گوانتانامو؛ زندانی تاریک برای مظنونان القاعده

هرگاه جنگی در كشوری اتفاق می افتد، پیامدهای زیادی را با خود به دنبال دارد، حال چه در زمینه های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی یا فرهنگی، اما بحث تنها این نیست، از سالیان سال بحث اسرای جنگی همیشه مطرح بوده كه چه طور زندگی می كنند. تاریخ به یاد دارد كه در كوران جنگ دوم جهانی آدولف هیتلررهبر حزب نازی آلمان چطور با غیرنظامیان و نظامیان رفتار می كرد. با این كه سال ها از آن زمان می گذرد، هنوز بحث برسر اسرای جنگی و اردوگاههای اسرا و كوره های آدم سوزی داغداغ است و نكات مبهمی در آن وجوددارد كه نمی توان پرده از رازهای مخوف آن برداشت، و یا زمانی كه كمونیست ها در روسیه بر سركار آمدند،چه كشتار و خونریزی هایی كه نكردند كه با گذشت ۸۶ سال هنوز كتاب هایی به رشته تحریر درمی آید كه پرده از روی رازها می گشاید، و حالا جنگ های دیگری كه در سالیان اخیر روی داده، به خصوص جنگ های امریكا و انگلیس با عراق و افغانستان. طی روزهای اخیر دولتمردان این دو كشور بارها گفته اند كه ما از شكنجه و... بیزاریم و به هیچ عنوان دست به چنین جنایاتی نمی زنیم، اما چند نویسنده امریكایی پرده از رازهای جنایت آنان در جنگ با افغانستان برداشته اند. ریموند بانر به همراه نتا جونیور و ایمی والدمن مطلبی در مجله «فوكوس» به نام «زندانی تاریك برای مظنونان القاعده» به رشته تحریر درآورده اند كه ترجمه آن را خواهیم خواند.
دستگیری خالد شیخ محمد مصری بهترین فرصت برای امریكاییها بود تا از حملات القاعده واسامه بن لادن فراری جلوگیری كنند، اما در عین حال این تاكتیك باعث كسب اطلاعات مفیدی برای امریكاییها نیز شد. مسئولان عمده و طراز اول امریكایی اذعان كردند كه محمد را شكنجه نخواهند كرد. آنها گفتند كه از روش هایی همچون بیدارنگه داشتن و محروم كردن زندانی از نور و سایرروش های مشابه استفاده خواهند كرد.
مسئولان امریكایی می دانستند كه چنین روش هایی اخیرا علیه ابوزبیده، عضو رده بالای القاعده استفاده شده و جواب داده است. در مورد محمد نیز، كه در اول مارس دستگیر شد، به اتخاذچنین شیوه هایی سعی كردند. ابوزبیده كه در هنگام دستگیر شدن از چند نقطه بدن مورد اصابت گلوله واقع و زخمی شد حتی مورد مداوا قرار نگرفت وآرام بخش هم به وی داده نشد، اما اضطرار در اخذكسب اطلاعات از این عضو رده بالای القاعده باعث شد آنها او را راحت نگذارند.
از جمله تكنیك های مرسوم یكی پوشاندن سرزندانی توسط سرپوش های سیاهرنگ به مدت ساعتهاو وادار كردن آنها به ایستادن یا زانوزدن در شرایطنامناسب و سرما یا گرمای بی نهایت بودند. امریكاییهاكه در این كارها خبره بودند توانستند اطلاعات ذی قیمتی را به این شیوه از زندانیان كسب كنند.
در برخی موارد حتی از زنان بدكاره برای اعتراف گرفتن از اسرار استفاده شد. این اعتراف گیریها مثلا درمورد محمد در مكانهای بسیار سرد و خارج از حیطه قوانین امریكا اتفاق افتاد. این مكانها مخفی نگه داشته می شوند، اما امریكاییها می دانستند كه سازمان جاسوسی سیا مكانهایی دنج را در پایگاه هوایی امریكا در بگرام افغانستان و حتی پایگاهی دردیگوگارسیای اقیانوس هند برای این كار اختصاص داده است. برخی از رهبران القاعده مانند «رمزی بیناشیب» كه از مظنونین حملات یازدهم سپتامبر بود به یك مركزنظامی سیا در تایلند منتقل شد.
