شنبه, ۳۰ تیر, ۱۴۰۳ / 20 July, 2024
مجله ویستا

معرفی بازی برای کودکان، قايم‌ باشك


شهرزاد: يادش به‌خير روزهايي كه در كوچه‌هاي كودكي چشم مي‌گذاشتيم، شعر مي‌خوانديم يا شماره مي‌گفتيم و با فريادي كه آمدم، مي‌رفتيم و جاهاي هميشگي كه خودمان قايم مي‌شديم را مي‌گشتيم تا دوستان قايم‌شده را پيدا كنيم و با سرعت تمام به‌جاي اول برمي‌گشتيم و سك‌سك مي‌كرديم. گاهي اوقات هم دوستاني پيدا مي‌شدند كه از سر لطف زحمت گشتن را از ما كم مي‌كردند و با چشم و انگشت جاي دوستان ديگر را آشكار مي‌كردند. چه لذتي داشت جرزدن‌هاي كودكانه و گاهي نزاع‌هاي آن و وساطت پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها كه عصرها در كوچه‌هاي‌مان روي صندي مي‌نشستند و بازي كودكانه ما را مي‌ديدند و لبخند مي‌زدند.

خب با اين مقدمه نياز بيشتري به معرفي بازي معروف كودكانه خود يعني «قايم‌باشك» نمي‌ماند. يكي از معروف‌ترين بازي‌هاي كودكان ايران است كه از شمال تا جنوب و شرق تا غرب كشور عزيزمان آن را مي‌شناسند. تعداد شركت‌كنندگان محدوديت ندارد و هرچه دوستان محله و كوي و كوچه بيشتر باشد، جذابيت آن نيز افزون‌تر است. به قيد قرعه يكي چشم مي‌گذارد و ديگران پنهان مي‌شوند و با شمارش اعداد اغلب از يك تا 10 و در مناطقي خواندن شعر جايگزين شمارش مي‌شود. سپس فرد چشم گذارند. به‌دنبال افراد پنهان شوند، مي‌رود و با ديدن هر يك با اداي كلمه «ديدمت» به محل چشم‌گذاري مي‌دود و كلمه «سك‌سك» را مي‌گويد. اگر كسي پنهان از چشم فرد چشم‌گذارنده به محل برسد و سك‌سك را بگويد او به قول معروف و سخته و بايد دوباره چشم بگذارد و اگر نه نفر بعد و تا خستگي بر بچه‌ها چيره نشود، شيريني بازي آنقدر هست كه ادامه داشته باشد.

بازي قايم‌باشك در لهجه‌ها و گويش‌هاي متفاوت محلي به نام‌هاي «ترترك» (شيراز)، «گچ اوزون گيزلو» (آذري)، «دستكي» (كرمان)، «ملايرس» (لري) و... شناخته مي‌شود