پالایشگاه و پالایش

کار پالایشگاه این است که نفت خام را پخته و از آن مواد گوناگون مثل بنزین، نفت سفید، روغن، قیر، گریس و یکی از دو هزار ماده دیگر را فراهم می‌سازد.
البته هر پالایشگاه نمی‌تواند همه …

کار پالایشگاه این است که نفت خام را پخته و از آن مواد گوناگون مثل بنزین، نفت سفید، روغن، قیر، گریس و یکی از دو هزار ماده دیگر را فراهم می‌سازد.

البته هر پالایشگاه نمی‌تواند همه این یکی دو هزار قلم ماده گوناگون را از نفت بگیرد بلکه هر یک به کار تهیه تعدادی از این مواد می‌پردازد. از این رو دستگاه‌های پالایش با هم تفاوت دارند برخی کوچکند و برخی بزرگ برخی فلان ماده نفتی رامی‌تواند تهیه کند و بعضی نوع یا اول نوع دیگر را یک ماده نفتی از دو عنصر کربن وهیدروژن با یک نسبت کربن ترکیب می‌شود و یک نوع ماده نفتی پدید می‌آید. گاهی مثلاً چهار نسبت هیدروژن با یک نسبت کربن ترکیب می‌گردد و یک نوع ماده دیگر به‌وجود می‌آید. از اینرو اقسام بی‌شماری هیدروکربور یا ماده نفتی وجود پیدا می‌کند که برخی گازی شکل و برخی مایع و بعضی جامد.

نفت خام با آن‌که انواع بسیار دارد به سه نوع بزرگ تقسیم گردیده است:

۱) نفت پارافینی

۲) نفت خام قیری

۳) نفت خام مخلوط این دو.

نفت خام مخلوطی است از مواد نفتی گوناگون مثل بنزین، نفت سفید، قیر و غیره. برای جدا کردن این مواد از سه شیوه عمده سود می‌جویند:

۱) تقطیر

۲) برخی از مواد نفتی موجود در نفت خام را به وسیله یک ماده دیگر که البته آن هم نفتی است جذب و از نفت خام بیرون می‌کشند.

۳) نفت خام را در یک ماده حلال آمیخته تا اجزائی از آن در حلال حل می‌شود از بقیه جدا می‌شود. با این‌حال مهمترین راه از این طریق سه گانه تقطیر نفت است.

دستگاه‌های تقطیر پالایشگاه‌های نفت خیلی بزرگ و هر یک به اندازه یک ساختمان پولادین چندین طبق است و وسایل و اجزاء و متعلقات زیادی دارد مثل برج تقطیر، کوره‌های بزرگ، دودکش، تلمه خانه، لوله‌های متعدد و پیچ در پیچ، شیر پیچ، دستگاه‌های سنجش گوناگون و غیره.

به‌طور کلی برای پالایش نفت سه مرحله را باید بگذراند:

۱) از هم جدا کردن مواد نفتی گوناگونی که در نفت خام هست بی‌ان‌که تغییری در ساختمان و خواص شیمیائی آنها داده شود.

۲) تغییر دادن ترکیب مولکولی برخی موادنفتی و تبدیل آن‌ها از نوعی به نوع دیگر

۳) مرحله صاف کردن و آماده مصرو نمودن محصولات نفتی که از دو را به دست می‌آید.

در هم آمیختن مواد نفتی برخی هیدروکربن‌های حاصل از عمل پالایش را به نسبت‌های معینی با هم ترکیب کرده و از آنها یک ماده نفتی معین و لازم به وجود می‌آورند. داستان نفت.