مقامات امنیتی همچنین برخی از مظنونین را به كشورهایی كه در آنها شكنجه بسیار مرسوم است منتقل كردند. این مكانها بسیار مخفی و در واقع ستادهای عملیاتی امریكایی هستند. مسئولان نظامی امریكایی در افغانستان هم چنان مرگ دو زندانی دربگرام در ماه دسامبر را بررسی می نمایند.
●روش‌های امریكایی
جورج تنت رئیس سازمان سیا اعلام كرد كه اطلاعات بسیار مهمی از این اسرا به دست آورده اند.كالین پاول وزیر امور خارجه و دونالد رامسفلدوزیر دفاع امریكا گفته اند كه روش های امریكایی به شیوه ای اجرا می شود كه قوانین منع شكنجه را به طوركلی در مورد اسرا مدنظر قرار دهد!اما بعضی از سازمانهای معتبر جهانی همچون حقوق زندانیان و وكلا امریكا را به اعمال شكنجه برعلیه اسرا برای گرفتن اطلاعات متهم كرده اند. هالی برك هالتر از مقامات حقوق بشر امریكا می گوید:«سیاست آنها مبتنی بر اعمال شكنجه نیست وسیاست كلی اعمال شكنجه اتخاذ نشده است ».منتقدان می گویند كه مظنون های عضو القاعده كه به كشورهای دیگر منتقل شده اند صرفا به خاطرشكنجه كردن جابه جا شده اند. آنها به كشورهایی همچون مصر، اردن و عربستان سعودی انتقال داده شده اند. در سال ۱۹۸۴ انتقال زندانیان به این كشورهابه خاطر اعمال شكنجه در آنها ممنوع شد، چرا كه دراین مكانها از انواع شكنجه های جسمانی و روانی بهره گرفته می شود.
در حدود ۳۰۰۰ مظنون عضو القاعده و طالبان ازپاییز سال ۲۰۰۱ به بعد به این مكانها منتقل شده اند.بعضی از آنها مدتی بعد آزاد شده اند و حدود ۶۵۰ نفر از آنها در جزیره «گوانتانامو»ی كوبا در برخی ازپایگاههای نظامی نگه داری می شوند.به هر حال رده بالاهای القاعده، توسط افسران كاركشته سیا بازجویی می شوند و ماموران FBI هم سوالاتی تسلیم بازجویان می كنند، اما در جریان بازجویی شركت نمی كنند.
●سرپوش‌های سیاه
عمر فاروغ از نزدیكان بن لادن و یكی از اعضای عالی رتبه القاعده است كه در آسیای جنوب شرقی فعالیت می كند. او ژوئن گذشته توسط ماموران اندونزیایی دستگیر و به سیا تحویل داده شد. سپس اورا با یك سرپوش تیره سوار هواپیما كردند. وقتی سرپوش را برداشتند او در اتاقی بود كه پوسترهای پلیس شهر نیویورك و آتش نشانی روی دیوارهایش نصب شده بود. یكی از مقامات سابق سیا می گوید در برخی اوقات پرچم های كشورهای دیگر را در چنین اتاقهایی قرارمی دهند تا مقاومت آنها را بشكنند. برخی اوقات هم پزشكان قلابی را به سراغ زندانیان می فرستند.فاروغ را جهت بازجویی به پایگاه هوایی امریكادر بگرام بردند. مسئولان امریكایی مطمئن بودند كه اومطالب زیادی راجع به كم و كیف حملات القاعده در
جنوب شرقی آسیا می داند; چرا كه بن لادن او را در۱۹۹۸ به آنجا فرستاده بود، اما شرح اعترافات فاروغ هرگز منتشر نشد. و همین قدر گفته شد كه او اطلاعات مربوط به آسمان خراشها را به مركز القاعده گزارش داده است.
