کمک به کودک در انجام تکالیف مدرسه

برای شروع انجام تکالیف به کودک کمک کنید البته نه این که تکالیفش را به جای او انجام دهید بلکه فقط کافی است کنار او پشت میز بنشینید و از او سؤال کنید به چه کمکی احتیاج دارد مقررات را به او یادآوری کنید و بگوئید که پس از پایان تکالیفش می تواند تلویزیون تماشا کند یا به بازی بپردازد

دخترم پس از گذراندن دوره مهدکودک و آمادگی برای اولین‌بار پا به مدرسه گذاشته بود. در یکی از اولین روزهای مدرسه، فرزندم پس از بازگشت از مدرسه، خیلی بدخلق و عصبانی بود. از قبل شربت آبلیموئی را که دوست داشت برایش آماده کرده بودم، پس از نوشیدن آن هنوز اخم‌هایش توی هم بود، وقتی از او سؤال کردم در جواب متوجه شدم که از دوستش عصبانی است چرا که از اشتباه وی در نوشتن یک کلمه، انتقاد کرده بود.ناهار را با تزئینات دلپذیر برایش آماده کردم، پس از صرف ناهار و کمی استراحت کم‌کم عصبانیتش برطرف شد و طبق قانونی که گذاشته بودیم شروع به انجام دادن تکالیف مدرسه نمود. او ترجیح می‌داد در روی میز آشپزخنه کنار من تکالیفش را انجام دهد بنابراین میز را تمیز کرده و هرچیزی که حواسش را پرت می‌نمود برداشته بودم. مشق‌هایش را نوشت، دیکته‌اش مانده بود که دوستش حمیده زنگ زد تا برای بازی به خانه ‌آنها برود، در جواب گفتم، دخترم هنوز تکالیفش تمام نشده وقتی آنها را انجام داد، خواهد آمد. دختر عجله داشت تا دیکته‌اش را زود بنویسد بنابراین لغتی را اشتباه نوشت.

به او گفتم: این کلمه را کاملاً درست ننوشته‌ای، بهتره این‌طوری بنویسی... فرزندم خیلی دوست داشت همیشه نمره ۲۰ بگیرد بنابراین گفت مامان می‌شه باز هم نمره ۲۰ به من بدهی؟...!هدف از تکالیف منزل این است که آن‌چه را که کودک در طول روز در مدرسه آموخته است در ذهنش تقویت کند و به یاد بسپارد. همچنین باید بیاموزد که چگونه به تنهائی و بدون کمک مستقیم معلم خود تکالیفش را انجام دهد او باید بتواند فرصت‌هایش را زمان‌بندی کند و احساس مسئولیت‌پذیری را بیاموزد. تکلیف شب در واقع روشی است که کودک به‌وسیله آن به تنهائی آموختن را یاد می‌گیرد.با شروع مدارس والدین انتظار دارند که کودکانشان زمانی را برای انجام دادن تکالیف خود اختصاص دهند دیدگاه‌های هر مدرسه و معلمی در میزان تکالیف مدرسه با سایرین متفاوت است. مهم این است که همه کودکان اگر می‌خواهند پیشرفت رضایت‌بخشی در تحصیل داشته باشند باید عادت‌های درست درس خواندن را یاد بگیرند و به آن عمل کنند و نیز تکالیف خود را با دقت انجام دهند. بیشتر تکالیف درسی حالت مرور کردن دارند و معمولاً تمرین‌های مشابه آنها در کلاس درس توسط معلمان انجام شده است. بعضی از کودکان به کلی از انجام تکالیف درسی خود امتناع می‌کنند و یا در مورد انجام آنها جدیت لازم را ندارند. مسلماً والدین آنها نیز از رفتار کودک خود ایراد گرفته و به خاطر تنبلی یا بی‌مسئولیت بودن، آنها را سرزنش می‌کنند که البته این‌کار مشکل را وخیم‌تر می‌کند.

بهتر است والدین قبول کنند که کودکشان نابغه نیست و با فشار و اجبار نمی‌توانند تغییری در رفتار او به‌وجود آورند ولی می‌توانند با کمک به آنها در یادگیری و اجراء برنامه‌ها و عادت‌های صحیح کارکردن و درس خواندن، به آنها قوت قلب دهند، حمایت کنند و تشویق‌های مناسب انجام دهند تا کودکانشان بتوانند از بیشترین توانائی و استعداد خود بهره گیرند و عملکردهای عالی داشته باشند. همچنین والدین می‌توانند در پیدا کردن منابع و مطالب جدید به فرزند خود کمک کنند و مقررات و قوانین خاصی را در رابطه با انجام دادن و به اتمام تکالیف درسی تعیین نمایند. آنان با نقش مهم خود باید کمک کنند تا برنامه و عادت مناسبی برای درس خواندن کودک خود پیدا کرده و آن‌را به‌کار بندند.

