کودکان طلاق، قربانیان دیگر خشونت

نی نی بان: اعمال انواع خشونت و کودک آزاري نسبت به کودکان بويژه بچه هاي طلاق طي سال هاي اخير روند رو به رشدي به خود گرفته است ، به طوري که پژوهش هاي کارشناسان و مدافعان حقوق کودک نشان مي دهد ، اگر چه کودکان از هر جنس ، قشر و رده سني در معرض خطر کودک آزاري قرار دارند اما در اين ميان سهم خشونت خانگي بيش از هر عامل ديگري آنها را در معرض آسيب و آزار جسمي و جنسي قرار داده است.

اين در حالي است که تغيير نگرش به اين پديده در سيستم هاي نظارتي و حقوقي منجر شده امروزه شيون کودکان آزارديده رساتر از گذشته به گوش برسد.معاون دفتر آسيب ديدگان اجتماعي سازمان بهزيستي کشور در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اين که بيشترين فراواني تماس هاي برقرار شده با خط 123 اورژانس اجتماعي طي 9 ماهه سال جاري مربوط به گزارش موارد کودک آزاري بوده است ، مي گويد: از مجموع 436 مورد تماس مرتبط و قابل پيگيري که طي 9 ماهه امسال در تهران با خط 123 اورژانس اجتماعي برقرار شده است ، بيشترين تماس ها مربوط به کودک آزاري با فراواني 370 مورد بوده که بيشترين آنها توسط پدر خانواده اعمال شده است.

 

بيشترين آزارها توسط پدران
به گفته رضايي فر، بيشترين فراواني کودکان آزار ديده در محدوده سني 7 تا 9 سال با 21 درصد، 12 تا 15 سال با 18 درصد و 3 تا 6 سال با فراواني 17 درصد بوده است.
اين در حالي است که بر اساس همين آمار، بيشترين آزارها توسط پدران با فراواني 42.6 درصد نسبت به کودکان اعمال شده است و پس از آن به ترتيب مادران با 21.3 درصد، هر دو والدين با فراواني 12درصد، نامادري با 7درصد و ناپدري با 3درصد بيشترين موارد کودک آزاري را به خود اختصاص داده اند که اين موارد خشونت نسبت به کودکان نيز به ترتيب توسط همسايگان با 28درصد ، مادران 20درصد و خود فرد 15درصد گزارش شده است.
به گفته وي بر اساس اين گزارش همچنين در خصوص بيشترين نوع کودک آزاري ها نيز مي توان به ترتيب فراواني به آزارهاي جسمي شامل کتک زدن هاي شديد و ضربه هاي محکم به نقاط حساس ، داغ کردن و سوزاندن و ايجاد شکستگي در اندام ها اشاره کرد. همچنين در 62درصد کودکاني که مورد کودک آزاري قرار گرفته اند آثار آزارها به وضوح مشهود است که در اين ميان 37درصد به صورت مشکلات و ناراحتي هاي جسمي ، 8درصد مشکلات روحي و رواني ، 4درصد مسامحه و غفلت و 3درصد آزار جنسي گزارش شده که صحت آن توسط مددکاران تاييد شده است.
معاون دفتر آسيب ديدگان اجتماعي سازمان بهزيستي در خصوص اقدامات مشاوره اي و مددکاري که به منظور رسيدگي و پيگيري بيشتر وضعيت کودکان آزار ديده صورت گرفته است ، نيز مي گويد: از ميان کودک آزاري هايي که صحت آن توسط مددکاران مشخص شده است ، 40درصد موارد براي پيگيري بيشتر به مراکز اورژانس اجتماعي معرفي شده اند که تعدادي از اين موارد پس از اقدامات اوليه و اعزام تيم مددکاري به محل ، رفع شده است.
به گفته رضايي فر تنها 7.5 درصد کودک آزاري هاي گزارش شده نياز به مداخلات قضايي داشته که در اين شرايط کودکاني که در وضعيت و شرايط خاصي به سر مي برده اند و مشکل تنها با ارائه مشاوره هاي مددکاري به والدين يا فرد آزاررسان قابل حل نبوده تا تعيين تکليف نهايي به صورت موقت در مراکز ويژه کودکان سازمان بهزيستي نگهداري شده اند. گزارش هاي متعددي که طي سال هاي اخير روان شناسان و متخصصان علوم رفتاري کودکان در بررسي دلايل بروز کودک آزاري به آن معتقدند اين است که همواره گروه خاصي از کودکان بيش از سايرين در معرض خشونت قرار دارند. کودکان تک والد، فرزندخوانده ، داراي ناپدري و نامادري و نارس که تغذيه و پرستاري از آنها دشوارتر بوده و مراقبت از آنها زمان زيادي را صرف مي کند، کودکان پرتحرک يا داراي هرگونه ناهنجاري به خصوص عقب ماندگي ذهني و داراي نقايص جسمي که به دليل غيرطبيعي بودن آنها مهر و محبت در والدين ايجاد نشده و مادر از داشتن کودک ناراضي است ، نوزادان 3 تا 5 ماه که غالبا اولين فرزند بوده و ناخواسته به دنيا مي آيند، در کنار کودکاني که زياد گريه مي کنند بيش از ساير همسالانشان در معرض آسيب ديدگي هستند. همچنين آن دسته از کودکاني که دائما بيمارند يا از نظر ظواهر فيزيکي نحيف و لاغر هستند و از خوردن غذا امتناع مي کنند، ناآرام بوده و پرزحمتند و به سختي تربيت مي شوند همگي در معرض تهديدات کودک آزاري از سوي والدينشان قرار دارند.

کودک آزاراني که خود آزار ديده اند
بررسي ها نشان مي دهد درصد قابل توجهي از بزرگسالاني که اقدام به کودک آزاري مي کنند در دوران کودکي ، خود تحت آزار و خشونت قرار گرفته اند و اين در حالي است که بسياري از کارشناسان و فعالان حقوق کودک معتقدند که اثرات مخرب کودک آزاري صرفا مربوط به صدمات جسمي آن نشده بلکه اثرات سوئ آن طي سال هاي آينده بر روي زندگي اين کودکان نيز نمود بيشتري مي يابد. اختلالات بينايي ، شنوايي ، پارگي و صدمات ارگان هاي داخلي ، خونريزي داخلي ناشي از صدمات فيزيکي وارده به قفسه سينه و شکم ، عقب ماندگي رشد عقلي و جسمي و نقص هاي نورولوژيک و معلوليت از پيامدهاي بيولوژيکي کودک آزاري است.
از پيامدهاي اجتماعي کودک آزاري مي توان به مواردي چون خانه گريزي ، فرار از مدرسه ، خشونت درون و بيرون از محيط مدرسه ، اعتياد به مواد مخدر، انحرافات جنسي ، روسپي گري ، طلاق و خودکشي اشاره کرد. همچنين اختلالات شناختي ، شخصيتي ، اضطرابي ، اشکالات کلامي (تاخير در حرف زدن) ، کاهش اعتماد به نفس ، افسردگي و اضطراب و شب ادراري از پيامدهاي رواني عاطفي کودک آزاري است.