۷ آبان ۱۳۲۰ ـ برکنارشدن مقامات نظامی و غیر نظامی ایران به دستور متفقین و آزمندی، فرصت طلبی ها و ...

از هفتم آبان ۱۳۲۰ (۲۹ اکتبر۱۹۴۱)، دوماه پس از اشغال نظامی ایران کار برکناری، بازنشستگی و انتقال مقامات نظامی و غیر نظامی ایران طبق فهرست متفقین آغاز شد. دراین تصفیه دامنه دار …

از هفتم آبان ۱۳۲۰ (۲۹ اکتبر۱۹۴۱)، دوماه پس از اشغال نظامی ایران کار برکناری، بازنشستگی و انتقال مقامات نظامی و غیر نظامی ایران طبق فهرست متفقین آغاز شد. دراین تصفیه دامنه دار بسیاری از افسران ارتش نیز به کارهای غیرنظامی گمارده شدند.

مروری بر فهرست مقامات تصفیه شده و سوابق آنان نشان می دهد که عمدتا از میان میهندوستان و مخالفان سلطه اجنبی انتخاب شده بودند. در میان آنان گروهی هم که قبل از اشغال نظامی ایران،تمایل به ناسیونال سوسیالیسم آلمان از خود نشان داده بودند دیده می شدند.

همزمان با آغاز کار تصفیه مقامات، کمبود مواد غذایی و کالای مصرفی چهره خود را در ایران آشگار می کرد. کار جیره بندی در شهرهای بزرگ ایران و همزمان با آن سوء استفاده از این وضعیت، احتکار و توزیع مواد غدایی آلوده و کالای نامرغوب آغاز شده بود. مقامات اشغالگر (متفقین) این وضعیت را به حساب آزمندی و فرصت طلبی و طبیعت بد برخی از اتباع ایران می گذاردند و با این بهانه که نمی توان با اعمال زور ماهیت افراد را تغییر داد از خود سلب مسئولیت می کردند. برخی از این مقامات خارجی بعدا در خاطرات مکتوب خود و یا در مصاحبه ها (تاریخ شفاهی که در کتابخانه ها محفوظ است) از این خصلت معدودی از ساکنان ایران ابراز تعجب کرده بودند که در «روزهای سخت» دست به سوء استفاده زده بودند!. این باورها، توفیر زیاد با ابراز نظر «جان ملکم» انگلیسی که در دهه اول قرن ۱۹ به ایران آمده بود و خاطرات مورگان شوستر آمریکایی ندارد. برای اصلاح این خصلت ناروا، راه آموزش و تمرین اخلاقیات و معنویات توصیه شده است.