کوچ اجباری

عمر حضور معلم اخلاق جدید دولت به یک فصل نرسید

هرچند خداحافظی موقت یا دائم و گفته یا ناگفته خطیبان نماز جمعه از منبر وعظ و خطابه چندین ماه است که باب شده و هرازگاهی خطیبی با سکوت یا با اعتراض منبرش را ترک می کند اما جنس خداحافظی آیت الله حائری شیرازی امام جمعه سابق شیراز و استاد اخلاق جدید دولت محمود احمدی نژاد با خداحافظی دیگر واعظان متفاوت بود و بیش از آنکه به وداع خطبای معترض شبیه باشد به عزل و نصب های مرسوم دولت محمود احمدی نژاد مانند شد.

اگر در چهار سال گذشته این وزیران و مسوولان دولتی بودند که به ناگاه با شنیدن خبر «استعفا»یشان از رادیو و تلویزیون غافلگیر می شدند، این بار نوبت معلم اخلاق دولت بود که از طریق سایت های اینترنتی مطلع شود دوره تدریس اش به سر آمده و باید بار سفر بازگشت به شیراز را ببندد. اواخر هفته گذشته بود که برخی از سایت های نیمه رسمی به نقل از مرتضی آقاتهرانی نخستین معلم اخلاق دولت خبر دادند آیت الله حائری شیرازی دیگر معلم اخلاق دولت احمدی نژاد نیست؛ «ایشان در پنج جلسه مباحث خود را بیان کردند و انصافاً هم خوب پای کار آمدند اما مدتی است دوره تدریس ایشان تمام شده است و به دنبال استادان دیگری به جای ایشان هستیم.» این نقل قول از سوی مرتضی آقاتهرانی واکنش مسوول دفتر آیت الله حائری شیرازی استاد ناچار به خداحافظی را به دنبال داشت.

وی در گفت وگو با یکی از پایگاه های خبری اصولگرایان نزدیک به علی لاریجانی با ابراز بی اطلاعی از اتمام دوران تدریس گفت؛ «خود بنده هم امروز در سایت ها این خبر را دیدم و ایشان هم چیزی در این باره نمی داند. من گمان نمی کنم چنین جابه جایی انجام شود چون حاج آقا فقط نتوانستند در یکی از جلسات خود به دلیل مشغله کاری حضور یابند.» اگرچه مسوول دفتر آیت الله حائری شیرازی بیش از این توضیحی ارائه نکرد اما آنچه از فحوای همین گفت وگوی کوتاه برآمد این بود که آیت الله که مقرر بود هر چهارشنبه برای دولتی ها درس اخلاق بدهد در آخرین جلسه هیات دولت حاضر نبوده و از پایان دوره تدریسش نیز بی اطلاع است.

هنوز دو روز از این گفت وگو نگذشته بود که مسوول دفتر آیت الله در گفت وگوی کوتاه دیگری موضعی متفاوت اختیار کرد و در مصاحبه با همان پایگاه خبری گفت؛ «دوره مطالب ایشان برای وزرا به اتمام رسیده و به همین دلیل ایشان دیگر به دولت نمی روند. ایشان پنج جلسه در هیات دولت حضور داشتند و مطالب شان تمام شده است.» وی در پاسخ به این پرسش که چگونه می شود بعد از مدت کوتاهی این جلسات تمام می شود نیز اینچنین توضیح داد؛ «هیچ مساله یی در بین نبوده و ایشان فقط به دلیل اتمام مباحث در دولت حضور ندارند.» البته در پایان این نکته را ناگفته نگذاشت که «از طریق دولت به ایشان اعلام کردند نیازی به حضورشان نیست.»

به این ترتیب بود که آیت الله حائری شیرازی خواسته یا ناخواسته ناچار به کوچ از دولت شد و هنوز به یک فصل نرسیده، دفتر وعظش برای مردان احمدی نژاد را بست. قریب سه ماه پیش بود که مرتضی آقاتهرانی، همان روحانی که خبر اتمام دوره تدریس آیت الله حائری شیرازی را رسانه یی کرد، خبر داد در کابینه دوم احمدی نژاد حائری شیرازی نیز به کمک او می آید تا هر دو روحانی با هم به کابینه احمدی نژاد درس اخلاق بدهند؛ «بعد از پایان دولت نهم و در بدو تشکیل دولت دهم برای تدریس اخلاق شرکت نکردم و بارها از رئیس جمهور خواستم شخص دیگری را جایگزین بنده کند لذا مقرر شد در دولت جدید یکشنبه ها بنده و چهارشنبه ها یک استاد اخلاق دیگر به تدریس بپردازد. در حال حاضر روزهای چهارشنبه آیت الله محی الدین شیرازی تدریس خواهد کرد که قرار است این روند چرخشی باشد و بعد از اتمام دوره استاد اخلاق، استاد دیگری جایگزین آن خواهد شد.»

اگرچه آقاتهرانی توضیح نداد این دوره برای چه مدت خواهد بود اما آیت الله حائری شیرازی که پیش از آن اعلام شده بود قصد دارد به قم مهاجرت کند راهش را به سوی پایتخت کج کرد و ردای معلمی اخلاق دولت احمدی نژاد را به دوش خود انداخت تا بعد از چند ماه خداحافظی از تریبون نماز جمعه شیراز، این بار در پاستور با منبر وعظ آشتی کند چراکه اوایل بهمن ماه سال گذشته بود که برخی از منابع خبری نه چندان رسمی از استعفای قریب الوقوع حائری شیرازی که از سال ۶۰ و پس از ترور آیت الله دستغیب با حکم بنیانگذار انقلاب به این سمت منصوب شده بود، خبر دادند. اگرچه برخی این زمزمه ها را «شایعه» و بی بنیاد توصیف کردند اما گروهی آن را با اتهامات «عبدالله شهبازی» علیه وی مرتبط دانستند.

