نسبت ولایت و حکومت

کم کم صدای آشنای غدیر به گوش می رسد و رایحه دلنواز و شمیم روح افزای ولایت نزدیک می شود زائران خانه خدا در غدیر جمع شده اند تا چراغی برای هدایت ابدی و رهایی از ظلمات دنیا برایشان روشن شود

۱) کم کم صدای آشنای غدیر به گوش می رسد و رایحه دلنواز و شمیم روح افزای ولایت نزدیک می شود... زائران خانه خدا در غدیر جمع شده اند تا چراغی برای هدایت ابدی و رهایی از ظلمات دنیا برایشان روشن شود. انسانهای خاکی گوش تاگوش نشسته اند و گوش ها را به حریر صدای محمد(ص) سپرده اند... دست ابوتراب با دست پیامبر بلند شده و امید سرافرازی و سعادت دنیا و عقبی در دل مؤمنان زنده می شود... علی(ع) به معراج دستان نبی(ص) می رود؛ «ای مردم هر که من مولای اویم، این علی مولای اوست»... غدیر یکپارچه اشک و خشم می شود. اشک در چشمان مؤمنان و خشم در چشم دنیاپرستان. شوق در دل متقین و آشوب در دل مترفین... همه دیدند و شنیدند. دوست و دشمن به تبریک آمدند. حتی سنگ ریزه های خم نیز به صدا درآمدند... اما شماری از آنان چه زود از آنچه به چشم دیدند و به گوش شنیدند به طمع دنیا گذشتند و عینیت «حق و عدالت» را تنها گذاشتند! جیفه دنیا با عقل و دین آدم چه کارها که نمی کند.

۲) غدیر حکایت یک سرزمین و یک «واقعه» نیست، غدیر یک «تفکر» است. نشانه رمزی است که از تداوم هدایت انبیاء الهی خبر می دهد. غدیر «چشمه»ای است که تا پایان هستی می جوشد، «کوثر»ی است که جاری است و تمام نمی شود تا پایان عالم و مرگ آفتاب!

واقعه غدیرخم جریانی است برخاسته از یک داده وحیانی و اندیشه ای پیامبرانه که ریشه در «هدایت» الهی برای بشر دارد. پیامبر عظیم الشان اسلام در طول دوران رسالت خود از هر فرصتی برای بیان جایگاه حضرت علی(ع) به عنوان ادامه دهنده راه پیامبران بهره می گرفت و غدیر اوج معرفی پیامبر(ص) در سال آخر عمرشریف آن حضرت بود.حالا دیگر دوران رسالت رو به پایان بود و احکام الهی و شریعت محمدی(ص) در بین امت اسلام بیان شده و تنها یک حرف برای تکمیل رسالت باقی مانده بود که در غدیر بیان شد تا ملاک تشخیص حق و باطل مشخص و عیار عدالت و ظلم معلوم گردد.

امام صادق(ع) در عظمت غدیر می فرمایند: «شیطان ۴ بار ناله نومیدی سر داد؛ روزی که از سوی خدا لعن شد، روزی که از آسمان به زمین هبوط کرد، روزی که پیامبر اسلام(ص) به نبوت مبعوث شد و روز غدیرخم.»

۳) همه حکومت ها به الگو نیاز دارند تا براساس آن رابطه بین حاکم و مردم تبیین شده و حکومت کار خود را به درستی انجام دهد. امام راحل(ره) بر این عقیده استوار بود که «غدیر» الگوی «حکومت اسلامی» را معین کرده است؛ «روز غدیر روزی است که پیغمبر اکرم(ص) تکلیف حکومت را معین فرمود و الگوی حکومت اسلامی را تا آخر تعیین فرمود که حکومت اسلام، نمونه اش عبارت از یک همچو شخصیتی است که در همه جهات مهذب، در همه جهات معجزه است. و البته پیغمبر اکرم این را می دانستند که به تمام معنا کسی مثل حضرت امیر(ع) نمی تواند باشد، لکن نمونه را که باید نزدیک به یک همچو وصفی باشد، از حکومت ها تا آخر تعیین فرمودند.»

حضرت امام(ره) که روشنگر و مجدد اسلام ناب محمدی(ص) به شمار می آیند، «ولایت» در حدیث غدیرخم را به معنای «حکومت اسلامی» می دانستند. در مکتب امام این حاکمیت دینی منبعث از آموزه های اسلامی و مبتنی بر شریعت الهی است که می تواند به اداره امور جامعه اسلامی پرداخته و موجب سعادت بشر شود.

در جهان امروز آنهایی که با تکیه بر انسان گرایی- به معنای غربی آن که فقط تاکید بر رفع نیازهای مادی و غیرمعنوی بشر دارد- ایده حکومت غیردینی را ترویج کرده و می کنند، اندیشه سکولار خود را در برابر موج بازگشت بشر بسوی معنویت و وحدانیت - خصوصاً اسلام گرایی- شکست خورده می بینند. هر چند به خاطر منافع خود حاضر به پذیرش این شکست نیستند و هنوز بر اندیشه های فرهنگ لیبرالی، اقتصاد لیبرالی، حکومت لیبرال و... که همگی سر در آبشخور مادی گرایی و دوری از مبدأ هستی دارد، پافشاری می کنند.

