صفحه نمایش روی چشمان شما

بررسی و تحلیل فناوری واقعیت افزوده عینک گوگل

فناوری عینک گوگل (Google۰۳۹;s glasses)، را باید طرحی واقعا شگفت‌انگیز شمرد که از زمان پدیدار شدن آیفون اصلی (original iPhone) تا به‌حال هیچ سخت‌افزاری نتوانسته چنین هیجانی را در کاربران ایجاد کند. ایده و زمینه به‌وجود آمدن این فناوری که به صورت عینک استفاده می‌شود، مستقیما از فیلم‌های علمی ـ تخیلی برگرفته شده است.

اما آیا کاربرد آن در آینده نیز مطابق آنچه ما در فیلم‌ها دیده‌ایم خواهد بود؟ بسیاری از نویسندگان و تحلیلگران این فرصت را غنیمت شمرده‌اند و درباره به خطر افتادن حریم خصوصی کاربران توسط این وسیله شگفت‌آور پیش‌بینی‌هایی کرده‌اند. به‌همین منظور قصد داریم ضمن بررسی نحوه کارکرد عینک گوگل، به پرسش‌های مطرح شده توسط کاربران در این مورد پاسخ دهیم و روشن کنیم آیا در خصوص به‌خطر افتادن حریم خصوصی افراد توسط فناوری عینک گوگل جای نگرانی وجود دارد یا نه؟

● مکانیسم کارکرد

این روزها مبحث واقعیت افزوده (Augmented reality) با اعلام ورود عینک گوگل از سوی این شرکت به صورتی بسیار جدی مطرح شده است. هنگامی که این عینک به بازار بیاید و برای عموم قابل دسترس شود، ما می‌توانیم در حالی که قدم‌زنان به‌سوی محل کار خود می‌رویم به مطالعه اخبار بپردازیم یا در حالی که دیگر نیازی نیست سرمان را به سمت پایین خم کنیم، هرطور که بخواهیم روی صفحه نمایش‌های تعبیه شده در شیشه‌های عینکمان به تماشای فیلم‌ها و فایل‌های ویدئو بپردازیم. گوگل با کارگذاشتن یک دوربین ـ حسگر (sensor‌/‌camera) در برابر حدقه چشم‌های شما تعیین می‌کند به چه نقطه‌ای نگاه کنید. این عینک به حرکات چشمان شما حساس بوده و با ترکیبی از ردگیری چشم‌ها و مورد هدف قرار دادن لحظه‌ای حرکات(triggered motion) ، تصاویری از اشیای روبه‌روی شما ثبت می‌کند که بوضوح توسط چشم راست شما قابل رویت است. صدا نیز از راه میکروفن ظریفی که در همان سمت راست جایی داخل قاب عینک تعبیه شده، دریافت می‌شود و از طریق هدست بلوتوثی به گوشتان می‌رسد. از وجود هدست بلوتوث می‌توان چنین دریافت که شیشه‌های آن باید بسیار باریک بوده و جای بسیار کمی برای گنجاندن این فناوری وجود داشته باشد. در واقع می‌توان این گجت را به صورت تلفن همراهی در نظر گرفت که به شکل عینک روی چشم‌ها گذاشته می‌شود.

● ردگیری حرکت چشم‌ها

احتمالا عینک گوگل از نوعی سیستم ردگیری حرکت چشمان کاربر (eye-tracking) استفاده می کند تا آنچه را که شما روی صفحه نمایش عینک می‌بینید به صورت بصری برای چشم‌های شما قابل درک کرده و حتی فراتر از آن در کنترل و باز کردن قفل سیستمی (unlock the device)این گجت نیز از آن بهره‌جوید. مدت مدیدی است که دانشمندان مشغول کار روی فناوری ردگیری چشم‌ها هستند و در بسیاری از تحقیقات و آزمایش‌ها آن را به کار برده‌اند. اما حالا که به زمان عرضه آن توسط گوگل نزدیک و نزدیک‌تر می‌شویم، همه این ترس را دارند مبادا شرکت گوگل هر آنچه را که شما می‌بینید ردگیری و ثبت کند و بعدها با شناسایی سلیقه و علایق شخصی شما مثلا با اطلاع از نوع خودرو یا تلفن همراه مورد علاقه‌تان، تبلیغاتی را در این زمینه پیوسته روی صفحه نمایش عینک‌تان ارسال کند.

