رانندگی بدون ترمز

راننده پژو ۴۰۵ متوجه نشد چطور به موتور برخورد کرد, انگار در یک لحظه هر دو حواسشان پرت شده بود و این باعث شد تا پژو از سمت راننده به موتور برخورد کند تا راننده موتور کنترلش را از دست داده و به زمین بیفتد,او اما به خاطر کم بودن سرعتش آسیب چندانی ندید و قبل از آن که بخواهد بلند شود, راننده پژو به کمکش آمد و بدون آن که بداند خودش مقصر بوده یا موتور سوار به سرعت از او معذرت خواهی و سعی کرد از سلامتش مطمئن شود و موتور سوار نیز توضیح داد, اتفاق خاصی برایش نیفتاده است

راننده پژو ۴۰۵ متوجه نشد چطور به موتور برخورد کرد، انگار در یک لحظه هر دو حواسشان پرت شده بود و این باعث شد تا پژو از سمت راننده به موتور برخورد کند تا راننده موتور کنترلش را از دست داده و به زمین بیفتد،او اما به خاطر کم بودن سرعتش آسیب چندانی ندید و قبل از آن که بخواهد بلند شود، راننده پژو به کمکش آمد و بدون آن که بداند خودش مقصر بوده یا موتور سوار به سرعت از او معذرت‌خواهی و سعی کرد از سلامتش مطمئن شود و موتور سوار نیز توضیح داد، اتفاق خاصی برایش نیفتاده است. در نهایت هر دو راننده با رفتار مناسب و اظهار تأسف از هم خداحافظی کردند و پیش از آمدن پلیس رفتند. این اتفاق نادر، یعنی خداحافظی دو راننده بدون دعوا و زد و خورد با یکدیگر در آبادان اتفاق افتاد.

می‌دانیم این نگاه کمتر در میان هموطنان‌مان و بین رانندگان رایج است و به گفته کارشناسان یکی از دلایل ایجاد ترافیک‌های سنگین در شهرهای بزرگ همین موضوع است.

البته ترافیک مسأله‌ای نیست که تنها مختص به کشور ایران و شهر تهران باشد. دکتر غلامرضا لطیفی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه و کارشناس حوزه شهری در این مورد می‌گوید: «با رشد شهرنشینی و زندگی در کلانشهرها ما ناگزیر با پدیده‌ای به نام ترافیک روبه‌رو می‌شویم. این مسأله را در تمام شهرهای بزرگ دنیا نیز می‌بینیم که در ساعات شلوغی و زمان آغاز و پایان کار در شهر، ترافیک ایجاد می‌شود. با بیشتر شدن جمعیت نیز این ترافیک‌ها بیشتر می‌شود.» آمارها نشان می‌دهد بیشترین‌ترین میزان ترافیک بعد از تهران در مشهد و اصفهان به دلیل جمعیت و توریستی بودن این شهرها وجود دارد.

دورزدن‌های ناگهانی جلوی راننده دیگر، به طور کامل ایست نکردن مقابل فرعی‌ها، راه ندادن به رانندگان دیگر، رعایت نکردن حق عابرپیاده و خیلی از کارهای دیگر همگی بخشی از فرهنگ رانندگی در ایران است که هنوز مسئولان از طریق قانون موفق به جلوگیری و رعایت آن از سوی مردم نشده‌اند. لطیفی در این باره می‌گوید: «آنچه در ایران این مشکل را بیشتر کرده و معضل ترافیک را به وجود آورده، فرهنگ رانندگی در ایران و بی‌توجهی به مقررات رانندگی است، بد رانندگی کردن افراد خود باعث سردرگمی و ایجاد گره‌های ترافیکی می‌شود. کافی است برق یک چراغ قرمز ناگهان قطع شود در آن لحظه دیگر هیچ کدام از رانندگان در ایران حاضر نیستند به هم راه دهند و در این شرایط طبیعی است که ترافیک سنگین به وجود بیاید.»

البته کتمان نمی‌توان کرد که با وضع قوانین سختگیرانه، شیوه رانندگی در کشورمان تغییرات قابل‌توجهی را در این سال‌ها تجربه کرده است. شاید یکی از موفق‌ترین طرح‌های به اجرا درآمده در راهنمایی و رانندگی، همان رعایت قانون بستن کمربند ایمنی بین مردم است که تبدیل به یک فرهنگ شده، به‌ طوری که این فرهنگ بجز در شهر تهران در دیگر شهرها و حتی شهرهای کوچک ایران نیز رایج شده است.

اما با وجود اجرای این‌گونه طرح‌ها، خیلی‌ها معتقدند که مشکل رفتارهای ترافیکی مردم در ایران با اتخاذ این‌گونه راه‌حل‌ها به طور ریشه‌ای حل نمی‌شود.

در این زمینه لطیفی معتقد است تمام طرح‌هایی که در حال حاضر برای بهبود وضع ترافیک شهر تهران طراحی شده، همگی مُسکّن است و هیچ‌کدام راه‌حل اصلی برای حل مشکل ترافیک نیست و برای این کار ما نیاز به فرهنگسازی داریم.»

● وضع قوانین جدید

«انگار راننده فراموش کرده خیابان دو لاین دارد و نمی تواند این قدر لاین سبقت را اشغال کند.» این را راننده دیگری که در ردیف رانندگان پشت‌سر یک خودرو پراید در حال رانندگی هستند و نمی‌توانند از او جلو بزنند، می‌گوید. بعد از حدود ۲۰ دقیقه راننده انگار تازه متوجه ترافیک پشت‌سر خود شده و بدون اعتنا به بقیه با یک دست، کمی فرمان را به سمت دیگر می گیرد تا بقیه بتوانند از کنارش رد شوند و با دست دیگر گوشی موبایلش را که به نظر می‌رسد در این مدت در حال مکالمه با آن بود را در جای خود می‌گذارد و پس از مدتی سرعتش را زیاد می‌کند.

رعایت نکردن قوانین و حتی حقوق رانندگان دیگر، در حقیقت نقض حقوق شهروندی است و مسأله‌ای است که راهنمایی و رانندگی نیز به فکر مقابله با آن افتاده به طوری که امسال قوانین جدیدی برای آن در نظر گرفته شده است و برای اجرای این قوانین نیز از بازرسان نامحسوس استفاده می‌شود.

در این قانون علاوه بر بیشتر شدن میزان جریمه برای تخلفات به جزئیات بیشتری در رعایت قوانین اشاره شده که حتی به ریختن زباله در خیابان، کشیدن سیگار هنگام رانندگی، پرتاب ته سیگار از پنجره خودرو به بیرون و حتی ریختن آب دهان در خیابان نیز اشاره شده است. البته سرهنگ محمدرضا پرتوی، کارشناس راهنمایی و رانندگی معتقد است وضع قوانین به تنهایی نمی‌تواند جلوی این رفتار و نقض حقوق شهروندی را بگیرد و باید برای رایج‌شدن چنین مسأله‌ای فرهنگ‌سازی شود.

صبا صراف