هر را از بر تشخیص نمی دهد

این مثل را در رابطه با كسانی می گویند كه بی سواد هستند و معرفت نداشته و قوهٔ ادراك و تشخیص آنها ضعیف است ، تا جایی كه حتی دو كلمه سادهٔ هر و بر را كه شبانان می شناسند و محل به كار بردن …

این مثل را در رابطه با كسانی می گویند كه بی سواد هستند و معرفت نداشته و قوهٔ ادراك و تشخیص آنها ضعیف است ، تا جایی كه حتی دو كلمه سادهٔ هر و بر را كه شبانان می شناسند و محل به كار بردن آن را هم می داند تشخیص نمی دهند .

آورده اند كه ...

شبان یا به اصطلاح دیگر چوپان به كسی گفته می شود كه گله ها و رمه های بز و گوسفند را در صحاری و بیابانها حراست كند و تمام اوقات شبانه را گله داری و گله چرانی بگذراند و شبان به حكم شغل و حرفه اش از جامعه دور است و آداب و رسوم اجتماعی را بخوبی نمی شناسد .

اكثراً بی سواد هستند و غالب ساعات و دقایق آنها به دنبال گله و رمه در خاموشی می گذرد . زبان چوپانی و گله داری زبان مخصوصی است كه با وجود اشكال و دشواری برای دیگران ، شنیدن آن خالی از لذت و شوق نیست .

راندن گوسفندان به سوی آب ، خواندن گوسفندان برای خوردن ، كمك اعلام خطر از نزدیك شدن حیوانات درنده ، بازگرداندن گله به چادر برای دوشیدن ، شیر دادن بره ، جدا كردن بره از مادر و خلاصه تمام حركات و سكنات گله ، تحت فرمان چوپان قرار دارد كه باصداهای مخصوص و متفاوت ، آنها را هدایت و راهنمایی می كند ، از جمله صداهای مخصوص چوپانی در مناطق باختری ایران ، بخصوص منطقه لرستان بیشتر مصطلح می باشد دو صدای هر و بر است كه با تشدید غلیظ ادا می شود . صدای هر برای طلبیدن و خواندن گوسفند و صدای بر با لهجه و آهنگ مخصوص برای دور كردن جلو راندن گوسفند است . پس اگر كسی هیچ نداند به مثابهٔ چوپانی است كه از فرط بی استعدادی حتی هر و بر را از هم تشخیص نمی دهد و بقول باباطاهر :

خوشا آنانكه هر از بر ندانند نه حرفی در نویسند و نه خوانند