باید گفت ردگیری حرکات چشم‌ها به‌منظور خلق نقشه‌ای جامع از موضوعات مورد علاقه‌تان گام بسیار فراتر از اهدافی است که گوگل از ابداع عینکش در نظر داشته و برای کاربران مطرح کرده است؛ چرا که هیچ کاربری حاضر نمی‌شود صد‌ها دلار صرف خرید وسیله‌ای کند که گوگل برای ثبت و ذخیره داده‌های مغز او، آن هم توسط شیشه‌های عینکی که با دست خودش بر چشم گذاشته، به کار ببرد.

● تهاجم تبلیغاتی

به علت روشن بودن دائم و همیشه بر چشم داشتن این عینک توسط شما بیم آن می‌رود همواره مرکز کنترل گوگل از موقعیت مکانی شما مطلع باشد و با توجه به مکانی که در آن قرار دارید، شما را آماج حملات آگهی‌های تبلیغاتی از نوع pop-ups که مانند بادکنکی در گوشه تصویر عینک ظاهر می‌شود یا مانند آنچه در شبکه اجتماعی Facebook وجود دارد، قرار دهد. اما عینک گوگل به لطف کوچکی صفحه نمایشش آن دسته از مشکلاتی را که تلفن‌های همراه هوشمند درگیرش هستند، ندارد و به علت این‌که آگهی‌های تبلیغاتی نیاز به این دارند که دقیقا در معرض دید شما باشند، انجام این کار عملا روی عینک گوگل ممکن نبوده و گوگل نیز قصد ندارد این آگهی‌های پاپ‌ـ آپ را در حالی که قدم می‌زنید مقابل چشمان شما به رژه دربیاورد.

● راحتی استفاده

باید دید آیا این عینک‌ها به اندازه کافی جالب و استفاده‌شان آسان هست که مردم حاضر باشند در تمام طول روز آنها را بر چشم داشته باشند یا نه. روزهای اولی که تلفن‌های همراه به بازار آمده بود و تجار و کسبه آنها را به کار می‌بردند، برای مردم عادی بسیار جذاب و شیک به‌نظر می‌آمد و همه آرزو داشتند صاحب یکی از این گوشی‌ها شوند. اما عینک برای خیلی‌ها به عنوان یک شیء دست و پاگیر مطرح است و افزودن فناوری هم نمی‌تواند موجب افزایش محبوبیت آنها نزد همگان شود. این گجت‌ها می‌تواند به نظر خیلی از افراد مخل آسایش و عاملی برای نقض حریم شخصی‌شان به حساب آید. به عنوان مثال فردی را که عینک واقعیت افزوده (augmented reality shades) سبک عینک گوگل ساخت خودش را به چشم زده بود و توسط کارکنان رستوران فست‌فودی در پاریس مورد حمله قرار گرفته بود، می‌توان ذکر کرد. آیا گوگل خواهد توانست همه را قانع کند تا با به چشم‌داشتن عینکی عجیب و غریب مثل عینک گوگل، در سطح شهرها رفت و آمد کنند؟

● اعتمادسازی

گوگل، فیس‌بوک و بسیاری دیگر از شبکه‌های اجتماعی از این دست، همواره سعی بر این دارند اعتماد ما را به خود جلب کنند تا مرتبا قانعمان سازند که داده‌های بیشتری را از طریق آنها به اشتراک گذاشته و هر چه بیشتر حریم خصوصی‌مان را به دست خود در معرض خطر قرار دهیم. عینک گوگل نیز ما را در موقعیتی دشوارتر قرار می‌دهد، به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توانیم تصمیم‌گیری کنیم حد و مرز مشخصی برای به اشتراک‌گذاری داده‌های خود نگه‌داریم؛ در حالی که از پیش بخش زیادی از حریم خصوصی‌مان را با دست خودمان در معرض خطر قرار داده‌ایم.

جواد ودودزاده

منابع:

http:‌/‌‌/‌www. technologyreview. com

http:‌/‌‌/‌www. fastcodesign. com

http:‌/‌‌/‌www. techstation. org