دوشنبه, ۳۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 May, 2024
مجله ویستا

سلول های بنیادی، مژده به دیابتی ها


محققان و متخصصان اعتقاد دارند  کشور هند پیشتاز توسعه درمان بر پایه سلول های بنیادی بوده و کشورهای متعدد دیگری مانند چین و ژاپن در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. با این حال، به دلیل نبود اطلاع‌رسانی مناسب، عموم مردم درباره درمان بسیاری از بیماری‌های لاعلاج با کمک سلول های بنیادی اطلاعی ندارند. یکی از مشکلات اساسی در هند افزایش مبتلایان به دیابت و اوتیسم است. بر پایه گزارش های موجود، بیش از 10 میلیون کودک در هندوستان از اوتیسم رنج می‌برند و چیزی در حدود یک تا 1.5 درصد از این کودکان بین دو تا 9 سال سن دارند.
اوتیسم یک اختلال عصبی است که می‌تواند در اوایل کودکی با مشاهده علائمی همچون سختی در ارتباط با دیگران و استفاده از عبارات نامفهوم و همچنین رفتارهای تکراری در فرد تشخیص داده شود. همچنین دیابت یکی از امراضی است که در تمام کشورها بالاخص هند بسیار در مورد آن بحث می‌شود اما باز هم اطلاعات در مورد آن اندک است.
بطور کلی دیابت بر اثر آسیب یا از کار افتادگی سلول هایی به نام سلول های بتا است که در پانکراس وظیفه تولید انسولین را بر عهده دارد و بر دو نوع ( T1DM)  . ( T2DM)  دسته‌بندی می‌شود. پیوند سلول های لانگرهانس آنچنان شایع نبوده و معایبی نظیر نیاز به جراحی وسیع، نیاز به سرکوب سیستم ایمنی (تا بافت پبوندی به عنوان عامل بیگانه از طرف گیرنده رد نشود) نیاز به داروهای سرکوب کننده ایمنی (که موجب آسیب‌پذیر شدن گیرنده پیوند نسبت به عفونت ها شده و عوارض جانبی وسیعی را شامل می‌شود) و در نهایت کمبود دهنده آن را شامل می‌شود.
با این وجود این مشکلات با استفاده از سلول های بنیادی خود بیمار (پیوند اتولوگ) قابل حل شدن است و تمام پیچیدگی و مشکلات رد پیوند و عوارض جانبی را رفع می‌کند. تحقیقات نشان داده است، سلول های بنیادی موجود در پانکراس بیمار قادرند سلول های بتا جدید را بسازند. به جز این راه، درمان به کمک سلول های بنیادی مزانشیمی هم مورد بررسی قرار گرفته است که می‌توان آنها را از بافت چربی، بند ناف، مغز استخوان و ... بدست آورد. همچنین مطالعات بالینی روی انتقال سلول های بنیادی مزانشیمی به بیماران دیابتی نوع یک، دو ویژگی مفید را نشان داده است که یکی «خاصیت بازساختی و اصلاح سلول های بتا» است و دیگری «تنظیم سیستم ایمنی» به کمک مهار پاسخ هایی که منجر به واکنش خود ایمنی فرد به سلول های بتا می‌‌شود.
از آن جایی که این سلول ها از خود بیمار گرفته می‌شود، خطری از جانب رد شدن پیوند و عوارض جانبی وجود ندارد. متخصصان بر این باورند سلول های بنیادی بند ناف برای درمان این بیماری مناسب هستند زیرا درست بعد از تولد قابل جمع‌آوری بوده و نسبت به سلول های بنیادی بالغ مانند سلولهای مشتق شده از مغز استخوان توانایی بالاتری دارند. با توجه به آزمایشات انجام شده، درمان به کمک سلول های بنیادی می‌تواند راه‌حلی سودمند برای درمان اوتیسم و دیابت نوع یک در قیاس با داروهای پرضرر باشد.