچه در بلندمدت کشنده هستند اما اعتیاد با قدرت بالا ندارند. تبلیغات زیادی که شبانه‌روزی علیه قرص‌های اکستازی شده باعث شده که خطر کراک در سایه و پنهان باقی بماند.

۴ ) کراک بر خلاف هروئین، تریاک، حشیش و... بدون بوست و مصرف آن بسیار ساده و بدون نیاز به وسایل حجیم و صرف وقت است و فرد می‌تواند در حمام یا توالت، ظرف کمتر از ۱ الی ۲دقیقه مصرف كند.

۵ ) کراک بسیار کوچک است؛ از نخود کوچکتر. به‌اندازه یك عدس حتی یك دانه ماش را به نوک سنجاق می‌چسبانند و همین ‌اندازه می‌تواند بارها با یک سنجاق داغ دیگر مورد استفاده قرار گیرد.

بنابراین جاسازی آن بسیار ساده و خانواده‌ها به‌سادگی نمی‌توانند آن را کشف کنند؛ چیزی شبیه یك تکه گچ از دیوار کنده‌شده و به‌ اندازه یك ماش كه توجه هیچ کس را جلب نمی‌كند.

۶ ) معتاد به تریاك می‌تواند سال‌ها زنده بماند و زندگی عادی داشته باشد؛ حتی کار كند و خانوده‌اش را سرپرستی کند.حتی معتاد هروئین نیز اگر به طرف تزریق كشیده شود می‌تواند ۱۰ تا ۲۰سال زنده بماند اما معتادی که ۳ماه بعد از مصرف کراک تا ۳۰کیلو از وزن بدنش کم می‌شود آیا بیش از ۲سال زنده می‌ماند؟

معتاد به کراک در پایان اولین سال اعتیادش، حداقل کبد و طحالش را قطعا از دست خواهد داد. معتاد به کراک هرگز نمی‌تواند بیش از یک ماه زندگی عادی داشته باشد. پس از یك ماه یا نشئه و در حال چرت‌زدن و یا خمار و در حال دردکشیدن است؛ دردهای عضلانی و استخوانی وحشتناک كه نمی‌تواند کار و زندگی عادی داشته باشد. برای نمونه یكی از افراد در هفتمین ماه مصرفش ریه و کبدش را از دست داد و دچار مرگ وحشتناکی شد.

این یکی دیگر نشئگی هم ندارد. معتاد یا خمار است و در حال دردکشیدن و با مصرف زیاد، بدون این‌که نشئه بشود فقط کمی دردش ساکت می‌شود. این تقریبا آخرین ماه‌های عمر یک معتاد به کراک است و انتهای آن که خیلی از معتادان حتی قبل از رسیدن به این مرحله می‌میرند، تزریق محلول کراک است که حداکثر ۲ماه بعد از آن، معتاد می‌میرد.

● اثرات کراک

اثرات كوتاه‌مدت آن مشابه آمفتامین است ولی با مدت زمان كوتاه‌تر؛ احساس افزایش انرژی، چابكی و سرخوشی زیاد می‌كند. از جمله اثرات آن پس از مصرف، عبارت است از: افزایش ضربان قلب، نبض، تنفس، درجه حرارت بدن، فشار خون، گشادگی مردمك چشم، پریدگی رنگ، كاهش اشتها، تعرق شدید، تحریك و هیجان، بی‌قراری، لرزش به‌خصوص در دست‌ها، توهمات شدید حسی، عدم هماهنگی حركات، اغتشاش دماغی، گیجی، درد پا، فشار قفسه سینه، تهوع، تیرگی بینایی، تب، اسپاسم عضله، تشنج و مرگ.

لیلا خاکسار