شیردهی پس از چندقلوزایی

مطالعه‌‌های متعدد نشان داده‌اند حتی در مواردی که مادر فقط یک نوزاد به دنیا آورده است و به طریق اولی پس از زایمان چندقلو، عدم اعتماد به نفس مادر و تردید او نسبت به کفایت شیرش، …

مطالعه‌‌های متعدد نشان داده‌اند حتی در مواردی که مادر فقط یک نوزاد به دنیا آورده است و به طریق اولی پس از زایمان چندقلو، عدم اعتماد به نفس مادر و تردید او نسبت به کفایت شیرش، مهم‌ترین علت قطع شیردهی بوده است.

برآورد تقریبی میزان تولید شیر توسط مادری که فقط یک نوزاد به دنیا آورده است بین ۲ تا ۴ ماه پس از زایمان ۷۵۰ تا ۸۰۰ میلی‌لیتر در ۲۴ ساعت است. رولند در زنان عرب استرالیا، مقدار ۱۱۰۰میلی‌لیتر در ۲۴ ساعت را در مطالعه‌های خود گزارش کرده است. در مطالعه‌ای که سنت و همکارانش روی ۸ مادری که دوقلو زاییده بودند و یک مادر که سه‌قلو به دنیا آورده بود، انجام دادند؛ ملاحظه شد که میزان تولید شیر در یکی از مادران که دوقلوها را به طور متوسط ۷ بار در شبانه‌روز شیر می‌داد در ۲ ماهگی ۲۲۰۰ میلی‌لیتر در ۲۴ ساعت بود. این مادر در ۳ ماهگی حتی ۳۴۰۰ میلی‌لیتر در شبانه‌روز شیر تولید کرد و در ۶ ماهگی مقدار شیر تولیدی او در شبانه‌روز از ۱۸۶۰ تا ۴۲۰۰ میلی‌لیتر بود و او قادر بود که دوقلوهای خود را به‌طور کامل با شیر خود تغذیه کند. در این مطالعه تغذیه دوقلوها با شیرمادر به طور نسبی و همراه با سایر موادغذایی تولید شیر را به ۱۹۴۰ تا ۲۳۰۰ میلی‌لیتر رساند. مادری که سه‌قلو زاییده بود ۵/۲ ماه پس از زایمان و با ۲۷ بار تغذیه فرزندانش با شیرخود تولید شیرش به ۳۰۸۰ میلی‌لیتر رسیده بود.

در ترکیب شیر این مادران، میزان لاکتوز بیشتر از میزان گزارش‌های قبلی بود. این مطالعه‌ نشان می‌دهد که میزان تولید شیر توسط مادر بستگی به نیاز شیرخوار، دفعات مکیدن پستان‌ها، محیط و شرایط مناسب، آرامش و استراحت و تغذیه خوب مادر و همچنین داشتن کمک و مشوق دارد. ذکر این نکته نیز جالب و آموزنده است که در قرن ۱۷ در فرانسه دایه‌هایی بودند که به خوبی از عهده تغذیه ۶ کودک شیرخوار برمی‌آمدند.

دکتر محمداسماعیل مطلق

دانشیار دانشگاه جندی‌شاپور اهواز و مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت