چگونه در مورد مشکلات با کودکان صحبت کنیم؟

تعریف مشکلات در زندگی چیست؟

منظور از مسائل مشکل، رویدادها و شرایطی هستند که پذیرش و سازگاری با آن‌ها برای اکثریت مردم کار چندان ساده‌ای نیست. در رویارویی با موضوعاتی مانند مرگ، طلاق، مهاجرت، جا به جایی منزل و... که درک و فهم آن‌ها برای کودکان دشوار است به خاطر سپردن و رعایت نکات زیر می‌تواند کمک کننده باشد.

سن، میزان پختگی و سطح رشدی کودک را در نظر بگیرید. کودکان در سنین مختلف توان متفاوتی برای پردازش اطلاعات، بیان کلامی و انتزاعی و سطوح مختلفی از تحمل ناکامی دارند.

واکنش والدین به حوادث زندگی تاثیر بسیاری بر چگونگی رفتارهای کودک دارد. کودکان واکنش پدر و مادر را در برابر رویدادهای آسیب‌زا مشاهده و درک می‌کنند‌. در واقع چگونگی پاسخ کودکان به این حوادث به واسطه پاسخ‌های والدین تعیین می‌شود.

کودک شما در مواجه با مشکلات، از طرز برخورد شما با مشکلات الگو برداری می‌کند.

تا جایی که امکان دارد باید هر دو والد در این گونه بحث‌ها شرکت داشته باشند. این بحث‌ها باید در موقعیت‌هایی صورت پذیرد که امکان قطع شدن آن‌ها کمتر وجود داشته باشد (مثلا ماشین جای مناسبی است که نوجوانان می‌توانند هنگام رانندگی پدر یا مادر خود به راحتی با آنها صحبت کند.)

وقتی کودکان از حادثه‌ای آزار می‌بینند یا متاثر می‌شوند، ممکن است در مورد آن صحبت کنند یا رفتارشان دستخوش تغییر شود. ارتباط خوب میان والدین و فرزندان باید در سنین پایین (سال‌های پیش دبستانی) آغاز شود طی زمان پرورش یابد و غنای بیشتری پیدا کند. هنگام بروز یک پدیده بحرانی و دشوار ارتباط به سرعت قابل ایجاد نیست.

در ادامه به برخی بایدها و نباید‌هایی که والدین بهتر است برای صحبت با کودکان از آن‌ها پیروی کنند می‌پردازیم.

بایدها و نبایدهای رابطه والدین و فرزندان

بایدها

• به حس درونی خود به عنوان پدر یا مادر اطمینان کنید.
• قبل از صحبت با کودکان پیام‌ها و افکار خود را سازمان‌دهی کنید.
• پیام‌های ساده و مشخص بدهید.
• صادق باشید.
• به دقت به صحبت‌های کودک گوش کنید و سوالات او را پاسخ دهید (زمان زیادی را به این امر اختصاص دهید.)
• آماده باشید و سعی کنید پاسخ ها و سوالات کودک را پیش بینی کنید.
• واکنش‌های کودکان را مشاهده کنید، اگر کودک گیج آشفته و مقاوم است آرام باشید.
• بدانید که کودک ممکن است احساسات و هیجانات مخلوطی داشته باشد (مثلا از پدر بزرگ خشمگین باشد که چرا مرده است.)
• راه‌های ارتباطی را باز نگه دارید. کودک غالبا نیاز دارد در مورد آینده صحبت کند. او زمان کافی می‌خواهد تا بتواند اطلاعات را به شیوه خود پردازش کند.

نباید ها

• وقتی کودک آشفته است با او در مورد مسائل پیچیده صحبت نکنید.
• وقتی کودک ناراحت است یا روز واقعا بدی داشته مسائل دشوار را به میان نکشید.
• نصیحت یا موعظه نکنید و مراقب آهنگ کلام خود باشید.
• از کودک سوالات خیلی مستقیم نپرسید؛ به او اجازه بدهید سوالات خود را بپرسد.
• به کودک اطمینان کاذب ندهید؛ به او دروغ نگویید.
• دیگران را مقصر قلمداد نکنید (مثلا در جریان جدایی با طلاق والد دیگر را محکوم نکنید.)
• اگر کودک خیلی لجباز یا عصبانی شده است بحث را ادامه ندهید.

منبع: وبسایت پروفسور سلطان‌زاده