چرخش جدید کره شمالی به سوی جهان

انهدام برج خنک کننده هسته ای کره شمالی در هفته گذشته در منطقه یانگ بیـون که منبع پلوتــــونیــوم زرادخانـه هستـه ای کیم جونگ ایل رهبر کره شمالی به شمار می آمد, یک اقدام مثبت و جدید از سوی این کشور بود

انهدام برج خنک کننده هسته ای کره شمالی در هفته گذشته در منطقـــه یانگ بیــــون که منبــــع پلوتــــونیــــوم زرادخانـــــه هستــــــه‌ای کیم جونگ ایل رهبر کره شمالی به شمار می‌آمد، یک اقدام مثبت و جدید از سوی این کشور بود . پیشتر رهبر کره شمالی با آزمایش یک بمب اتمی کوچک در اکتبر سال ۲۰۰۶ توجه جهان را به خود معطوف کرده بود . همان آزمایش هسته ای سال ۲۰۰۶ باعث شد که چین موضع شدیدتری در قبال کیم جونگ ایل اتخاذ کند و در نتیجه به پیشرفت در گفتگوهای هسته ای شش جانبه کره شمالی سرعت بخشید . اعضای این گفتگوها آمریکا، کره جنوبی، ژاپن، روسیه ، چین و کره شمالی را شامل می شود. سرانجام چین در تاریخ پنج شنبه ۲۶ ژوئن لیستی از فعالیت های هسته ای کره شمالی را دریافت کرد و به دنبال آن آمریکا اعلا‌م کرد که برخی از تحریم های اعمالی علیه این کشور را لغو می کند و در جهت حذف نام کره شمالی از لیست کشورهای حامی تروریسم گام بـرمـیدارد . نـابـودی برج خنک کننده هستهای کره شمالی نشان دهنده چرخش جدید در راستای روابط کره شمالی با جهان محسوب می شود .

این اقدام - انهدام برج هسته ای - و سایر اقدامات در زمینه از کار انداختن رآکتور هسته ای یانگ بیون کره شمالی مورد استقبال قرار خواهد گرفت . کره شمالی درسال ۲۰۰۵ موافقت کرد تا در ازای دریافت کمک های انرژی و بهبود روابط سیاسی و تجاری خود به ویژه با آمریکا، تمام برنامه های هسته ای خود را متوقف کند ، اما تلا‌ش های شش جانبه بارها پس از این توافق با مانع روبرو شد، بنابراین پیشرفت به کندی حاصل می شد. افشای لیست هسته ای کره شمالی که اخیراً در اختیار چین قرار گرفت، نشان می دهد که کیم جونگ ایل رهبر کره شمالی تا چه مقدار پلوتونیوم تولید کرده است، اما این لیست اعلا‌م نمی‌کند کــه بــا ایــن مــقــدار پـلـوتـونـیـوم چـه اقدامی انجام شده است. کریستوفرهیل مـذاکـره کـنـنـده ارشـد هـسـتـه‌ای آمـریـکا می‌گوید: محاسبه میزان تسلیحات هسته‌ای کره شمالی و خلع تسلیحاتی این کشور همچنان در مسیری طولا‌نی قرار دارد و احتمالا‌ موانع دیگری در این مسیر وجود داشته باشد. انتظار می‌رود کره شمالی در حال حاضر ۳۰ تـــا ۴۰ کــیــلــوگـرم پـلـوتـونـیـوم در اختیار داشته باشد. اما آمریکا چنین برآورد کرده است که این رقم ۴۰ تا ۵۰ کیلوگرم است. این تفاوت می تواند به میزان ساخت چند بمب باشد. کارشناسان هسته‌ای آمریکا در حال مطالعه بیش از ۱۸ هزار صفحه از اسناد ارائه شده کره شمالی در این زمینه‌بوده‌اند، اما این مدارک باعث عمیق‌تر شدن شک و تردیدها نسبت به سایر فعالیت‌های هسته‌ای کره شمالی شد. جرج بوش رئیس جمهور آمریکا از اقدامات اخیر کره شمالی استقبال کرده، اما گفته است که آمریکا همچنان نسبت به فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم این کشور نگران است. به گفته پرویز مشرف رئیس جمهور پاکستان، کره شمالی حدود ۲۰ ماشین سانتر یفیوژ برای تبدیل اورانیوم را از شبکه هسته‌ای عبدالقدیر خان دانشمند هسته‌ای پاکستان و از بازار سیاه به دست آورده است. کیم جونگ ایل این ادعا را رد کرده است اما بررسی مدارک سایت هسته‌ای یانگ بیون نشان دهنده اثبات این ادعاست. کره شمالی همچنین به آمریکا تضمین داده است که دانش هسته‌ای خود را به سایرین منتقل نخواهد کرد،‌اما تردیدهایی در این باره وجود دارد.

