|
Vinblastine Sulfate
|
|
وين بلاستين
|
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
توجه: موارد و مقدار مصرف اين دارو ممکن است تغيير يابد. جهت کسب اطلاعات جديد به منابع پزشکي مراجعه شود.
سرطان پستان يا بيضه، لنفوم هوچکيني و غير هوچکيني، کوريوکارسينوم، لنفوسارکوم، نوروبلاستوم، سرطان ريه، ميکوز فونگوئيد، هيستيوسيتوز، سارکوم کاپوسي.
بزرگسالان: مقدار mg/kg 0.1 يا mg/m2 3.7 هر هفته يا هر دو هفته تزريق وريدي مي‌شود. در فواصل يک هفته مي‌توان تا به دست آمدن پاسخ باليني مناسب، مقدار mcg/kg 50 يا mg/m2 1.8-1.9 به مقدار مصرف اضافه کرده حداکثر مقدار مصرف در هفته mg/kg 0.5 يا mg/m2 18.5 است. اگر تعداد گلبول‌هاي سفيد کمتر از mm3 /4000 باشد، نبايد مصرف دارو تکرار شود.
کودکان: هر هفته، مقدار mg/m2 2.5 به صورت مقدار مصرف واحد تزريق وريدي مي‌شود. هر هفته مقدار mg/m2 1.25 به مصرف دارو مي توان اضافه نمود. حداکثر مقدار مصرف mg/m2 12.5 در هفته است.
|
موارد منع مصرف و احتياط:
تداخل دارويي
مصرف همزمان با متوترکسات اثرات اين دارو را از طريق افزايش برداشت سلولي آن افزايش مي‌دهد. در نتيجه، مقدار کمتري از متوترکسات مورد نياز است و خطر بروز مسموميت ناشي از آن کاهش مي‌يابد.
ضد قارچ‌هاي آزولي و اريترومايسين ممکن است باعث افزايش خطر مسموميت با اين دارو شوند.
مصرف همزمان با ميتومايسين باعث ايجاد تنگي نفس حاد و برونکواسپاسم شديد مي‌شود. با احتياط استفاده نماييد.
وين‌بلاستين باعث کاهش غلظت فني‌توئين مي‌شود. دوز فني‌توئين را بر حسب نياز افزايش دهيد.
|
عوارض جانبي:
ملاحظات اختصاصي
علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامي آلکالوئيدهاي وينکا، رعايت موارد زير نيز توصيه مي‌شود:
1- براي تهيه محلول، 10 ميلي‌ليتر محلول نرمال سالين تزريقي به ويال اضافه مي‌کنند تا محلولي با غلظت mg/ml 1 حاصل شود.
2- دارو را مي‌توان از طريق لوله انفوزيون وريدي در حال جريان طي يک دقيقه تزريق کرد.
3- رقيق کردن دارو در حجم زياد براي انفوزيون در وريدهاي محيطي توصيه نمي‌شود. اين روش خطر نشت دارو را افزايش مي‌دهد. دارو را مي‌توان به صورت انفوزيون وريدي از طريق يک کاتتر وريد مرکزي تزريق کرد.
4- براي کاهش بروز تهوع، قبل از دارو يک داروي ضد استفراغ مصرف شود.
5- براي مشخص شدن اثر دارو بر گلبول‌هاي سفيد، قبل از مصرف نوبت بعدي آن، بايد حداقل فاصله بين دفعات مصرف هفت روز باشد. ممکن است لکوپني بروز کرده باشد.
6- کاهش مقدار مصرف ممکن است در بيماران مبتلا به بيماري کبدي ضروري باشد.
7- بعد از تزريق دارو، بروز واکنش حاد و مخاطره‌آميز اسپاسم نايژه در بيمار پيگيري شود. اين واکنش بيشتر در بيماراني بروز مي‌کند که همزمان با اين دارو ميتومايسين نيز مصرف مي‌کنند.
8- مصرف مايعات زياد و تجويز آلوپورينول از نفروپاتي ناشي از اسيد اوريک جلوگيري مي‌کند.
9- در طول درمان، تعداد گلبول‌هاي قرمز و سفيد خون و پلاکت‌ها شمارش شوند.
10- در صورت لزوم مي‌توان از ملين‌ها استفاده کرد. داروهاي ملين را مي‌توان به عنوان پيشگيري از يبوست مصرف کرد.
11- وين‌بلاستين نبايد با وين‌کريستين يا داروي تحقيقي وين‌دسين اشتباه شود.
12- مسموميت عصبي ناشي از اين دارو کمتر از وين‌کريستين است.
|
|
|
تداخل دارويي:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
وين‌بلاستين ممکن است غلظت اسيد اوريک خون و ادرار را افزايش دهد. باعث کاهش WBC و پلاکت مي‌شود.
|
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
اثر ضد نئوپلاسم: وين‌بلاستين از طريق متوقف ساختن چرخه تقسيم سلولي در مرحله متافاز عمل مي‌کند و موجب انسداد ميتوز مي‌شود. هم‌چنين، اين دارو ساخت RNA وابسته به DNA را مهار کرده و با متابوليسم اسيدآمينه تداخل و ساخت پورين را مهار مي‌کند.