زمزمه استعفا مهر تایید خورد و یکی دو هفته پس از انتشار شایعات آیت الله شیراز کناره گیری خود از تریبونش را رسماً اعلام کرد؛ «من زمانی استعفای خود را به مقام رهبری ارائه کردم که فردای آن روز قصد عمل جراحی داشتم و با خود این گونه فکر کردم که امام جمعه حتماً نباید شهید شود یا فوت کند.» به این ترتیب در شرایطی که ارگان گروه انصار حزب الله به نقل از یکی از نزدیکان آیت الله حائری خبر داد امام جمعه شیراز «در اعتراض به ادامه فعالیت یک مسوول دستگاه نظارتی استعفا داده و در نهایت هم تصمیم به مهاجرت به قم گرفته» اما قرعه فال به نام «تهران» و خیابان پاستور افتاد؛ سفری که چندان هم تعجب محافل رسانه یی و سیاسی را به دنبال نداشت چراکه وی را به کنایه همتای احمد جنتی در احمدی نژاد دوستی می دانستند؛ چه اگر احمد جنتی نامه محمود احمدی نژاد به جرج بوش رئیس جمهور وقت امریکا را «وحی الهی» خواند او نامه شادباش احمدی نژاد به دیگر رئیس جمهور امریکا، باراک اوباما، را ستایش کرد؛ «نامه به اوباما نشان دهنده اعتماد به نفس رئیس جمهوری و روش خوبی برای تاثیرگذاری بر دیگران است. این نامه نگاری ها با طرح موضوعات ارزشمند مردم جهان را به فکر فرو می برد.

عده یی ارسال این نامه را خلاف نزاکت بین المللی و دخالت در امور کشورها می دانند اما انسان ها نیازمند نصیحت بوده و باید یکدیگر را نصیحت کنند.» اما این همه ماجرا نبود. یکی از مواضعی که نزدیکی و شباهت لحن او به احمد جنتی را علنی تر کرد سخنرانی وی در همایشی بود که پس از برگزاری اجلاس جنجالی ژنو ایراد شد؛ «رئیس جمهور ما در ژنو مانند یک معلم گفت راه صحیح این است که در مقابل قدرت ها نباید عقب نشینی کنیم. یک کلمه از حرف های احمدی نژاد درس دانشگاه نبوده بلکه آموزه های حوزوی است و باید گفت احمدی نژاد فرزند حوزه است و او در ژنو حرف های حوزه را ارائه کرد. عملکرد رئیس جمهور در دوره شهرداری نیز چنین بود و سخنرانی های وی باعث اقبال عمومی به احمدی نژاد شد و ستادهای انتخاباتی احمدی نژاد از وی کسب عزت کردند و منت ستادهای انتخاباتی گردنش نیست. در این دوره از انتخابات نیز ستادهای انتخاباتی از او عزت کسب می کنند.»

اظهارات حمایتی حائری شیرازی از احمدی نژاد هنگام سفر سیدمحمد خاتمی به شیراز تکمیل شد. هرچند وی در جریان دیدار خاتمی از مجتمع ابوعلی سینا و مرکز پیوند اعضا در صدرای شیراز حاضر شد اما آن هنگام که استاندار سابق فارس زبان به تمجید خاتمی گشود، فوراً گفت؛ «تعریفی که ایشان از آقای خاتمی کردند از باب اثبات شیء و نفی ماادا نبود و نظر او نبود که رئیس جمهور فعلی از قبلی ها کمتر است.» خاتمی رفت؛ هم از شیراز و هم از صحنه انتخابات. انتخابات برگزار شد و نامزد تحت الحمایه آیت الله حائری شیرازی پیروز شد.

اعتراض به نتیجه انتخابات همان و اعتراض خطیب حامی همان؛ «کسی پیدا شده می گوید در انتخابات تقلب شده و ما هم می گوییم خب شما تحقیق کنید. این در حالی است که در مقابل صحبت های این شخص هر جوابی داده شد گوش شنوایی وجود نداشت و این در حالی است که حرف باطل تنها برای کسی که به آخرت ایمان ندارد در دلش می نشیند.» او در نخستین کنگره کشوری شهدای طلبه و روحانی اصفهان اظهاراتش را این گونه تکمیل کرد؛ «من در آن زمان با استاندار فارس صحبت کردم و به او گفتم الان من و شما هستیم و به من بگویید در انتخابات تقلب شده یا خیر که ایشان گفتند هیچ تقلبی صورت نگرفته است.»

اما «توهم تقلب» ترجیع بند سخنرانی ها و نوشته های او شد. حائری شیرازی در نوشتاری با عنوان «نخبگان رمضان را دریابند» نوشت؛ «طرح دشمن این بوده و هست که با القای توهم تقلب عصیان بیافریند تا وقتی عصیان خونین شد و از هر دو طرف خون ریخته شد، آنگاه طرفین را به خونخواهی بکشاند. این خونخواهی به حرکت پروانه پنکه می ماند که قبل از حرکت قابل کنترل است ولی بعد از شدت گرفتن قابل کنترل نیست.»

فرناز حسنعلی زاده