کسانی که در برابر نظام اسلامی صف بندی کرده و در مقابل انقلاب ایستاده اند، جبهه جدیدی از سکولاریست های نوپدید هستند که هر چند در ظاهر شعارهای غیردینی نمی دهند- که البته این چنین هم نبوده و صراحتا از واسپردن اندیشه های امام(ره) و اسلام به موزه ها! سخن راندند- اما حقیقت تقابل آنان، ضدیت با حکومت دینی است. جریان موسوم به اصلاح طلبی که طی سالهای زمامداری امور اجرایی کشور، از هیچ کوششی برای عبور از حاکمیت دینی و ترویج فرهنگ لیبرالیسم در حوزه های سیاست، اقتصاد، فرهنگ و اجتماع فروگذار نکردند، سالهای اخیر نیز با بهره جویی از هزاران سایت اینترنتی و دهها روزنامه و نشریه ای که در خدمت اشاعه اندیشه سکولار آنان بوده، تلاش کردند تا جایی که ممکن است بین مردم- به عنوان صاحبان اصلی و ولی نعمتان حاکمیت- و حاکمان کشور جدایی بیندازند.

اگر قدری هسته و ماهیت اغتشاشات بعد از انتخابات اخیر را نیز بشکافیم، هدفی جز جدایی مردم از حاکمیت و نشان دادن ضعف حکومت دینی در اداره امور جامعه، پیدا نمی کنیم.

«حاکمیت» و «ولایت» دو روی یک سکه و دو بیان از یک واقعیت واحد هستند. بدون تایید حاکمیت نمی توان صاحب ولایت شد و بدون ولایت هم نمی توان حاکمیت الهی را شکل بخشید. حضرت امام(ره) درباره کسانی که در مقابل انقلاب قد علم کرده و در همان حال داعیه «ولایت» نیز داشتند،می فرمود؛ اینها ولایت که هیچ، دیانت هم ندارند.

اما، حکومت دینی که در راس آن ولی فقیه قرار دارد، طی سالهایی که در چارچوب نظام اسلامی حاکمیت بر مردم را عهده دار است، آنچنان محکم و استوار ایستاده که تهدیداتی از این دست ذره ای خلل در آن وارد نمی کند.

۴) تصور غلط دیگری وجود دارد و آن اینکه؛ برخی نهایت «ولایت» را در «معنویت» می دانند، حال آنکه ولایت با امر دنیای مردم هم سروکار دارد. عدالت خواهی و عدالت گستری جزیی از آموزه های اصیل اسلامی است. در مسیر معنویت، عدالت پروری هم لازم است.

دشمنان حضرت علی(ع) از آن روی با آن بزرگوار دشمنی می کردند که ایشان را سخت گیر می دانستند اما سخت گیری با چه کسی و برای چه؟! همان امیرالمؤمنینی که بر رانت خواران و اشراف سخت می گرفت و چراغ بیت المال را در نزد زیاده طلبان خاموش می کرد، بچه های یتیم کوفه را بر پشت خود سوار می کرد و همراه آنان اشک می ریخت. همان امیرالمؤمنینی که فرمود؛ اگر به ناحق از بیت المال خشتی تهیه کرده و در ساختمانی به کار برده باشید، باز پس خواهم گرفت و در برابر امانت گرفتن گردنبند از بیت المال در برابر دختر خود روی درهم کشید، هنگامی که حرامیان در گوشه ای از سرزمین تحت حاکمیت وی خلخال از پای یک دختر یهودی بیرون کرده و می ربایند، با اندوه می فرماید؛ اگر کسی ازاین غصه بمیرد قابل ملامت نیست.

حکومت دینی و ولایی، حکومت عدالت گستری است. مسئولان کشور باید به فرمایش امام راحل(ره) که حاکمیت اسلام را در ایران بنیان گذاشت، حکومت را از حاکمیت علوی الگو برداری کنند. مسئولان خصوصا در دولت اصولگرا برای حصول این مهم تلاش بسیاری کرده و به حق کارهای بنیادین و در خور تقدیری هم صورت گرفته است، اما از فاصله ای که تا رسیدن به مرزهای حکومت علوی داریم، نباید غفلت کنیم.

بعد از انقلاب اسلامی همه دشمنان از هر راهی که می توانستند با صرف هزینه های هنگفت، برای مقابله با اسلام و سرنگونی حکومت دینی، تلاش کردند. امروز نیز نظام اسلامی مورد هجوم همه جانبه دشمنان داخلی و خارجی است. دشمن با صرف بودجه های کلان و نجومی که به صورت علنی و چند برابر آن که به شکل پنهانی هزینه شده و اعلام نمی شود، برای براندازی پرچم اسلام در کشورمان بسیج شده است. «ولایت پذیری» شرط نجات کشور است.

حمید امیدی