مقابله با کدام تهدید

رسانه ها به مثابه ابزارهای آگاهی بخشی در دنیای کنونی, دارای قابلیت ها و کارکردهای متنوع و پردامنه ای هستند کارکرد رسانه در یک تقسیم بندی کلی در دو ساحت ایجابی و سلبی قابل تعریف است

۱)رسانه‌ها به مثابه ابزارهای آگاهی بخشی در دنیای کنونی، دارای قابلیت‌ها و کارکردهای متنوع و پردامنه ای هستند. کارکرد رسانه در یک تقسیم بندی کلی در دو ساحت ایجابی و سلبی قابل تعریف است.

کارکردهای ایجای رسانه‌ها به آنها این امکان را می‌دهد که با استفاده صحیح از توانمندی‌های حرفه ای به ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی بپردازند. ایفای نقش سلبی، دومین کارکرد رسانه‌ها را تشکیل می‌دهد. در این بخش، رسنه به وسیله ای برای کارگردانی و هدایت افکار عمومی به سمت و سوی نامطلوب مبدل می‌گردد. بسیاری از نظریه پردازان، عملیات روانی را در این بخش از کارکردهای حوزه رسانه جای می‌دهند.

رسانه‌ها می‌توانند با مهم یا کم اهمیت جلوه دادن اخبار، نقش مهمی را در هدایت افکار عمومی داشته باشند. از جمله هدف‌های رفتاری جنگ روانی القای غم، یاس و ناامیدی از رسیدن به اهداف و ایجاد رعب و وحشت می‌باشد.

عملیات روانی از جمله بدترین سلاح‌های جنگی دوران معاصر علیه فکر، عقیده، شجاعت و اطمینان است. افزون بر این، دامن زدن به اختلافات سیاسی، قومی و نژادی و نیز ایجاد فضایی توام با ناامیدی، بی اعتمادی، اضطراب و نگرانی نسبت به وضع سیاسی، اجتماعی و به خصوص اقتصادی موجود، از جمله اهداف جنگی روانی به شمار می‌رود.

۲) چندی است که اخبار رسانه‌ها نسبت به پوشش طرح تحول اقتصادی اهتمامی ویژه دارند. برخی از اصحاب رسانه‌ با نگاهی مشفقانه و از سر خیر خواهی، حمایتی توام با نظارت را بر شرایط اقتصادی کشور و طرح‌های پیش روی دولت پیشه ساخته اند و دسته ای دیگر، تمام پتانسیل خود را به کار بسته اند تا با دستاویز ساختن معضلات اقتصادی کشور و ارائه تصویری موهوم و وحشت زا از آینده اقتصادی کشور، توده مردم را دچار تشتت و سرگشتگی نموده و فهرست بهانه جویی علیه کلیت دولت نهم را تکمیل نمایند.

در این میان، وجود نوعی همنوایی برخی رسانه‌های داخلی با شبکه جنگ روانی استکباری – که قدمتی به طول عمر مبارک جمهوری اسلامی داشته و لحظه ای از طرح خصومت علیه نظام فروگذار نبوده اند- بسیار تامل برانگیز و تاسف بار است!

بی تردید گزینش هر تاکتیک یا راهبرد کارآمد از سوی دولتمردان منوط به یافتن پاسخی به این پرسش است که اولویت تهدیدها، معضلات اقتصادی است یا هجمه رسانه ای موجود؟

پاسخ سئوال فوق، در سخنان ژرف نگرانه مقام معظم رهبری به صراحت و شفافیت به چشم می‌خورد: «من برنامه استکبار جهانی علیه ملت ایران را در سه جمله خلاصه می‌کنم؛ اول جنگ روانی، دوم جنگ اقتصادی و سوم مقابله با پیشرفت و اقتدار علمی، و دشمنی‌های استکبار با ملت ما در این سه قلم عمده خلاصه می‌شود.»

تصریح رهبر فرزانه انقلاب بر مقوله جنگ روانی در صدر فهرست تهدیدات دشمن از یک سو و گذاری هر چند کوتاه بر موج آفرینی‌های تخریبی پایگاه‌های خبر پراکنی مخالف دولت از دیگر سو، بایستی مجریان عرصه سیاست را بر آن دارد تا در کنار تلاش‌های پر مشقت و خیرخواهانه اقتصادی، رویکردی جدی تر را برای تحقق اطلاع رسانی صحیح به مردم به عنوان کارآمدترین شیوه خنثی سازی عملیات روانی دشمن به کار بندند؛ چرا که به اعتقاد کارشناسان امور رسانه، آگاهی ملت‌ها مهمترین رمز پیروزی بر جنگ روانی و رسانه ای است.

۳) در خصوص ساماندهی امور رسانه نیز مهمترین اقدامی که باید انجام داد، استاندارد سازی و ضابطه مند کردن اصول اخلاق رسانه ای است. این اقدام می‌تواند مبنای تفاهم رسانه با مخاطبانش باشد. تضمین عملی آزادی اطلاعات و مطبوعات آن هنگامی محقق می‌گردد که اصحاب مطبوعات و سایر رسانه‌های جمعی به طور مستمر و آگاهی سعی کنند که بیشترین احساس مسئولیت را داشته و عمیقاً به تعهدات اخلاقی ناشی از لزوم راست‌گویی و انعکاس حقیقت در گزارشات خود پایبند باشند.

محمد عبدالهی