خطر سقط جنين با بالا رفتن سن افزايش مي‌يابد؟

ابتکار: در دنياي امروز، بنا به دلائل مختلف ميانگين سن ازدواج، بخصوص در شهرها، بسياري از زنان در سن 30 سالگي يا حتي ديرتر ازدواج مي‌کنند و اولين فرزند خود را حتي پس از 35 سالگي به ‌دنيا مي‌آورند.

اما با اينکه بيشتر بارداري‌ها در اين سنين، به کمک پيشرفت دانش پزشکي، به سلامتي طي مي‌‌شود و فرزندان سالم نيز به دنيا مي‌آيند، اما مطالعات نشان مي‌دهد که زنان در اواسط و اواخر دهه 30‌سالگي و 40سالگي عمر خود، با خطرات ويژه بارداري مواجه هستند و آگاهي از اين خطرات مي‌تواند به آن‌ها کمک کند تا درباره زمان بارداري خود تصميمي بر اساس دانش کافي اتخاذ کنند. 

در همين راستا؛ در ادامه به پرسش‌هاي متداول زنان و مردان در اين زمينه پاسخ داده شده که مي‌تواند براي زوج‌هايي که قصد دارند در اواسط و اواخر دهه 30‌سالگي و 40سالگي بچه‌دار شوند، کمک بسياري مي‌کند:

آيا سن زن در بارداري او اثر دارد؟

باروري زنان در اوايل دهه سي‌سالگي عمرشان قدري کاهش مي‌يابد و اين امر باعث مي‌شود تا باردارشدن در زنان 30‌‌‌ساله يا بيشتر در مقايسه با زنان جوان‌تر بيشتر طول بکشد. علت قدرت باروري کمتر در زنان در اين سنين، تخمک‌گذاري کمتر تخمدان‌هاي آن‌ها است.

ضمنا برخي شرايط پزشکي ديگر مانند بسته‌شدن لوله فالوپ يا تشکيل فيبروئيدها نيز در اين گروه سني بيشتر وجود دارد که در ساختن نطفه اثر مي‌گذارد. زنان بيش از 35سال در صورت باردار نشدن پس از تلاشي 6ماهه بايد به پزشک مراجعه کنند.مطالعات نشان مي‌دهد که حدود يک‌سوم زنان 35تا39ساله و حدود نيمي از زنان بالاي40سال داراي مشکلات باروري هستند که بايد توجه داشت بسياري از آن‌ها کاملا قابل درمان هستند.

از طرف ديگر زنان بالاي 35سال شانس بيشتري براي داشتن فرزندان دوقلو دارند. بطور کلي احتمال داشتن دوقلو با افزايش سن بطور طبيعي در زنان بيشتر مي‌شود اما احتمال داشتن دوقلو، سه قلو و حتي بيشتر در زنان بالاي 35سال که در معرض درمان‌هاي ويژه باروري هستند نيز افزايش مي‌يابد.

رابطه سن بارداري مادر و نقص‌هاي تولد در کودک چگونه است؟

خطر داشتن کودکي داراي نقائص ويژه تولد و مشکلات کروموزومي با افزايش سن مادر بيشتر مي‌شود. «سندرم داون»، متداول‌ترين نوع چنين مشکلاتي است که کودک مبتلا داراي درجاتي از عقب‌ماندگي ذهني و نقائص جسماني از زمان تولد است. احتمال بروز «سندرم داون» در مادران در سن 25سالگي يک در 1250 است، در سن 30سالگي اين احتمال يک در 1000مي‌شود، در سن 35سالگي يک در 400، در 40سالگي يک در100، در 45سالگي يک در30 و در 49سالگي اين احتمال به يک در 10 افزايش مي‌‌‌‌يابد.

کالج متخصصان زنان و زايمان آمريکا، آزمون غربالگري «سندرم داون» و ساير نقائص کروموزومي تولد را که يک آزمايش خون در 3ماهه اول يا دوم بارداري همراه با يک التراسوند ويژه‌ است به همه زنان باردار بدون توجه به سن آن‌ها توصيه مي‌کند.

