چرا بازیگران بازیگر نمی مانند

تب متفاوت بودن

این اتفاق مدت هاست افتاده. بازیگران دیگر بازیگر نمی مانند. آنان از شهرت به دست آمده استفاده می کنند و کاری دیگر را برمی گزینند. اینک در آستانه نمایشگاه عکس هدیه تهرانی آن هم در خانه هنرمندان باز هم بحث داغ این روزها حضور بازیگران در شاخه های دیگر است. حضورشان هم هر بار با واکنش های دوسویه روبه رو می شود. برخی اعتقاد دارند هر کس آزاد است در هر زمینه یی فعالیت کند و برخی دیگر فقط حضور اهل فن را حق می دانند. بازیگران گذری می آیند و به اصطلاح نان شهرت خود را می خورند. اما موضوع این است که برخی از همین بازیگران می روند مزون لباس می زنند یا نمایشگاه ماشین. تولیدی می زنند یا فرش فروشی. کار اقتصادی می کنند یا تجارت. از طرفی برخی دیگر هم وارد عرصه هنر می شوند. پس می توان عرصه هنر را وسیع تر از آن دانست که برای ورودش احتیاج به مجوز داشت. بگذاریم هنر مخاطب خود را پیدا کند و مانند دولت به انحصاری کردن آن نپردازیم. اما بازیگران در این چند سال راه های مختلفی را برای حضور و استفاده از شهرت و محبوبیت خود انتخاب کردند.

● هدیه تهرانی

هنگامی که سخن از عکس می آید بلافاصله همه یاد چند نفر می افتند؛ نیکی کریمی، رضا کیانیان و حامد بهداد. حالا به جمع شان هدیه تهرانی هم اضافه شده است. به هر حال نمایشگاه عکس هدیه تهرانی روز ۱۷ آذرماه در خانه هنرمندان افتتاح می شود. به گزارش مهر این نمایشگاه حاصل تلاش سه ماهه جمعی از هنرمندان و دوستان این بازیگر شناخته شده است. او سراغ موضوعی روزمره رفته است که در شبانه روز بارها با آن سر و کار داریم یعنی آب و ۸۰۰ عکس با این موضوع را برای بازدید علاقه مندان جمع آوری کرده است. هدیه تهرانی از آخرین باری که بر پرده سینما دیده شد یعنی چهارشنبه سوری فیلم های گوناگونی بازی کرد از نیوه مانگ تا فرزند صبح. از شبانه تا نسل جادویی. طراحی صحنه تئاتر یرما، برگزاری نمایشگاه کانسپچوال آرت با جواهرات و قیمت بالای یک میلیون و علاقه مندی برای تبدیل خانه به گالری مشغولیات او در این مدت بوده است. این روزها در شهرک غرب در فیلم «هفت دقیقه به پاییز» علیرضا امینی بازی می کند. اما نکته یی که شاید برخی ها در برابر آن جبهه بگیرند این نکته است که او از هم اکنون تعدادی از آثارش را پیش فروش کرده است.

دیگر کسانی که جرات کردند برای عکس های خود نمایشگاه برپا کنند نیکی کریمی، لاله اسکندری، رضا کیانیان و حامد بهداد هستند و البته ناصر تقوایی و عباس کیارستمی هم که جزء کارگردانان هستند و عکس هایشان طرفداران جهانی دارد. آثار کیانیان هم در حراج کریستی بهار امسال با قیمت پایه هشت هزار دلار شرکت کرده بود.

● ماهایا پطروسیان

خیلی از بازیگران از راه فیلم کوتاه وارد دنیای دیگر می شوند. این راه آسان و ساده تری است. مدعیان کمتری وجود دارد و دست های سینماگران این حیطه همراه تر است.

به قول ماهایا پطروسیان که این روزها با همان ساخته اول خود توانسته در جشنواره ها شرکت کند و مورد توجه قرار گیرد؛ «در این راه دست فیلمساز بازتر است. می تواند بدون محدودیت همه ابعاد زندگی را نشان دهد.»

او فیلم «یک روز قشنگ برفی» را به صورت مشترک با امیر توده روستا کارگردانی کرده است و از مردادماه و در جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان همدان آن را به نمایش عمومی گذاشته است. او به عنوان بازیگری که اکنون دو فیلمش مصاحبه (بهرام کاظمی)و خواب لیلا (مهرداد میرفلاح) را آماده نمایش دارد و فیلم تاکسی نارنجی (ابراهیم وحیدزاده) در مراحل مختلف فنی قرار دارد، تاکید دارد؛ «این اتفاق تنها در ایران رخ نمی دهد. در همه جای دنیا به وضوح دیده می شود. او دلایل خود را برای حضور بازیگران در عرصه فیلمسازی دارد؛ این بازیگرها کلی نگر هستند. به دلیل نزدیکی به حیطه های هنری اکثر بازیگرها کارهای دیگر از جمله گریم و کارگردانی و طراحی صحنه و لباس و... را خوب بلدند.» شاید او نیز مانند نیکی کریمی به دنبال ساخت فیلم سینمایی کارگردانی باشد اما هنوز در این راه گام برنداشته و گفته است؛ «فیلم کوتاه هم می تواند شروعی برای حرفه یی شدن و ساخت فیلم بلند باشد که تجارب کافی را به دست آورند و هم می تواند کارگردان به ساخت فیلم کوتاه ادامه دهد و در آن حرفه یی شود و کارگردان فیلم کوتاه باقی بماند.» به هرحال این بازیگر در اولین تجربه کارگردانی خود از چهره ها و اشخاص توانمند و بزرگ استفاده کرده و عوامل فیلم خود را حرفه یی چه بازیگر و چه فیلمبردار انتخاب کرده است. او البته فیلمنامه یی به نام «شعبده باز» را حدود هفت سال پیش نوشته و تاکیدش بر بازیگری است چه در فیلم کوتاه چه در فیلم بلند. آنچنان مجذوب شخصیت هایش است که در این فیلم بازی کرده است.

