دردسر های خانم ریموند

مروری بر زندگی جید ریموند پیشگام در زمینه ساخت بازی های کامپیوتری

«در صنعت بازی‌های کامپیوتری، توسعه‌دهندگان و طراحان به ندرت افرادی شناخته‌شده هستند. برجسته شدن یک فرد و شناخته شدن یک نام در این میان، مورد بسیار کمیاب و خاص است. جید ریموند، تولیدکننده بازی، یکی از این موارد استثنایی است. جید ریموند در صنعتی درخشیده که عموماً قلمرویی مردانه محسوب می‌شود.

«در صنعت بازی‌های کامپیوتری، توسعه‌دهندگان و طراحان به ندرت افرادی شناخته‌شده هستند. برجسته شدن یک فرد و شناخته شدن یک نام در این میان، مورد بسیار کمیاب و خاص است. جید ریموند، تولیدکننده بازی، یکی از این موارد استثنایی است. جید ریموند در صنعتی درخشیده که عموماً قلمرویی مردانه محسوب می‌شود. وی موردی الهام بخش‌بوده و تصورات عموم مردم درباره توسعه‌دهندگان بازی را دستخوش تغییر می‌سازد.» این مقدمه زندگی‌نامه‌ای است که در یک سایت غیررسمی مرتبط با جید ریموند درباره وی نوشته شده است. در واقع بخش زیادی از این نوشته عین حقیقت است. طراحان بازی، به خصوص آن‌هایی که در استخدام شرکت‌های شرقی هستند، به ندرت صاحب نام ونشان می‌شوند. آن‌ها به طور عمومی در گمنامی به کار پولسازشان ادامه داده و به ذکر نام خود در بخش Credit بازی‌ها اکتفا می‌کنند. نکته‌جالب توجه این که همین موهبت کوچک نیز در برخی موارد از توسعه‌دهندگان بازی دریغ می‌شود، پس باید جید ریموند را موردی خاص در صنعت بازی درنظر گرفت.

جید ریموند در ۲۸ آگوست ۱۹۷۵ در مونترال کانادا به دنیا‌آمد. او اصلیتی چندگانه دارد، ۱,۴ چینی، ۱,۴ استرالیایی و ۱,۲ کانادایی. پس از طی دوران دبیرستان ریموند وارد دانشگاه مک گیل شد تا در آنجا به تحصیل علوم کامپیوتر بپردازد. باید اشاره کرد، دپارتمان علوم کامپیوتر این دانشگاه یکی از بهترین دپارتمان‌های علوم کامپیوتر سراسر دنیا محسوب‌می‌شود. پس از فارغ التحصیلی ریموند به سونی رفت تا در آنجا به عنوان برنامه‌نویس بازی مشغول کار شود. حضورش در Sony Online شهرت حرفه‌ای‌اش را چند درجه ارتقا بخشید. او نخستین گروه تحقیق و توسعه را در این بخش تأسیس کرد و از اعضای اصلی سازنده‌بازی Jeopardy محسوب می‌شود که در عرض مدت زمان اندکی به محبوب‌ترین بازی Sony Online تبدیل شد و روزانه نزدیک به سه هزار کاربر را به سمت خود جذب می‌کرد.

اما سونی برای دختری که آرزوهای بزرگی برای موفقیت در صنعت بازی‌های ویدیویی درسر‌داشت کافی نبود. همین مسئله باعث شد تا وی سونی را به مقصد EA ترک کرده و در این غول بازی‌ساز به‌عنوان تهیه کننده (Producer) بازی مشغول کار شود. مهم‌ترین دستاورد وی در EA تهیه کنندگی بازی Sims Online بود که به محبوب‌ترین بازی آنلاین تاریخ تا این لحظه تبدیل شد و توانست موفقیتی بی‌بدیل کسب‌کند. ریموند به عنوان یک تهیه‌کننده، در واقع نقش واسط میان تیم توسعه و ناشر بازی را برعهده داشت. او به طور مستقیم مسئولیت نظارت بر طراحی و پیاده‌سازی تمام ویژگی‌های آنلاین بازی و محتوای آن را برعهده داشت. در نهایت، در سال ۲۰۰۴ بود که ریموند تصمیم گرفت پس از هفت سال دوری از خانه و زندگی در نیویورک و سانفراسیسکو به مونترال برگردد. به این ترتیب، وی به عنوان تهیه کننده نرم‌افزار وارد یوبی سافت مونترال شد که بزرگ‌ترین استودیوی توسعه شرکت فرانسوی یوبی سافت است.

