چهارشنبه, ۶ تیر, ۱۴۰۳ / 26 June, 2024
مجله ویستا

احیای حزب اسلام گرا در تونس


احیای حزب اسلام گرا در تونس

روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی توسط اسکات سایار از تونس از گسترش نفوذ حزب اسلام گرای النهضه در میان قشر گسترده فقیر تونس و مخالفت با آن از سوی قشر مرفه این کشور خبر داده است رهبران النهضه می گویند که مشابه با حزب حاکم اسلام گرا و میانه رو ترکیه هستند و معتقد به برابری زن و مرد و مسلمان و غیرمسلمان می باشند

روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی توسط "اسکات سایار" از تونس از گسترش نفوذ حزب اسلام گرای النهضه در میان قشر گسترده فقیر تونس و مخالفت با آن از سوی قشر مرفه این کشور خبر داده است. رهبران النهضه می گویند که مشابه با حزب حاکم اسلام گرا و میانه رو ترکیه هستند و معتقد به برابری زن و مرد و مسلمان و غیرمسلمان می باشند. مشروح مقاله را در زیر بخوانید:

اسلام گرایان تونس، فشار سرکوبگرانه حکومت دیکتاتور تونس را با اتهاماتی چون خرابکار یا تروریست تحمل کردند و به مدت دو دهه زیر شکنجه قرار گرفتند، به زندان رفتند و یا تبعید شدند.

ولی از ژانویه که رییس جمهور دیکتاتور تونس زین العابدین بن علی از کشور فرار کرد، اسلام گرایان حزب ممنوعه النهضه از تاریکی بیرون آمده و از کشورهای خارجی به وطن باز گشته اند و خود را به عنوان شاید قدرتمندترین نیروی سیاسی در تونس بعد از انقلاب مطرح کرده اند. با وجودی که پیوسته اطمینان داده اند که بردبار و میانه رو خواهند بود، ولی ظهور آنها با شایعات دیوانه واری چون حمله به زنان و هنرپیشه های بی حجاب، غارت مشروب فروشی ها و خانه های فساد توسط تروریست های حزب و توطئه برای تبدیل کشور به خلیفه گری همراه بوده است. با توجه به در پیش روی داشتن انتخابات در ۲۴ جولای (۲ مرداد) ، محبوبیت و قدرت سازماندهی النهضه موجب نگرانی بسیاری از فعالان سیاسی و سیاستمداران شده که می گویند احتمال دارد انقلاب سکولاری که در این کشور میانه رو رخ داد و بهار عربی را به وجود آورد، شاهد تولد یک حکومت اسلامی محافظه کار گردد.

درست در زمانی که اعتراضات در تونس منادی آغاز طغیان در قاهره بود، کارشناسان سیاسی به تونس به چشم پیشاهنگی برای رویدادهای گسترده تری در مصر ، جایی که اخوان المسلمین از امتیازهای مشابهی برخوردار است و بدگمانی های مشابهی نسبت به آن وجود دارد، می نگرند.

یک کارشناس راهبردی حزب سکولار "اتحاد جمهوری" با عصبانیت گفت "چگونه از ما توقع دارید با النهضه مقابله کنیم؟ آنها آماده انجام هر کاری هستند."

النهضه با برخورداری از سال های طولانی تجربه در سازمان دهی و اعضای بسیار و چندین دهه اعتبار به عنوان دشمن قسم خورده بن علی، ثابت کرده است که بهتر از هر حزب دیگری که تنها چند هفته از موجودیت آنها سپری می شود، آماده ورود به خلاء سیاسی می باشد. این کارشناس راهبردی حزب آتحاد جمهوری که به خاطر ترس از حمله توسط طرفداران النهضه تقاضای مخفی ماندن نام خود را داشت،‌ خواستار تعویق در انتخابات شد و گفت "۲ مرداد به نفع النهضه است. (برای بقیه) خودکشی است. و اگر النهضه به قدرت برسد، مثل ایران خواهد شد."

حزب النهضه می گوید چنین ترس هایی بی اساس است. عبداله زواری، عضوکمیته اجرایی و سخنگوی حزب گفت: "ما خواهان یک جامعه آزاد، باز و میانه رو هستیم که در آن تمامی شهروندان دارای حقوق برابر خواهند بود." وی افزود حزب او خواستار حقوق برابر برای زن و مرد و مسلمان و غیرمسلمان است.

زواری گفت: "ما با سکولاریست ها موافق نیستیم که می خواهند دیگران را وادار به سکولار بودن کنند. در همین حال با سلفی هایی که می خواهند دیگران را وادار به مسلمان بودن کنند، مخالفیم." وی که به خاطر سجده رفتن های مکرر پینه بر پیشانی خود دارد ، بیش از ده سال به عنوان عضو حزب در زندان سپری کرده است. وی افزود "احساسات مذهبی مردم تونس به قدری عمیق است که برخی از مردم نمی توانند آن را درک کنند."

نظرسنجی ها حاکی از آن است که النهضه بیشتر از تمامی ۶۰ حزب سیاسی مجاز دیگر در این کشور از حمایت مردمی برخوردار است. چاپ هفته نامه حزب، فجر، پس از ۲۰ ساله وقفه از سر گرفته شده و مقامات حزب می گویند که ۷۰ هزار نسخه در هر هفته به فروش می رسد.

با انتخابات جولای، مجلسی تشکیل خواهد شد که وظیفه آن بازنویسی قانون اساسی است. حزب در آستانه انتخابات، ده ها دفتر محلی برقرار کرده و امامان مساجد در سراسر کشور به تبلیغ برای النهضه مشغولند.

