جادوی پیترپن

جادوی «پیتر پن» در این است كه یك ماجرا دو بار رخ نمی دهد البته, داستان همیشه یك «تینكر بل», یك كاپیتان «هوك» و تعدادی بچه های پرنده خواهد داشت اما آنچه این ماجرای محبوب افسونگر را برای سالها جاودان كرده, نمی تواند در صفحات نوشته یافت شود ـ بلكه, ریشه در تخیلات بچه های معصومی دارد كه به داستان روح می بخشند «كشف ناكجاآباد» درست به اندازهٔ داستانی كه از آن الهام گرفته, مسحوركننده است

كشف ناكجاآباد

Finaling Never land

كارگردان: مارك فورستر

فیلم‌نامه‌نویس: دیوید مگی (بر اساس نمایش‌نامه «مردی كه پیترپن بود» نوشتهٔ آلن نی

مدیر تصویربرداری: رابرتو شافر

موسیقی متن: جان ای.پی.كزمارك

تهیه‌كنندگان: ریچارد ا‌ِن، گلادستین، نلی بل‌فلاور

بازیگران: جانی دپ (جیمز ماتوباری)، كیت وینسلت (سیلویا لورلین دیویس)، جولی كریستی (اما دوموریر)، رادا میشل (ماری آنسل‌باری)، داستین هافمن (چارلز فرومن)، كلی مك‌دونالد (پیترپن)، یان هارت (آرتور كانن دویل)

خلاصه داستان: زندگی جیمز. ام، باری، خالق داستان معروف پیترپن، داستان پسری كه نمی‌خواست بزرگ شود، و سیر وقایع زندگی او تا نوشتن این كتاب كه سبب شهرت او در دنیای ادبیات كودكان شد ماجرای اصلی كشف ناكجاآباد است.

جادوی «پیتر پن» در این است كه یك ماجرا دو بار رخ نمی‌دهد. البته، داستان همیشه یك «تینكر بل»، یك كاپیتان «هوك» و تعدادی بچه‌های پرنده خواهد داشت. اما آنچه این ماجرای محبوب افسونگر را برای سالها جاودان كرده، نمی‌تواند در صفحات نوشته یافت شود ـ بلكه، ریشه در تخیلات بچه‌های معصومی دارد كه به داستان روح می‌بخشند. «كشف ناكجاآباد» درست به اندازهٔ داستانی كه از آن الهام گرفته، مسحوركننده است. نه‌تنها فیلم به‌طور كامل بهترین دستاورد ادبی «جیمز باری» را در بر می‌گیرد، كه در جزئیات سرشار و زنده‌اش، ذهن فوق‌العادهٔ یك فیلم‌نامه‌نویس مستعد انعكاس دارد. این فیلم جذاب، با دلنشینی مؤثرش كه توسط یك گروه كامل و بی‌عیب از بازیگران ارائه شده، در حال تبدیل شدن به یك اثر هنری ماندگار است.

با شروع فیلم، باری (با بازی خارق‌العادهٔ جانی دپ) خود را غرق در یك بحران هنری می‌یابد. آخرین نمایش‌نامه‌اش نتوانسته، تحسین اهل فضل و هنر لندن را برانگیزد. تهیه‌كنندهٔ ناراحت، چارلز فرومن (داستین هافمن)، به طرزی شگفت‌آور برای نمایش بعدی «باری» هیاهو به راه می‌اندازد. متأسفانه، باری دچار فقدان یك الهام است ـ حتی همسر فداكارش، ماری (رادا میشل)، نمی‌تواند حس خلاقیت او را برانگیزاند. باری به‌سادگی و خیلی راحت از او كناره‌گیری می‌كند و در عوض رفاقت با سگشان را ترجیح می‌دهد.

بخت و اقبال «باری» زمانی‌كه در پارك كنار خانه‌اش نشسته، تغییر می‌كند؛ جایی كه با چهار پسربچهٔ پرجرئت برخورد می‌كند كه مادرشان، سیلویا لوولین دیویس (كیت وینسلت) به‌تازگی بیوه شده است. باری بلافاصله از بچه‌های پراحساس او الهام می‌گیرد و طرح یك نمایشنامهٔ فی‌البداهه را برای خانواده‌ای پایدار می‌ریزد. یك پیوند فوری شكل می‌گیرد و باری و خانوادهٔ دیویس به سرعت ناگسستنی می‌شوند. حتی پسرها او را عمو جیم صدا می‌كنند. ماجرا هنوز خالی از محنت و دردسر نیست. رابطهٔ آنها مواجه می‌شود با مؤاخذهٔ جدی از جانب مادر دلسوز سیلویا (جولی كریستی) كه اصرار دارد «باری» هر شانسی را كه خانواده دارد، با هل دادن زندگیهاشان به سمت یكدیگر پس از مرگ پدرشان، خراب خواهد كرد. و برای بقیه این پرسش مطرح می‌شود كه چرا یك مرد عاقل این‌همه از وقتش را در حالی می‌گذراند كه شیفتهٔ خانواده‌ای است كه از آن او نیست. هیچ‌یك از این پریشانیها «باری» را از منبع الهامش باز نمی‌دارد. او دوباره شروع می‌كند به نوشتن و قادر نیست دست نگه دارد. هر ماجرای جدیدی با خانوادهٔ دیویس منجر می‌شود به صفحه‌ها و وسواس الهام‌انگیز برای نمایش جدیدش دربارهٔ یك پسر جوان و یك مكان خیالی به نام ناكجاآباد. در یكی از جالب‌ترین صحنه‌ها ماری شكست‌خورده، بعد از مخفیانه خواندن داستان هیجان‌انگیز باری، با كنشی عاطفی آرزوی دیربازش را برای اینكه بخشی از دنیای خیال او باشد، آشكار می‌سازد.«كشف ناكجاآباد» بسیار سرگرم‌كننده است. تصورات خیال و واقعیت در آرزو تركیب شده‌اند تا پیوندی ماهرانه خلق كنند، درحالی‌كه زندگی باری شروع می‌كند به تأسی از هنرش. فیلم ادعا می‌كند كه بر اساس حوادث واقعی است و فیلم‌نامه‌نویس، دیوید مگی، با كاردانی و ظرافت تمام ترجیح داده، داستانش را آرام نگاه دارد و بر جزئیاتی كه به‌طور دقیق موازی است با پیوند باری و پیترپن متمركز كند. شاید ناكجاآباد وانمود كند كه نیمهٔ پنهان «باری» وجود ندارد، و آنچه وجود دارد آرزویی است مطبوع و مقبول. ما به آسانی شیفته «ناكجاآباد»یم، عمدتاً به‌خاطر بازیگران بی‌عیب و نقصش ـ هریك به نوبهٔ خود شایستهٔ انتخاب ویژه‌اند، البته چنانچه برای همه‌شان ممكن باشد. دپ، به سهم خود بار دیگر نامزد اسكار می‌شود. به همان اندازه، اجرای ملایم و با این حال جذاب وی در نقش باری بیانگر و حكایتگر حد عظیم او در مقایسه با هنرنمایی پرتحركش در «دزدان دریایی كاراییب» است. همان‌طور كه یكی از پسرهای دیویس، فردی هایمور زبل اما بسیار باهوش به‌راحتی و گام‌به‌گام خود را با مهارت دپ هماهنگ می‌كند.

منبع: Filmcritic

دیوید لیواین

مترجم مریم سوادی