نقطه اوج زندگی کاری ریموند، سری بازی‌هایی با عنوان Assassin’s Creed بود. این بازی‌های تاریخی که تولید آن‌ها تا این زمان به ۶ نسخه رسیده است، توانست در ژانر خود به یکی از محبوب‌ترین بازی‌های ویدیویی تبدیل شود و انواع و اقسام مشتقات آن مانند یک بازی آنلاین، یک فیلم کوتاه، دو رمان و یک کتاب تصویری در اختیار علاقه‌مندانش قرار گرفت. بخش اصلی این بازی در یوبی سافت مونترال، یعنی جایی که ریموند در آن سال‌ها مشغول کار بود، تولید شد. تخمین زده می‌شود که Assassin’s Creed بیش از ۲۰ میلیون نسخه در سراسر جهان فروش کرده است. به گفته جید ساخت این بازی نزدیک به دو سال و نیم طول کشید. وی اشاره می‌کند که هدف اولیه ساخت یک بازی IP (سرنام Intellectual Property) بود که بتواند از قدرت سخت افزارهای نوین کمال استفاده را ببرد. او معتقد است، مهم‌ترین دلیل موفقیت این بازی هماهنگی کامل تیم توسعه آن بود که بیشتر آن‌ها در پروژه قبلی یوبی سافت که به بازی Prince of Persia: The Forgotten Sands منجر شد، با یکدیگر کار کرده بودند. ریموند می‌گوید: «به دلیل همکاری آن‌ها در پروژه قبلی روند کار بسیار سریع‌تر پیش می‌رفت، زیرا از همان آغاز مغزهایشان پر از ایده‌های خلاق بود و می‌توانستند به راحتی یک ایده خام را به کاری عملی تبدیل کنند.

من تقریباً چند‌ماه پس از شروع پروژه به تیم اضافه شدم و وظیفه داشتم تا برنامه‌ریزی مفیدی را در فاز پیش تولید صورت دهم. باید ساختار کاری را نظم بیشتری بخشیده و تیم را تقویت می‌کردم. به همین دلیل، چندین متخصص را از دیگر تیم‌های یوبی سافت به افرادمان اضافه کردیم. یوبی سافت از ما خواسته بود تا تعریف ژانر بازی‌های اکشن را دستخوش‌تحول سازیم و برای انجام این کار به تیمی قوی با توانایی‌های مختلف نیاز بود.» او اشاره می‌کند، پروژه از ابتدا بسیار بزرگ تعریف شده بود و آن‌ها سطح انتظارات را در بالاترین حد ممکن قرار داده بودند. شاهد این ماجرا نیز تیمی است که وی برای پروژه Assassin’s Creed جمع‌آوری کرده بود. تیمی که به طور قطع یکی از بهترین گروه‌های موجود در صنعت بازی‌های ویدیویی تا آن زمان بود. نتیجه کار نشان داد که تلاش‌های خانم ریموند و یوبی سافت بی‌دلیل نبوده است.

کاراکتر اصلی داستان می‌توانست، بیش از هزار نوع تعامل مختلف را با محیط اطراف از خود بروز دهد، محیطی که در رابطه‌ای نزدیک با کاراکتر اصلی قرار داشته و می‌توانست حال و آینده او را دستخوش تغییر سازد. تأکید کارگردان هنری روی طراحی ارگانیک باعث شد تا این بازی به درجه ارتباطی جدیدی با مخاطب خود دست یابد. نقش ریموند در این موفقیت غیرقابل انکار است. وی نه تنها بر طراحی فنی و ساخت نرم‌‌افزار نظــــارت می‌کرد، بلکه وظیفه زمان‌بندی و تقسیم‌بودجه را نیز برعهده داشت. شاید بد نباشد کمی از خود یوبی سافت نیز صحبت‌کنیم. این شرکت فرانسوی در حال‌حاضر با درآمدی نزدیک به یک‌میلیارد‌ دلار در سال از بزرگ‌ترین شرکت‌های فعال در زمینه ساخت بازی‌های ویدیویی به شمار می‌رود. با این‌که ساختمان مرکزی یوبی سافت در پاریس قرار دارد، این شرکت سعی کرده تا فعالیت‌هایش را در کشورهای مختلف دنیا پخش کند. آن‌ها در هفده کشور استودیو داشته و در ۲۸ کشور زیرمجموعه‌ای از یوبی‌سافت وجود دارد.