آنچه مسلم بود استفاده امریكاییها از روش های اعتراف گیری از فاروغ بود. دست و پای او در اكثرساعات شبانه روز بسته بودند. در حالی كه قوانین بین المللی اذعان داشت زندانی ها باید حداقل هشت ساعت در روز را استراحت كند، اما بازپرسان فاروغ به او اجازه خوابیدن نمی دادند.برای اعتراف گرفتن از فاروغ احتمالا از شوك های برقی نیز استفاده شد. او را شوك می دادند و سپس سوالاتشان را می پرسیدند. البته ابتدا سوالات خاصی را كه پاسخ های صحیح می دانستند می پرسیدند تا بفهمند راست می گوید یا نه. طی یك دوره سه ماهه كه در آن غذای بسیار اندكی به فاروغ داده شد و از خواب و نور و دمای مناسب محروم بود، او سرانجام لب به سخن گشود.با اعترافات فاروغ بسیاری ز مسئولان امریكایی بیدار شدند. بسیاری از سفارتخانه های امریكا دراندونزی و سایر كشورهای جنوب شرقی آسیا بسته شد. او اطلاعاتی نیز راجع به كسانی كه قرار بودحملات مشابه در آن كشورها انجام دهند را به مسئولین امریكایی داد.زبیده كمتر از فاروغ اعتراف كرد. او پس از دو ماه بعد از شروع بازجویی اطلاعات كمی را فاش كرد.
●ادامه داستان
مركز مخفی سیا در بگرام جایی است كه داستان ما دنبال می شود. حتی بسیاری از پرسنل نظامی از این مكان و مكانهای مشابه دیگر با اطلاع هستند. مقامات امریكایی می گویند با تمام اسرا طبق قوانین بین المللی رفتار می شود، اما امریكاییها شرح بازجویی ها راروشن بیان نمی كنند.
در بگرام مركزی مخفی با هدف گرفتن اطلاعات ازدشمنان ایجاد شد. در این گونه مكانها علایم حیاتی بسیار كمی رویت می شود.در طی بیست و چهار ساعت و به طور شبانه روزی چراغها روشن و خوابیدن تقریبا غیرممكن است. این مطلب را محمد شاه یكی از دهقانهای افغان كه ۱۸روز در آنجا نگه داشته شد، بعدها فاش نمود. شاه به خبرنگاری گفت كه در این مكانها زندانی زمان را ازدست می دهد و خوابیدن تقریبا امری محال است. در آنجا از زندانیان به شدت مراقبت می شود وبیشتر زندانیان روی كف زمین هستند و در هر سلول كوچك بین هشت تا ده نفر نگهداری می شود. اما برخی را هم در سلولهای انفرادی تنگ جای می دهند. محمدشاه اطلاعات ذی قیمتی راجع به شیوه های اعتراف گیری امریكایی در اختیار جهانیان قرار داده است، او می گوید: بعضی زندانیان را از دست به سقف زنجیر می كنند در حالی كه پاهایشان را نیز در غل وزنجیر قرار داده اند. یكی دیگر از زندانیان بعدها فاش كرد كه چطور در كل اسارت فقط بجز زمانی كه تحت بازجویی قرار داشت از داشتن لباس محروم شده بود.محمد شاه اضافه می كند كه درجه دمای سلول رابه شدت بالا برده اند و جیره غذایی به قدری كم بوده كه فقط باعث زنده ماندن شخص بود.در قسمت مركزی پایگاه حدود یك صد نفرنگهداری می شدند. زندانیان مرتبا عوض و از سلولی به سلول دیگر منتقل می شدند. محمد شاه كه دقیقانمی داند چه مدت آنجا بود می گوید «احتمالا دو، سه ماهی آنجا بوده‌ام!»
او می گوید بازپرسان حتی او را تهدید به فرستادنش به گوانتاناموی كوبا (جزیره‌ای است كه دراختیار نظامیان امریكاست ) كرده اند و به او اخطار داده اند كه آنجا به مطبوعی بگرام نیست! از نظر روانی زندانیان شرایط بسیار سختی را تحمل می كنند و بیست مورد خودكشی در آنها گزارش شده كه این رقم، رقم بسیار بالایی است.
امریكاییها و افسران امنیتی خارجی به خوبی آگاه هستند كه چنین زندانیانی را باید به اردن و مصرفرستاد، گرچه مراكش هم از جمله مكانهای باب طبع آنهاست. در مراكش، سه تبعه سعودی كه متهم به طرح ریزی منفجر كردن كشتی های امریكایی و انگلیسی در تنگه جبل الطارق بودند در تابستان سال گذشته به شدت شكنجه شدند. مسئولان مراكشی اعمال هر گونه شكنجه جسمانی علیه آنها را انكار كردند امامحرومیت از خواب و نور و بازجویی های مكرر درمورد آنها اعمال شده است.

نوشته ریموند بانر، دان ون، نتاجونیور و ایمی والدمن

منبع : خانواده سبز