البته والدین باید توجه باشند که معلم فرزند خود نیستند مثلاً ممکن است روش آنها برای حل تمرین ریاضی درست باشد ولی معلمان انتظار دارند که دانش‌آموزان به همان روش یاد شده در کلاس درس عمل کنند، همچنین باید بدانیم که کودکان در توانائی‌ها و استعداد و مدت زمانی که برای فهمیدن مطالب جدید لازم دارند بسیار با یکدیگر متفاوتند. کودکان در هنگام انجام دادن تکالیف خود نباید تحت فشار روحی قرار گیرند بلکه باید ارتباط خوبی بین آنها و والدین وجود داشته باشد.برای این‌که کودک شما درس خواندن و انجام تکالیف را دوست داشته باشد راه‌حل‌هائی پیشنهاد می‌شود:

۱. از انتظارات و اهداف معلم و مسئولان آموزش از دادن تکالیف آگاه شوید. در اوایل سال تحصیلی معلم کودک خود را ملاقات کرده و از نحوه تدریس و انتظارات او آگاهی یابید (مثلاً آیا امتحان هفتگی یا مطالعه خارج از کتاب در برنامه او هست؟ و یا نمره گرفتن از دانش‌آموز بر چه مبنائی خواهد بود؟ کار کلاسی چقدر اهمیت دارد؟ و معلمان چه انتظاراتی از والدین دارند؟) حتی با سؤال کردن از کودک خود نیز می‌توانید اطلاعاتی کسب کنید.

۲. وقتی کودک از مدرسه برمی‌گردد اجازه دهید کمی استراحت کند و در مورد مسائلی که در مدرسه اتفاق افتاده صحبت کند. از قبل چای یا نوشیدنی مورد علاقه او را آماده کنید تا قبل از شروع تکالیف، ارتباط مناسبی بین کودک و شما ایجاد شود.

۳. برنامه زمانی و مکانی مناسب برای انجام تکالیف کودک تدوین نمائید. یعنی اولاً: ساعت مشخصی را برای انجام تکالیف مدرسه تعیین کنید این برنامه را متناسب با کودک خود تهیه کنید. مثلاً ببینید آیا کودک دوست دارد بعد از مدرسه مدت به بازی بپردازد و انرژی خود را تخلیه کند یا مایل است قبل از بازی تکالیفش را انجام دهد. می‌توانید ابتدا برنامه‌تان را به شکل آموزشی بنویسید و سپس در صورت لزوم تغییرات مناسب را در آن اعمال کنید. شاید بهتر باشد انجام تکالیف زمانی باشد که با برنامه تلویزیونی مورد علاقه کودک و زمان بازی او تداخل نداشته باشد. عده‌ای معتقدند ”بهترین زمان برای انجام تکالیف مدرسه زمانی است که کودک پس از بازگشت از مدرسه استراحت کافی کرده باشد.“

کودک باید قبل از بازی کردن یا تماشای تلویزیون تکالیف خود را انجام دهد و اگر دوستانش او را به بازی دعوت کردند باید بگوئیم در فلان ساعت که تکالیفش را انجام داد به سراغ او بیایند. ثانیاً: مکان ویژه‌ای برای انجام تکالیف کودک خود تعیین کنید. مکانی که ساکت بوده و نور کافی داشته و به کتابخانه‌اش نزدیک باشد همچنین جاذبه‌هائی را که می‌تواند حواس کودک را پرت کند کمتر داشته باشد البته نوجوانان دبیرستانی بیشتر دوست دارند در اتاق شخصی خود و به‌طور مستقل مطالعه نمایند ولی کودکان دبستانی که نیازی به سکوت مطلق ندارند اغلب ترجیح می‌دهند تکالیف خود را در اتاق نشیمن انجام دهند. آنها دوست دارند تکالیف خود را با نظارت و کمک والدین (ترجیحاً مادر) انجام دهند بنابراین می‌توان میز آشپزخانه را تمیز کرده و تمام چیزهائی که حواس کودک را پرت می‌نماید برداشته و به‌طور کلی شرایطی ایجاد کنیم تا کودک بتواند پس از صرف عصرانه به انجام تکالیف خود بپردازند. با این وجود، خریدن یک میز تحریر با یک چراغ مطالعه برای کودک تشویق مناسبی جهت انجام به موقع تکالیف مدرسه محسوب می‌شود.

۴. از کودک خود در مورد تکالیفش سؤال نمائید. بیشتر کودکان صادقانه تکالیف خواسته شده را بیان می‌کنند.

۵. برای شروع انجام تکالیف به کودک کمک کنید. البته نه این‌که تکالیفش را به‌جای او انجام دهید بلکه فقط کافی است کنار او پشت میز بنشینید و از او سؤال کنید به چه کمکی احتیاج دارد. مقررات را به او یادآوری کنید و بگوئید که پس از پایان تکالیفش می‌تواند تلویزیون تماشا کند یا به بازی بپردازد.

---