● شهره سلطانی

شهره سلطانی شاید زیاد بازیگر مشهوری در سینما نباشد اما کارهای متنوعی در تئاتر کرده است. حالا او سراغ ساختن فیلم کوتاه رفته است و دلایل خاص خود را دارد. او می گوید؛ «زن ها همیشه نگاه متفاوتی دارند. مساله اصلی در فیلمسازی این است که همه چیز از دید تو با نگاه تو و از زاویه دوربین تو ساخته می شود. پس برای همه حاکمیت جذاب است. ما بازیگران همیشه از سوی کارگردانان انتخاب می شویم و تقریباً به تمام خواسته ها تن می دهیم حال اگر خودمان تصمیم گیرنده خودمان باشیم قطعاً لذت بخش است.»

او علت این حضورش را این تب تند فیلمسازی نمی داند و گفته است؛ «در پاره یی از مواقع به دلیل بسیاری از معذوریت ها مجبور هستم در فیلمی بازی کنم اما حتی در آن لحظه ها هم از دریچه شخصی خودم به کارگردانی نگاه می کنم و تصمیم گیر نهایی خود من هستم.»

● شبنم قلی خانی

برای مریم مقدس سینمای ایران ساختن فیلم کوتاه دیگر امر معمول شده است و اکنون پنج فیلم کوتاه و مستند را در کارنامه اش دارد. اولین فیلمش «من تنها»، دومی «خونه» یا «وقتی خونه با آدم ها قهر می کنه» و سومی که نمایش های جهانی هم داشته «زندگی، انشایی ساده» است. او به دنبال ساخت و روند کلاسیک در آثارش است. کوتاه سخن گفتن برایش جذابیت داشته و به دنبال این تجربه بوده است. در سه فیلمی هم که ساخته تقریباً یک قصه گویی کلاسیک دارد. شاید بعدتر از او فیلم های مدرن تری هم دیده شود. او در فیلم هایش لحظه های گوناگونی را تجربه کرده است. اولی راجع به تنهایی یک زن است، «خونه» راجع به خانه یی است که با آدم هایش قهر می کند و آن آدم ها را به خانه راه نمی دهد و «زندگی، انشایی ساده» قصه ساده یی است از یک پسربچه روستایی به نام هیوا که برای چند ساعت از کودکی خود فاصله گرفته و همزمان به مادر و مادربزرگ خود کمک می کند و همان طور که از اسم فیلم پیداست در رابطه با مرگ و زندگی است. این فیلم در جشنواره بین المللی فیلم های کردی که هرساله از ۲۹ آبان تا ۹ آذر (۳۰-۲۰ نوامبر) در شهر لندن برگزار می شود هم شرکت داشته است. او اینک به دنبال کارگردانی تله فیلم است.

● مهتاب کرامتی

سفیر یونیسف بودن بهترین انتخاب هر بازیگری است. برای این حضور تنها یک شرط لازم است یعنی شهرت. و مهتاب کرامتی در کنار توانایی هایش همچون دوست داشتن کودکان این انتخاب را کرده است. او برای روز جهانی کودک در کنار دیگر سفیران به غزه رفت و طی این دو سال که به عنوان سفیر حسن نیت انتخاب شده در این کار موفق بوده است. گلشیفته فراهانی نیز پیش از رفتن به عنوان سفیر سل فعالیت خود را آغاز کرده بود. هیچ گاه آن روزهای همبستگی و کمک بازیگران را در روزهای بعد از زلزله بم ۸۳ نمی توان فراموش کرد. از هدیه تهرانی تا عزت الله انتظامی همه قدم در این راه گذاشته بودند. این کمک به دیگران درباره نجات برخی از محکومان به اعدام زیر ۱۸ سال نیز ادامه داشت. از هما روستا تا تهمینه میلانی همه در این گونه فعالیت ها حضور داشتند.

در کشورهای دیگر به خصوص در منطقه خاورمیانه شهرت افرادی هم چون نانسی عجرم برای این انتخاب کمک شان کرده است. دیگر سفیر ایرانی علی دایی بود که در سال های ۹۷ و ۹۹ این عنوان را داشت. کسانی همچون دنی کی اولین بار در سال ۱۹۵۴ نقش سفیر صلح را ایفا کرد و پس از او «آدری هیپبورن» بازیگر سینما و دیگران این مسیر را ادامه دادند. اکنون افراد شناخته شده یی همچون «آمیتاب باچان»، «دیوید بکام»، «ریکی مارتین»، «جکی چان»، «سر راجر مور» و «آنجلینا جولی» به عنوان سفیران جهانی فعالیت می کنند.

مریم عباسی