اوقات فراغت

فراغت فرصتی زیبا و دلپذیر برای انسان است کاستی های گذشته با آن جبران می شود و شالوده آینده بهتری در آن پی ریزی می شود اوقات فراغت از دیرباز مردمان اوقات فراغت را موهبتی می پنداشتند که نصیب هر کسی نمی شود

فراغت فرصتی زیبا و دلپذیر برای انسان است. کاستی‌های گذشته با آن جبران می‌شود و شالوده آینده بهتری در آن پی‌ریزی می‌شود. اوقات فراغت از دیرباز مردمان اوقات فراغت را موهبتی می‌پنداشتند که نصیب هر کسی نمی‌شود.

لحظه‌های غبارروبی از جسم و جان برای شروعی دیگر. برای مؤمن غنیمتی است خدادادی تا با معبودش فارغ از هر دغدغه‌ای نجوا را تجربه کند و برای عالم و دانشمند گوهری است دلچسب تا به تفکر در آفرینش بپردازد از این رو فراغت بهترین فرصت است که هر انسانی آن را تجربه می‌کند و اگر به درستی از آن استفاده شود از ضایع شدن عمر که تنها سرمایه هر انسانی است، جلوگیری می‌گردد وگرنه مایه تخریب شخصیت و فرسودگی زود هنگام صاحبش می‌شود. در مفهوم قرآنی، فراغت فرصتی است برای آرامش روح در پرتو ارتباط با خدا، از این‌رو خداوند در سوره انشراح خطاب به پیامبر می‌فرماید: «فاذا فرغت فانصب و الی ربک فارغب»؛ در این سوره خداوند به پیامبرش نعمت‌هایش را یادآوری می‌کند و می‌گوید: ما به تو شرح صدر دادیم و کارهای سخت وطاقت فرسا را بر تو آسان کردیم، نام و آوازه‌ات را بلند ساختیم، به شکرانه این نعمت‌ها، به هنگام فراغت به ما روی آور و به طاعت کوشا باش. بنابراین، فراغت تجدید نیرو است برای شروعی دیگر و پربارتر از گذشته.

امام صادق(ع) می‌فرماید: اگر امروزت از دیروزت کم‌بارتر باشد، به زیان دچار شده‌ای و در سراشیبی سقوط قرار گرفته‌ای. جوان براساس طبیعتش رو به آینده دارد و سرنوشتش را در آن جست‌وجو می‌کند. امام صادق(ع) می‌فرماید: دل‌های خود را اسیر گذشته نکنید، زیرا ذهن شما را از برنامه‌ریزی به آینده باز خواهد داشت. (الوافی، ج۵ ص ۸۹۱) در گذشته‌های نه‌چندان دور براثر چالش‌های زندگی و سختی‌های معیشتی، فراغت آرزویی دست‌نیافتنی می‌نمود و چون ابری گذرا خود را نشان می‌داد؛ اما اکنون در عصر تکنولوژی و انفجار اطلاعات، وفور آن آزاردهنده است. اگر زمانی فراغت، مایه آسودگی جسم و جان بود، اکنون مایه دلمشغولی و دغدغه خاطر است. به صورت طبیعی هرگاه چیزی از حد و اندازه خود فراتر رود، بلا و مصیبت خواهد شد. (کل شیء جاوز حده تبدل ضده) امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «إن یکن الشغل مجهدة فاتصال الفراغ مفسدة».(بحار ج۷۴، ص۴۱۶) اگر کار و تلاش خستگی و رنج به همراه دارد، فراغت پیوسته و طولانی مفسده به دنبال خواهد داشت.

اگر می‌خواهیم فریضه نهی از منکر را عمل کنیم، باید زمینه‌های رشد و بالندگی مفسده را از بین ببریم تا این همه سرمایه ملی که سرشار از انرژی است به هدر نرود و این مهم وقتی حاصل آید که دست‌اندرکاران و مسئولان امکان به کارگیری مهارت‌های ذهن و عمل را برای جوانان متناسب با فرهنگ دینی و ملی فراهم آورند. امام علی(ع) می‌فرماید: «هرکس برای معالجه آسیب‌ها به انتظار فرصت بنشیند، روزگار مجال را از او خواهد ستاند». (بحار ج۷۵،ص۲۶) از آنجا که نیازهای انسان متنوع است، رشد و تکامل در گرو پاسخگویی کافی به همه آن نیازهاست. انسان در بخش‌هایی از عمر خود به خاطر ضرورت‌های زندگی مجبور به اتخاذ روش یکنواخت در زندگی است که در صورت تداوم آن، انسان تک بعدی می‌گردد. تعطیلات فرصتی است برای فرار از تک‌بعدی شدن و زمانی است برای خروج از بن‌بست‌های زندگی و آرامش روحی. در فرصت‌های تعطیل، زمینه شکوفایی سایر استعدادها فراهم می‌گردد و با برنامه‌ریزی مناسب می‌توان آن را به فعلیت رساند.