بر‌اساس رده‌بندی Game Developer در اکتبر ۲۰۱۰‌، یوبی سافت از نظر کیفیت محصول، بالاتر از شرکت‌های بزرگی مانند سگا، کونامی، Take-two Interactive و THQ در رده چهارم قرار دارد. هر چند که وقتی کار به مقایسه درآمد می‌رسد، اوضاع کمی متفاوت است. آن‌ها نزدیک به ۶۵۰۰ کارمند در نقاط مختلف دنیا دارند که بیشتر آن‌ها در بخش تولید فعال هستند. بزرگ‌ترین استودیوی تولید یوبی سافت نه در پاریس، بلکه هزاران کیلومتر آن طرف‌تر در مونترال کانادا قرار دارد (که البته در منطقه فرانسوی زبان کبک واقع شده است). شعبه تورنتوی یوبی سافت که توسط خانم ریموند رهبری می‌شود، در ششم جولای ۲۰۰۹ راه‌اندازی شد. برای تقویت این بخش تازه تأسیس سعی شد تا از نیروی انسانی یوبی سافت مونترال استفاده شود. به عنوان مثال، بیشتر تیم توسعه سری Splinter Cell به تورنتو مهاجرت کردند تا در این شهر روی نسخه جدید این سری کار کنند.

وقتی یوبی سافت تصمیم گرفت تا شعبه‌ای در تورنتو ایجاد کند، هیچ‌کس به نظر شایسته‌تر از ریموند برای رهبری آن به نظر نمی‌رسید. او سال‌ها با این شرکت کار کرده بود و در استودیوی مونترال فردی مهم و کلیدی محسوب می‌شد. در راه مدیریت ‌یوبی‌سافت تورنتو، یانیس ملات، مدیرعامل قدرتمند استودیوی مونترال که هم اکنون عبارت «و تورنتو» را نیز در کنار نام استودیوی خود می‌بیند، ریموند را کمک خواهد کرد. ملات کمی بعد از اعلام رسمی انتصاب ریموند گفت: «من از این‌که جید قرار است استودیوی تورنتو را مدیریت کند بسیار هیجان زده‌ام. او تجربه‌ای دوازده ساله در صنعت بازی‌های ویدیویی دارد و دارای دانش و شم رهبری مناسبی است. مسلماً با حضور او در تورنتو، عملیات یوبی سافت در کل کانادا قدرتمندتر می‌شود.» ریموند نیز بلافاصله هدف اصلی خود را ساختن تیمی قوی و مستعد برای کار روی بازی‌های نوین و همچنین ثبت مالکیت‌های معنوی جدید عنوان کرد. رزومه حرفه‌ای ریموند با مسائل دیگری نیز همراه است. اتفاقاتی که در افزایش شهرت وی نقشی اساسی ایفا کرده‌اند. به عنوان مثال، در اواسط دهه گذشته از طرف شبکه G۴TechTV به وی پیشنهاد شد تا به عنوان یکی از مجری‌های برنامهThe Electric Playground مشغول کار شود. تجربه‌ای که در ابتدا برای جید بسیار نامأنوس به نظر می‌رسید، اما با گذشت زمان وی کار در تلویزیون را بسیار جالب و جذاب یافت. حضور در این برنامه باعث شد تا نام ریموند برای همه شناخته شود.