ولی نااطمینانی نسبت به حزب همچنان شدید است.

ابراهیم لطایف، مجری رادیو "موزاییک" که بر روی موج اف ام پخش می شود و شنوندگان بسیاری دارد، انتقادهای ویرانگری نسبت به اسلام گرایان ابراز می دارد و می گوید "آنها دو رو هستند و همه این را می دانند." وی می گوید النهضه برای این که آراء را به دست آورد ، از لفظ ملایم استفاده می کند ولی وقتی به قدرت برسد قوانین شدید اسلامی را تحمیل خواهد کرد.

مخالفان النهضه ادعاهای مشابهی بیان داشته و گروه های ضد النهضه بر روی فیس بوک درست کرده و ده ها هزار طرفدار را به خود جلب کرده اند در حالی که مخالفان نیز این حزب را در سراسر تونس محکوم کرده اند. به نظر می رسد بخشی از نگرانی ها ناشی از نااطمینانی نسبت به آن است که نمی دانند دقیقا چه کسی رهبری حزب را به عهده خواهد گرفت. راشد غنوشی، رهبر دیرینه حزب، گفته است که در صدد رسیدن به مقام دولتی نیست.

آقای لطایف در برنامه رادیویی خود گفت (تشکیل) یک تونس دموکراتیک به تحریم النهضه بستگی دارد. وی در عین حال پذیرفت که "در اینجا به نظر می رسد که من دموکراتیک نیستم. اسلام در جامعه پایگاه بسیار قوی دارد."

اولین ماده قانون اساسی تونس که اکنون به تعلیق در آمده می گوید که اسلام اعتقاد ملی (تونس) است و ۹۸ درصد از جمعیت ۶/۱۰ میلیونی تونس مسلمان هستند. در مدارس دولتی تعلیمات اسلامی ارائه می شود. با این وجود رهبران مذهبی هرگز نقشی در دولت ایفا نکرده اند.

حبیب بورقیبه، پدر استقلال تونس و اولین رییس جمهور این کشور به شدت سکولاریست بود و چند همسری را منع و سقط جنین را قانونی کرد و یک بار در ماه رمضان در توهینی آشکار نسبت به مسلمانان، در جلوی دوربین تلویزیون آب پرتقال نوشید.

النهضه قول داده است که اصلاحات اجتماعی بورقیبه را حفظ کند و به نفع برابری تعداد زنان و مردان در فهرست های انتخاباتی در جولای آینده رأی داده است. رهبران حزب، النهضه را با حزب حاکم اسلام گرای ترکیه مقایسه می کنند. سایر گروه های اسلام گرای تونسی النهضه را طرد کرده و می گویند که این حزب بیش از اندازه سکولار است و بسیاری از کارشناسان سیاسی معتقدند که این حزب به طور مشخص میانه رو است.

با این وجود، آقای زواری گفت النهضه نگران است که بسیاری از مردم تونس "هویت عربی-اسلامی" را انکار کرده اند و یادآور شد که درس های ریاضی و علوم در مدارس بیشتر به زبان فرانسه و نه عربی تدریس می شود. وی گفت النهضه زنان را وادار به پوشش حجاب نخواهد کرد و بلافاصله نیز نوشیدنی های الکلی را منع نخواهد کرد ولی تأیید کرد که در سال های آینده منع آن مد نظر خواهد بود.

وقتی از وی در مورد اتهامات گسترده مبنی بر این که طرفداران النهضه به زنان بی حجاب حمله کرده اند ، با عصبانیت جواب داد: "کی؟ کجا؟ چه کسانی؟"

قادر عبدالرحیم، محقق "مؤسسه روابط بین الملل و راهبردی در پاریس" می گوید النهضه در میان قشر فقیر مرکز کشور قدرت دارد و این امر منعکس کننده فاصله فرهنگی بین "طبقه بسیار غرب زده" در پایتخت و شهرهای ساحلی که بسیاری از آنها در زمان بن علی از زندگی مرفه برخوردار بودند، و بقیه مردم که اکثریت را تشکیل می دهند، می باشد.

به گفته عبدالرحیم ، پرسش این است که آیا قشر مرفه "آماده است بپذیرد بخشی از جمعیت کشور وجود دارد که طور دیگری زندگی می کند و اعتقادات دیگری دارد." او می گوید تثبیت سیاسی "بدون اسلام گرایان به وجود نخواهد آمد."

نور عیاری، ۱۹ ساله، گفت که او در انتخابات از النهضه حمایت خواهد کرد. دوشیزه عیاری که جعبه های تزیینی در غرفه ای در بازار می فروشد ، نقاب سفید و شفافی پوشیده است. این نوع حجاب در زمان بن علی ممنوع شده بود ولی پس از فرار وی دوباره قانونی شد. وی خاطر نشان ساخت که زنان اکنون می توانند در عکس های روی کارت های شناسایی نیز با نقاب ظاهر شوند. او با اشاره به النهضه می گوید "این (حجاب) به شکرانه وجود این حزب است."

عیاری همچنین نگرانی نسبت به این که النهضه احتمالا نیات بنیادگرایی خود را در پس جبهه میانه روی پنهان می کند را رد کرد و گفت "چرا که باید بعدا نظر خود را عوض کنند؟ مخالفان النهضه هنوز به خاطر وحشتی که از زمان بن علی دارند واکنش غیر ارادی دارند."

آقای عبدالرحیم آن را "جنون سوء ظن شدید" خواند.