اين آزمايش‌ها اگرچه ميزان خطر داشتن فرزند با نقائص کروموزومي را ارزيابي مي‌کند اما نمي‌تواند به عمل تشخيصي در اين زمينه بپردازد. آزمون‌هاي تشخيصي مانند «آمنيوسنتز» نيز در صورت سن بالاي مادر يا سابقه خانوادگي بيماري کروموزومي به زنان توصيه مي‌شود.

آيا خطر سقط جنين با بالاتر رفتن سن افزايش مي‌يابد؟

بيشتر سقط جنين‌ها در همه زنان باردار، در همه سنين و در 3‌ماهه اول بارداري رخ مي‌دهد. خطر سقط جنين با افزايش سن بيشتر مي‌شود. مطالعات نشان مي‌دهد که در حدود 10درصد از بارداري‌هاي زنان در دهه 20سالگي عمرشان رخ مي‌دهد اما اين خطر در زنان 35تا39ساله به 20درصد افزايش مي‌يابد. اين خطر در زنان 40تا44 ساله به 35درصد و در زنان 45ساله به 50درصد مي‌رسد.

آيا شرايط سلامتي زن در بارداري او نقش دارد؟

زنان بالاي 35سال بيشتر از زنان جوان‌تر دچار شرايطي مي‌‌شوند که سلامتي آن‌ها را به خطر مي‌اندازد. مثلا فشارخون بالا، ديابت، مشکلات قلبي و کليوي با بالارفتن سن بيشتر مي‌شود و روي بارداري اثر دارد. مثلا ديابت کنترل نشده مي‌تواند باعث نقائص تولد و سقط جنين شود يا فشارِخون بالاي کنترل نشده مي‌تواند رشد جنين را کند سازد.

سن زنان در پيچيدگي‌هاي بارداري چه اثري دارد؟

زنان در انتهاي دهه30و40سالگي عمر خود مي‌توانند کودکي سالم به دنيا آورند، اما در اين مسير احتمالا بيشتر از زنان جوان‌تر با پيچيدگي‌هايي مواجه مي‌شوند. برخي از اين پيچيدگي‌ها که با افزايش سن بارداري زنان بيشتر مي‌شوند عبارتند از؛ ديابت حاملگي، فشارِخون بالاي ناشي از بارداري، مشکلات پلاسنتا، زايمان زودرس و تولد کودکان نارس يا مرگ جنين.

سن زنان چه اثري بر احتمال بروز سزارين دارد؟

احتمال تولد کودک از طريق سزارين با افزايشِ سن مادر زياد مي‌شود. احتمال بروز سزارين در مادران بالاتر از 40سال تقريبا 2 برابر مادران 20ساله است. براساس گزارش تحقيقات مرکز کنترل و پيشگيري بيماري‌ها در آمريکا، در سال2006، حدود 47درصد مادران بالاي 40سال عمل سزارين داشتند در حاليکه اين ميزان در مادران 35تا39 ساله، 41درصد و در مادران 20تا24ساله، 27درصد بوده است.

چگونه مي‌توان خطر پيچيدگي‌هاي بارداري را در مادران کاهش داد؟

امروزه بيشتر زنان در دهه30يا40سالگي خود مي‌توانند اميدوار باشند که بارداري سالمي را طي کنند و فرزندي سالم به ‌دنيا آورند.

رعايت برخي نکات از سوي زنان احتمال هرگونه خطري را در زنان باردار در هر سني کاهش مي‌دهد. معاينه از سوي پزشک و مشورت با او پيش از باردار شدن، مراجعه منظم به پزشک در طول بارداري، مصرف روزانه مولتي‌ويتامين حاوي 400ميلي‌گرم اسيدفوليک، شروع بارداري با وزن مناسب بدني، عدم نوشيدن الکل، عدم مصرف سيگار يا هرگونه ماده مخدر، تغذيه سالم، عدم مصرف گوشت ناپز يا ماهي داراي جيوه زياد از جمله عوامل مهمي است که مي‌تواند خطر مشکلات مختلف بارداري را کاهش دهد.