او سعی کرده تا با ترتیب دادن مصاحبه‌هایی با سازندگان و طراحان بازی‌های مشهور دیگر، چهره و نام آن‌ها را نیز برای مخاطبان آشنا کند. از آن جمله می‌توان به مصاحبه با نیت ویلیامز سازنده بازی رزیدنت اویل ۴ اشاره کرد که اتفاقاً بازی مورد علاقه خود خانم ریموند نیز محسوب می‌شود. با این حال همه اتفاقات حاشیه‌ای زندگی جید ریموند مثبت نبودند.در عین حال، خانم ریموند در طول زندگی حرفه‌ای خود با مشکلاتی که معمولاً گریبان‌گیر ستاره‌های هنری ‌می‌شود نیز دست وپنجه نرم کرده است. برای نمونه او بارها مورد حمله هجونویس‌ها قرار گرفته و کاریکاتورهایی غیر اخلاقی از او نیز در اینترنت پخش شده‌ بود. همچنین، برخلاف بیشتر توسعه‌دهندگان مشهور دیگر که زندگی شخصی‌شان هیچ جذابیتی برای رسانه‌ها ندارد، ریموند مجبور است به طور مرتب با منتشر شدن اطلاعات شخصی‌اش برای عموم روبه‌رو شود. البته، وی در راه مبارزه با چنین ناملایمتی‌هایی تنها نیست.

ریموند برای یوبی سافت موهبتی محسوب می‌شود و این حقیقتی است که یوبی‌سافت به خوبی آن را درک کرده است. وقتی چندی قبل کاریکاتوریستی، طرح‌هایی غیر‌اخلاقی از ریموند را در اینترنت پخش کرد، یوبی سافت به محض اطلاع از موضوع به شدت در مقابله با آن عکس‌العمل نشان داد و حتی تا پای دادگاهی کردن کاریکاتوریست نیز پیش رفت. آن‌ها بارها در بیانیه‌های مختلف این موضوع را به شدت محکوم کرده و از نام و اعتبار بازی‌سازشان دفاع کردند. نحوه دفاع یوبی‌سافت از خانم ریموند حتی در کشوری مانند کانادا نیز موردی خاص و قابل تقدیر به نظر می‌رسد. همان‌طور که یوبی سافت باید از داشتن ریموند به خود ببالد، ریموند نیز باید از کارکردن در این شرکت مفتخر باشد.درباره ریموند گفته می‌شود، وی برخلاف محل تولدش، برخوردی بسیار گرم و صمیمی با افراد دارد. او همواره پس از حضور در سمینارها و گردهمایی‌های مختلف مدتی را به صحبت با طرفدارانش که تقریباً همیشه در کنارش حضور دارند، اختصاص می‌دهد. ریموند برخلاف بسیاری دیگر از فعالان حوزه کامپیوتر رابطه بسیار خوبی با دوربین‌ها دارد. او فرانسه را به نسبت بد حرف می‌زند و عاشق فیلم‌های علمی تخیلی است.

جید مانند بسیاری از سازندگان بازی دیگر خود به شدت شیفته بازی‌های ویدیویی است. وقتی Everquest ۱۰ بیرون آمد، او به مدت سه ماه روزی ده ساعت را به بازی کردن صرف کرد. ریموند علاقه شدیدی به رزیدنت اویل ۴ داشته و آن را بهترین‌بازی تمام دوران می‌داند. او هم اکنون روی دستگاه PSP‌ خود بازیLoco Roco را انجام داده و در برابر هر بازی‌ای که شامل میمون‌ها، نام‌های عجیب و غریب ژاپنی و زامبی‌ها باشد، خیلی زود تسلیم می‌شود.نقطه کلیدی زندگی ریموند از نظر خود وی تابستانی در دوران دبیرستانش است که در آن تمام وقتش را بازی‌های ویدیویی پر‌کرد. وی در این‌باره می‌گوید: «بعد از سپری‌کردن یک تابستان کامل به بازی کردن، انتخاب حرفه آینده‌ام به نظر خیلی روشن می‌رسید. من باید به ساخت این بازی‌ها مشغول می‌شدم.» البته، وی توانست به بهترین شکل آرزویش را دنبال کند. آرزویی که شاید برای یک دختر نوجوان کمی عجیب و غیرعادی به نظر برسد. او در صنعتی بسیار رقابتی و البته مردانه توانست نام خود را به عنوان عنصری درخشان مطرح کند. ممکن است عده بسیاری بدبینانه این موفقیت را به دلایلی به غیر از شایستگی‌های فنی نسبت دهند، اما باید اعتراف کرد که چنین تلاش و جدیت بی بدیلی برای رسیدن به یک هدف خاص، بر شایستگی ریموند در مکان فعلی‌اش مهر تأیید می‌زند.

کیومرث سلطانی