فارماکوکينتيک
جذب: جذب وين‌بلاستين از دستگاه گوارش قابل پيش بيني نيست و به همين دليل ، اين دارو از راه تزريق وريدي مصرف مي‌شود.
پخش: به‌طور گسترده در بافت‌هاي بدن انتشار مي‌يابد. از سد خوني - مغزي عبور مي‌کند، ولي در مايع مغزي- نخاعي (CSF) به غلظت قابل ملاحظه‌اي نمي‌رسد.
متابوليسم: به‌طور نسبي در کبد به يک متابوليت فعال متابوليزه مي‌شود.
دفع: عمدتاً به صورت تغيير نيافته از راه صفرا دفع مي‌شود. مقدار کمتري از دارو از طريق ادرار دفع مي‌گردد. دفع اين دارو از پلاسما در سه مرحله انجام مي‌شود.
|
|
|
فارماكوكينتيك:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف : عفونت‌هاي باکتريايي يا لکوپني (زيرا درمان با داروهاي مهارکننده فعاليت مغز استخوان، مانند وين‌بلاستين، موجب افزايش دفعات بروز عفونت مي‌شود).
موارد احتياط: وين‌بلاستين مي‌تواند موجب نازايي شود. فقدان اسپرم بعد از درمان با وين‌بلاستين گزارش شده است. در بيماران با نارسايي کبدي يا اختلالات آن با احتياط مصرف شود.
|
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Injection, powder: 10mg
|
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: آلکالوئيد رينکا.
طبقه‌بندي درماني: ضد نئوپلاسم.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده D
نکات قابل توصيه به بيمار
1- مصرف زياد مايعات موجب افزايش دفع ادرار و تسهيل در دفع اسيد اوريک مي‌شود.
2- پاسخ درماني به دارو بلافاصله حاصل نمي‌شود. حدود 12 هفته وقت لازم است تا پاسخ به دارو مشخص شود.
3- از تماس با افراد مبتلا به عفونت خودداري کنيد.
4- بعد از خاتمه درمان، رويش مو مجدداً شروع خواهد شد.
5- در صورت بروز نشانه‌هاي گلو درد و تب و کبودي يا خونريزي غير عادي، فوراً به پزشک اطلاع دهيد.
مصرف در سالمندان: بيماران مبتلا به لاغري مفرط (Cachexia) يا زخم پوستي (که در بيماران سالخورده شايع‌تر است)، ممکن است نسبت به اثر کاهنده گلبول سفيد اين دارو حساس تر باشند.
مصرف در شيردهي: ترشح اين دارو در شير مشخص نيست. با اين وجود، به دليل خطر بروز عوارض جانبي وخيم، موتاژنيک و کارسينوژنيک بودن اين دارو در شيرخواران، شيردهي در حين مصرف اين دارو توصيه نمي‌شود.
عوارض جانبي
اعصاب مرکزي: افسردگي، پارستزي، نوروپاتي و نوريت محيطي، تشنج، سكته مغزي، سردرد، بي‌حسي، کاهش رفلكس‌هاي وتري عمقي، درد عضلاني، ضعف.
پوست: درماتيت، ايجاد وزيکول.
حلق: فارنژيت.
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، التهاب مخاط دهان، زخم، خونريزي، يبوست، انسداد روده، بي‌اشتهايي، کاهش وزن، درد شکمي، اسهال، استوماتيت.
ادراري - تناسلي: اليگواسپرمي، فقدان اسپرم، احتباس ادرار.
خون: کاهش فعاليت مغز استخوان (به مقدار مصرف بستگي دارد)، لکوپني (تعداد گلبول‌هاي سفيد در روزهاي 10-4 به حداقل مي‌رسد و به مدت 14-7 روز پايين باقي مي‌ماند)، ترومبوسيتوپني، آنمي.
موضعي: تحريک، فلبيت، سلوليت، نکروز (اگر دارو از رگ به بافت‌هاي اطراف نشت کند).
ساير عوارض: اسپاسم حاد نايژه، آلوپسي برگشت پذير (در 10-5 درصد بيماران)، درد در محل تومور، تب خفيف.
توجه: در صورت بروز التهاب مخاط دهان، بايد مصرف دارو قطع شود.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: التهاب مخاط دهان، انسداد روده، افسردگي، پارستزي، کاهش رفلكس‌هاي وتري عمقي ، آسيب دائمي CNS، مهار فعاليت مغز استخوان.
درمان: معمولاً حمايتي است و شامل انتقال اجزاي خون و درمان علامتي مناسب مي‌شود.
|