آمریکا اخیرا تصاویری را منتشرکرده است که به ادعای آن، نشان دهنده یک رآکتور هسته‌ای مشابه رآکتور هسته‌ای یانگ بیون کره شمالی است که در سوریه قرار دارد و باکمک پیونگ یانگ - پیش از نابودی آن سایت در سپتامبر گذشته توسط جنگنده‌های اسرائیلی - ساخته شد. پس از افشای هسته‌ای کره شمالی،‌آمریکا ۴۵ روز فرصت دارد تا این لیست را به دقت بررسی کند. در این مدت آمریکا نیز کره شمالی را از لیست کشورهای حامی تروریسم خارج خواهد کرد،‌اما هنوز مساله هسته‌ای کره شمالی حل نشده است. در سال ۲۰۰۲، جرج بوش رئیس جمهور آمریکا، دولت کره شمالی را در کنار دولت های ایران و عراق، ‌به حمایت از تروریسم و تلاش برای دستیابی به تسلیحات کشتار جمعی متهم و از آنان با عنوان تشکیل ‌دهندگان "محور شرارت" یاد کرد. ‌ ایالات متحده در سال های اخیر کره شمالی را هدف تحریم های گسترده اقتصادی و فنی قرار داده و در سال ‌۲۰۰۶‌، موفق شد حمایت شورای امنیت را برای وضع پاره ای تحریم های بین المللی در واکنش به آزمایش ‌هسته ای کره شمالی کسب کند. ‌سیاست سختگیرانه ایالات متحده نسبت به کره شمالی شامل تعلیق توافقنامه سال ۱۹۹۴ دو کشور و توقف ‌ارسال کمک آمریکا به این کشور، به خصوص ارسال نفت بوده است. ‌

● اختلاف با آمریکا و مذاکرات شش جانبه

در سال ۱۹۹۴، کره شمالی موافقت کرده بود تا در برابر کنار گذاشتن برنامه های هسته‌ای نظامی خود، کمک ‌های اقتصادی و فنی از آمریکا دریافت کند، اما در سال ۲۰۰۳، ایالات متحده اعلام کرد که کره شمالی این ‌توافق را نادیده گرفته و به فعالیت های غیرقانونی هسته ای دست زده است. ‌ با قطع کمک های آمریکا، دولت کره شمالی در سال ۲۰۰۳ از پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی خارج شد و ‌با اخراج بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی، اعلام داشت که به دلیل کمبود برق، در نظر دارد به ایجاد ‌نیروگاه های اتمی مبادرت ورزد. در تابستان همان سال، دور اول مذاکرات شش جانبه پکن با شرکت کره شمالی، آمریکا، کره جنوبی، ژاپـن، ‌روسیه و چین با هدف یافتن راه حلی برای بحران هسته ای کره شمالی آغاز شد و این مذاکرات، با وقفه های ‌مکرر، تا کنون ادامه داشته است. ‌در سال ۲۰۰۶، کره شمالی اعلام کرد که به منظور دفاع از خود، برنامه تولید سلا‌ح هسته ای را به اجرا ‌گذاشته و یک بمب اتمی را نیز آزمایش کرده است که محکومیت و تشدید تحریم های بین المللی علیه این ‌کشور را در پی آورد. ‌ کره شمالی در اعتراض به واکنش بین المللی، برای مدتی از شرکت در مذاکرات شش جانبه خودداری ورزید، اما ‌این گفتگوها دوباره از سر گرفته شد و در سال گذشته به امضای توافقنامه ای انجامید که طبق آن، کره شمالی ‌پذیرفت که در برابر دریافت کمک های اقتصادی و فنی به خصوص از سوی ایالات متحده، به برنامه های ‌مخفیانه هسته ای خود خاتمه دهد. مرحله نهایی اجرای توافقنامه مذکور شامل خلع سلاح هسته ای کره شمالی و تحویل تسلیحات اتمی و مواد مورد ‌استفاده در این نوع جنگ افزارها خواهد بود. ‌