نوروز عید اجابت و دلنوازی

مسلمانان ایرانی, روزهای شاد مذهبی و تاریخی فراوانی دارند و آنها را عید می نامند که مهمترین آن در بعد مذهب, عید غدیر و در ضلع ملی, عید نوروز است

مسلمانان ایرانی، روزهای شاد مذهبی و تاریخی فراوانی دارند و آنها را عید می‌نامند که مهمترین آن در بعد مذهب، عید غدیر و در ضلع ملی، عید نوروز است؛ البته برخی از این روزهای شاد بودن را خالق مهربان عید نامیده و برخی را خود ملت‌ها عید گرفته‌اند؛ اما عید نوروز عیدی ملی است که خالق جهانیان هم آن را مورد توجه قرار داده است.

روایات فراوانی این عید را مورد تأیید و سفارش قرار داده‌اند. فقهایی مانند شیخ طوسی در مصباح المتهجد و محمد بن ادریس حلی در سرائر و ابن طاووس و علامه مجلسی و... در متون فقهی و حدیثی خود بر اهمیت عید نوروز مطالب متینی را نگاشته‌اند.

مرحوم امام خمینی قدس الله نفسه الزکیه در غزلی چنین می‌سرایند:

باد نوروزی وزیده است به کوه و صحرا

جامه عید بپوشند چه شاه و چه گدا

عید نوروز مبارک به غنی و درویش

یار دلدار ز بتخانه دری را بگشا

در روایتی حضرت علی(ع) نوروز را گاه اجابت معرفی فرموده‌اند. حضرت امیرالمؤمنین فرمودند: لدفع کل داء الی السنئ القابلئ سبع سینات، تکتب بما الورد و الزعفران المسک علی ظرف صینی یوم النیروز و یشرب... برای دفع هر بلایی هفت سین قرآنی را بر ظرف چینی با آب زعفران و گلاب نوشته و روز اول نوروز بیاشامید و هفت سین قرآنی عبارت است از آیه ۵۸ یس، ۷۷ صافات، ۱۵۹ صافات، ۱۲۹ صافات و ۱۳۵ صافات، ۷۳ زمر و ۵ قدر.

جشن عید نوروز در باور تاریخی ایرانیان مسلمان، چنین نقش بسته است که در آغاز بهار، شکفتن و سبزی و طراوت یعنی نزول لطف خداوندی بر پهنه خلقت است و این طراوت و سبزی با نزول فرشتگان موکل بر این امور همراه می‌شود و لذا روز اول بهار، یعنی روز اول فروردین روز نزول فرشتگان رحمت بر گستره خلقت است و برای همین ایرانیان مؤدب بر ادب پذیرایی از مهمانان آسمانی شده‌اند و لذا چندین روز قبل از حلول تحول سال جدید به خانه تکانی و پاکیزه ساختن غبار و گرد و خاک و... می‌پردازند تا فرشتگان رحمت که سرسبزی و طراوت را به ارمغان آورده‌اند، بندگان خالق مهربان را پاک و پاکیزه و در خور نعمت تازه دریابند و به همین جهت که طراوت و خرمی و سرسبزی بهار را ارمغانی آسمانی می‌پندارند و آورندگان این طراوت را مسافران هفت آسمان می‌دانند لذا به نام و یادمان هر آسمانی سفره بهاری خود را به نماد هفت سین قرآنی، مزین می‌کنند.

نوروزیان در آستانه تحول طبیعت، به تحول معنویت خود هم می پردازند تا در لحظه تحویل طبیعت و به تعبیر مشهور تحویل سال جدید، تحولی معنوی هم داشته باشند.

آن کس که ارمغان بهار را از آسمان می‌داند و نوروز را مقدس می‌شمارد، حقیقتاً در پی تحول معنوی و درونی هم می‌باشد.

نوروزیان کاستی‌ها و داشتنی‌های لازم را شماره می‌کنند و در تلاش مضاعف قرار می‌گیرند تا کاستی‌ها برطرف و داشتنی‌های لازم، کسب شود و همین حقیقت باید درباره روح و باطن، جاری شود.

نوروزیان در باور تاریخی ایرانیان کسانی هستند که گرد و غبار سالانه را از خانه و محله خود پاک کنند و باطن خود را آماده شادمانی نمایند.

نوروزیان در لحظه تحویل سال، که گاه اجابت و دلنوازی خالق مهربان از طبیعت و خلقت است، قرن‌هاست این دعا را با زبان اسلام یعنی عربی مبین زمزمه می‌کنند: یا مقلب القلوب و الابصار، یا مدبر اللیل والنهار، یا محول الحول و الاحوال، حول حالنا الی احسن الحال.

چرا در لحظه تحویل سال دعا؟ زیرا از روایات وارد شده مشخص می‌شود نوروز، گاه اجابت است و دل‌نوازی! در این دعا نوروزیان از خالق یگانه که تغییرها و تحول‌ها در دستان مهربان آفرین اوست می‌خواهند امور آنان را به بهترین اوصاف و حالات تغییر دهد.

یکی از بیشترین ادعیه پیامبر اکرم (ص) دعای یا مقلب‌القلوب ثبت قلبی علی دینک؛ بوده، از پیامبر سؤال شد راز این تکرار چیست؟ فرمود قلب انسان در دست خداست که اگر خدا بخواهد قلب را به خیرات معطوف می‌نماید و اگر دست تدبیر خود را از قلب آدمی بردارد انسان یله و رها می‌شود.

آری نوروزیان به پیروی از خاتم رسولان(ص) در مهم‌ترین رویداد سالانه خود از خداوند می‌خواهند تا دستان قلب آنان را بگیرد و قلب آنها را به سوی نیکی‌ها مهندسی نماید.

در فراز دوم این دعا نوروزیان خدای خود را با تدبیرکننده شب و روز می‌خوانند و با این اسم از او می‌خواهند زمان عمر او را در دست اداره و هدایت خود گیرد تا عمر گرانمایه تلف و هدر نشود و ایرانی مسلمان لحظه لحظه عمر بی بازگشت خود را در سایه هدایت خالق مدبر به بهترین صورت هزینه کند.

در سومین فقره این دعا نوروزیان خدای بهارآفرین را محول کننده حال‌ها می‌خوانند و با این نام از خدا تغییر حال را استدعا می‌کنند.

نوروزیان که مهمان بهار هستند قانع به حال نیک نیستند، نوروزیان از خداوند متعال؛ نیکوترین حال را طلب دارند. نوروزیان درگاه اجابت از خدا می‌خواهند همان طوری که طبیعت مرده را طراوت و سرسبزی بخشید و طبیعت مرده را از بدترین حال یعنی خشکیدگی و خزان به بهترین و زنده‌ترین حالت تبدیل و تغییر داد،‌حال خزان‌دیده و بی‌نشاط آنان را به حالی زنده و با طراوت مبدل نماید. نوروزتان مبارک