بررسی منابع تاریخی فرقه اسماعیلیه

اسماعیلیه, یکی از فرقه های تشیع است که در دوره هایی از تاریخ, پیروان بسیاری را یافت و حتی توانست حکومت های محلی و مقتدری نیز ایجاد کند

بررسی و تحقیق تاریخ اسماعیلیان کاری بسیار دشوار است. محققان برای پژوهش در باره این فرقه با مشکلاتی رو به رو هستند که در بررسی سایر سلسله‏ها و فرقه‏ها وجود ندارد. کمتر فرقه‏ای را می‏توان یافت که مانند اسماعیلیان دچار ابهام و پیچیدگی شده باشد. تاریخچه زندگانی سران آن‏ها و افکار و عقایدشان بسیار تاریک و مبهم است و این مشکل با مراجعه به منابع متعصبانه و مغرضانه دشمنان اسماعیلیان که اجبارا به آن‏ها رجوع خواهد شد، برطرف نمی‏شود. ابهام در تاریخ این گروه دلایل مختلفی دارد;از جمله این که منابع تاریخی خود اسماعیلیه نوعا از بین رفته و ماخذ عمده اطلاعات، کتاب‏هایی به قلم مخالفان ایشان است. از این رو، به ناچار باید به منابع تاریخ‏نویسانی اتکا کرد که یا کورکورانه دشمن تحولات درونی اسماعیلیان بودند، و یا آن را نادیده می‏گرفتند، لذا بر محقق منصف و بی‏غرض که تا اندازه‏ای با تاریخ آن عصر، انس دارد، غرض‏ورزی در بسیاری از نسبت‏ها که به این فرقه و پیروان آن داده اند، آشکار است، و اغلب آن‏ها به نظر کلی، ساختگی می‏آید و به قول علامه قزوینی:

منشا آن افترا و تهمت لابد یکی بغض ذاتی متعصبین... با شعیه و دیگری تحریک و تحریض خلفای بنی عباس بوده، زیرا خلفا مزبور در مقابل قدرت روزافزون رقبای مقتدر خود، یعنی خلفای فاطمیین، که نیمی از مملکت آنان را از دست ایشان به در برده و در نیمه باقی نیز ایشان را متزلزل می‏داشتند، از راه کمال عجز و ناتوانی و تشفی قلب خود، چاره‏ای جز توسل به این گونه وسائل عاجزانه، یعنی نشر اکاذیب و مفتریات، در حق دشمنان قوی دست‏خود و قدح در انساب و مذاهب و اعمال و افعال و اعوان و انصار ایشان نداشته‏اند.و از قدیم گفته‏اند که سلاح عجزه، دشنام و تهمت است.

عنوان	فایل
بررسی منابع تاریخی فرقه اسماعیلیه	application/octet-stream barasi manabe tarikhi darbare esmailie.doc 115 KB	دانلود

لیلا پولادی